Các cụ cao tuổi cứ nghĩ mình là người “quá đát”, “vô dụng” nên sống đến đâu biết đến đó, để mặc những thói quen và sự lười biếng phát triển. Thật sai lầm.

Chẳng bao giờ quá muộn


Càng già người ta càng bên quyết tâm từ bỏ những thói quen xấu để sống vui vẻ, khỏe mạnh, minh mẫn trong những ngày cuối đời.

Trung tâm phòng chống bệnh cho biết một số hành vi có thể tránh được như hút thuốc lá, không cương quyết ăn kiêng và lười tập thể dục.

Trong một nghiên cứu kéo dài 5 năm, các nhà nghiên cứu đã đo tốc độ đi bộ của 2.000 người gồm người đang hút thuốc, đã hút thuốc nhưng đã bỏ và người chưa bao giờ hút. Những người đang hút đi chậm hơn người đã hút nhưng bỏ. Kết quả ấy cho thấy rằng ngay cả những người đã lớn tuổi, mà thay đổi thói quen như bỏ thuốc chẳng hạn cung có tác động rất tốt tới sức khoẻ những năm tháng cuối cùng của cuộc đời.

Lười tập thể dục


Hoạt động thể lực một cách tích cực rất lợi cho tim, trí óc và xương. Đối với người lớn tuổi, cảm thấy mình yếu đi cho nên ngại vận động mạnh, như tập thể dục, chạy hoặc đi bộ. Những sự ngại ngùng ấy khiến họ ngày càng trở nên lười biếng và lười là một thói quen khó bỏ.  Thực ra, các hoạt động thể lực có mức độ, phù hợp với sức của mình là rất có lợi. Dậy sớm để tập luyện ngày càng trở nên khó khăn hơn theo tuổi tác và đòi hỏi phải có quyết tâm vì người cao tuổi thường hay có tâm lý buông xuôi, được đến đâu hay đến đấy.

Thực ra không thiếu những chương trình được soạn dành cho người già như tập yoga, thái cực quyền rất nhẹ nhàng giúp cho cơ thể được cân bằng, giảm béo do ít vận động. Ít nhất người cao tuổi nên duy trì việc đi bộ hàng ngày với những khoảng cách thích hợp. Những hoạt động ấy không chỉ liên quan đến thể lực mà còn duy trì được sự minh mẫn của trí tuệ, tránh được lú lẫn.

Cẩu thả với thuốc men


Đa số các “trưởng lão” thường “mê” dùng nhiều thứ thuốc mà bác sĩ kê ra theo lời khai ít nhiều hoang tưởng hoặc có ít những nói quá lên của các cụ. Thuốc lĩnh về nhiều đến nối khó lòng nhớ được tên và cách sử dụng mà bác sĩ dặn mỗi ngày, trong khi trí nhớ ngày một suy giảm. Kết quả là đôi khi các cụ uống lẫn lộn, nhầm thứ nọ sang thứ kia.

Để uống đúng thuốc, trị đúng bệnh, trước hết cần bỏ thói quen “sính thuốc”. Đừng quá lo cho sức khỏe và “tưởng tượng” ra bệnh mình đang mắc. Quản lý thuốc một cách “khoa học”: Để tránh nhầm lẫn, nên làm những hộp riêng đựng thuộc uống hàng ngày, hàng tuần, hàng tháng, nhờ người thân nghi rõ cách dùng, lều lượng, thời gian uống vào giờ nào, thể hiện bằng màu sắc cho dễ nhớ càng tốt. Đặt thuốc ở nơi cố định.

Quên béng việc rèn luyện trí não

Khi người ta già, ai mà chẳng càng ngày càng chậm, cảm nhận được rõ ràng mình thua kém hồi còn trẻ về mọi mặt. Khi những hoạt động thể lực trở nên bị hạn chế do những trận ốm vặt thì đừng nghĩ rằng trí tuệ của mình cũng sa sút như thể lực. Song trí óc cung cần những cách “tập thể dục” của chúng, để duy trì được sự tỉnh táo, minh mẫn.

Chúng cần được sử dụng luôn, nếu không cũng như mảnh kim loại không dùng đến thì sẽ bị han rỉ. Do vậy, các cụ cần phải làm cho trí tuệ được vận động băng những cách giải trí như giải ô chữ, chơi cờ, tham gia các trò chơi tương tác, đi sinh hoạt tại các câu lạc bộ đọc sách, vắt óc để tìm ra những ý tứ, những vần điệu cho một câu thơ.

Hút thuốc, uống rượu


Đã đành hút thuốc và uống rượu thì ở lứa tuổi nào cũng độc hại, nhưng ở người lớn tuổi thì chúng đã trở thành nguyên nhân sinh bệnh. Các cụ hay dùng thuốc thì thuốc mà khi bị hòa trộn với rượu thì đâu còn là thuốc nữa. Chúng sẽ mất tác dụng, nếu không muốn nói là phản tác dụng. Nó có thể tạo ra những nguy cơ đối ới sức khỏe. Bệnh gì đã mai phục trong người thì thuốc và rượu làm nó xuất đầu lộ diện và hoành hành.

Bỏ thuốc và rượu càng có thể nói không bao giờ muộn.

Mặc kệ cân nặng


Thừa cân ở tuổi già là chuyện phiền phức. Nó dẫn đến tiểu đường, bệnh tim mạch và đột quỵ. Gần đây các thấy thuốc luôn bổ sung một triệu chứng mà sự thừa cân đem lại để nhắc nhở các cụ: nó làm giảm các ham muốn tình dục mà nhiều cụ nghĩ là nó đã bỏ các cụ để ra đi từ lâu. Việc thay thế những cacbohydrat tốt (khoai lang, bánh mì đen, gạo lức) bằng cacbohydrat xấu (khoai tầy, bánh mì trắng, gạo xay sát kỹ), bổ sung chất đạm của thịt nạc, hạn chế các thực phẩm chứa nhiều mỡ và đường có thể giúp các bậc cao niên duy trì được một cơ thể gọn gàng mà tuổi tác không làm nó biến dạng. 

Bảo Châu