- VN đã 3 lần gửi công hàm yêu cầu TQ chấm dứt ngay các hoạt động vi phạm chủ quyền nhưng TQ đáp lại sự kiên trì của VN bằng sự lảng tránh, không trả lời. Thái độ ở thực địa của TQ ngày càng hung hăng.

Phát biểu tại họp báo quốc tế về tình hình Biển Đông chiều 5/6 tại Hà Nội, Phó Chủ nhiệm UB Biên giới quốc gia Trần Duy Hải cho hay, trong hơn 1 tháng qua, kể từ ngày TQ hạ đặt trái phép giàn khoan Hải Dương 981 trong vùng đặc quyền kinh tế, thềm lục địa VN, VN đã nỗ lực trao đổi, đối thoại với TQ dưới nhiều hình thức và ở các cấp khác nhau.

Trong các cuộc tiếp xúc, VN yêu cầu TQ chấm dứt các hành vi vi phạm quyền chủ quyền và quyền tài phán của VN, tôn trọng chủ quyền của VN đối với quần đảo Hoàng Sa, rút giàn khoan và các tàu hộ tống để hai bên trao đổi ngay các biện pháp ổn định tình hình và kiểm soát các vấn đề trên biển giữa hai nước.

{keywords}
Phó Chủ nhiệm UB Biên giới quốc gia Trần Duy Hải. Ảnh: Minh Thăng

Đến nay, đã có trên 30 cuộc trao đổi các loại. Trên thực địa, các tàu chấp pháp dân sự của VN luôn hết sức kiềm chế, kêu gọi TQ rút giàn khoan và các tàu hộ tống ra khỏi vùng biển VN. Cộng đồng quốc tế cũng phê phán những hành động sai trái của TQ.

"Tuy nhiên, bất chấp những nỗ lực và thiện chí của VN, TQ đã không những không dừng lại các hoạt động bất hợp pháp của mình mà còn phản ứng tiêu cực, có những lời lẽ vu cáo, xuyên tạc, đổ lỗi cho VN" - ông Hải nói.

Đáp lại mọi lời kêu gọi của VN, trên thực địa, TQ hành động leo thang mới, làm trầm trọng thêm tình hình căng thẳng ở Biển Đông, đe dọa nghiêm trọng hoà bình, ổn định, tự do và an ninh an toàn hàng hải trong khu vực; gây quan ngại cho cộng đồng quốc tế; gây bất bình trong dư luận và nhân dân VN.

Ông Hải cho biết, ngày 23/5, lần thứ 2 Bộ Ngoại giao VN đã trao công hàm gửi Bộ Ngoại giao TQ yêu cầu nước này rút giàn khoan để hai bên tiến hành đàm phán xác định tính pháp lý khu vực TQ hạ đặt giàn khoan 981. Nhưng cho đến nay, TQ vẫn lảng tránh, không trả lời công hàm của VN.

Tiếp đó, ngày 4/6, lần thứ 3 Bộ Ngoại giao VN trao công hàm gửi Bộ Ngoại giao TQ, yêu cầu phía TQ nghiêm túc tôn trọng luật pháp quốc tế, chấm dứt ngay các hoạt động vi phạm quyền chủ quyền và quyền tài phán của VN đối với vùng đặc quyền kinh tế và thềm lục địa của VN, rút ngay giàn khoan, tàu và các phương tiện liên quan ra khỏi vùng biển của VN và không để tái diễn các hành vi tương tự.

Đồng thời, VN yêu cầu TQ giải quyết các tranh chấp trên biển, cũng như việc TQ hạ đặt trái phép giàn khoan trong vùng đặc quyền kinh tế và thềm lục địa VN, thông qua đàm phán hoặc các biện pháp hòa bình, phù hợp với luật pháp quốc tế, trong đó có Công ước LHQ về Luật Biển năm 1982.

"VN mong muốn cộng đồng quốc tế và các cơ quan truyền thông, trong nước và quốc tế với tinh thần công tâm, khách quan, tiếp tục lên tiếng mạnh mẽ phản đối việc làm sai trái của TQ, bảo vệ chính nghĩa và công lý" - ông Hải nói trước đông đảo báo chí quốc tế và trong nước.

"Việc làm của TQ ở Biển Đông thời gian qua với các nước láng giềng, nhất là vụ việc hạ đặt giàn khoan trên vùng thềm lục địa, vùng đặc quyền kinh tế của VN đã làm xấu đi hình ảnh của TQ trước cộng đồng quốc tế. 

Phản ứng của cộng đồng quốc tế trước việc làm của TQ đã phản ánh rõ bất bình đối với việc làm của TQ. Như vậy, chính sách ngoại giao hòa bình của TQ sẽ không phải là trên thực tế, chỉ là lời nói, bởi vì hành động của TQ trên Biển Đông, nhất là trong vụ việc giàn khoan 981 đe dọa hòa bình ổn định của khu vực, đe dọa nghiêm trọng an ninh an toàn hàng hải của khu vực, cho nên không thể nói đó là những nỗ lực hòa bình được, đấy là hành động bạo lực"

Ông Trần Duy Hải nói tại họp báo chiều 5/6

Linh Thư