500 người khổ sở vì 'đầu ra' của đàn gà

 – Gần 500 người dân của xóm Đồng Gạo ròng rã mấy năm trời đi kiện vụ việc liên quan... con gà. “Điều ước” duy nhất của họ, đó là con gà đừng tiêu hóa, hoặc, nếu có thể thì cái “đầu ra” kia đừng có… mùi!

Xóm Đồng Gạo (xã Văn Luông, huyện Tân Sơn, tỉnh Phú Thọ) nằm yên bình giữa vùng trung du vắng lặng và gần ngay cửa rừng của VQG Xuân Sơn. Thế nhưng, cái không khí trong lành và cuộc sống bình yên ấy mấy năm nay bỗng “náo loạn” vì sự có mặt của một… trại gà.

Gần 500 khẩu thuộc 123 hộ dân của xóm Đồng Gạo náo loạn đi kiện vì… mùi phân gà cứ chiều chiều lại đổ vào xóm.

Trưởng thôn Nguyễn Công Tính (người ngồi giữa) cùng bà con thôn Đồng Gạo hì hụi mấy năm vác đơn đi kiện...

Tiếp sau anh Tính là các ông Trần Văn Khoa (hội Cựu chiến binh xã Văn Luông), anh Hà, anh Hải cùng gần chục ông bà nông dân trong xóm lũ lượt kéo đến…

“Các bác về giúp người dân đuổi cái mùi xú uế này đi, chứ gần 2 năm nay, chúng tôi sống dở chết dở…”.

Nguyên do là công ty cổ phần chuyên kinh doanh cung cấp gà giống, gà bố mẹ có tên là JAPFA xin được giấy phép đăng ký kinh doanh của UBND tỉnh Phú Thọ. Khu đất đặt trụ sở của trại gà này được “chỉ định” ở xóm Đồng Gạo, và tháng 3/2009 chính thức đi vào hoạt động.

Thế nhưng, trại gà này đã gây nhiều phiền toái cho người dân.

Trại gà liên doanh - nguyên nhân trực tiếp hàng ngày "phả" mùi xú uế vào nhà dân.

Anh Nguyễn Công Tính bức xúc: “Bà con thôn Đồng Gạo sẵn sàng quyên góp đủ 10 triệu để trả cho anh, nếu như anh chịu được cái mùi xú uế của trại gà này trong vòng nửa tiếng đồng hồ. Nhiều hộ dân ở sát khu trại gà đã phải… chuyển nhà vì không chịu được cái mùi này!”.

Theo phản ánh của người dân: trại gà được xây dựng theo kiểu dãy nhà cấp bốn, gồm 8 chuồng lớn chia làm hai dãy. Hệ thống quạt thông khí này có cả thảy 88 chiếc được chia là hai bên. 44 chiếc quạt thông khí chĩa thẳng vào phía khu dân cư, mỗi ngày 24/24h “đẩy” mùi phân gà khó chịu này khiến cả xóm không sao chịu được.

Hôm nào hướng gió ngược về xóm, cả xóm Đồng Gạo phải “hứng” mùi… phân gà từ 88 chiếc quạt dồn về. 

“Thời gian đầu, nhiều người không chịu được nôn mật xanh mật vàng, rồi sau đó là xuất hiện các thứ bệnh về hô hấp, đau mắt… Có những buổi đang đến bữa cơm trưa, cái mùi khó chịu nồng nặc kia xộc vào, cả nhà tôi phải bỏ mâm cơm vì không ai chịu được. Bây giờ, sống mãi cũng… quen mùi, nhưng cứ riết như thế này chỉ có nước bán xới đi chỗ khác mà sống…” -  anh Tính ca thán.  

7 hộ dân ở sát trại gà đã phải di dời vì... không chung sống được với mùi khí thải.

Ông Phạm Hữu Đạt - Thanh tra sở TN - MT Phú Thọ xác nhận trong biên bản: Ngày 15/3/2011, đoàn Thanh tra Sở đã yêu cầu cty có biện pháp khắc phục sự cố của khu vực xử lý khí thải, tuy nhiên cty vẫn chưa khắc phục triệt để mà bạt còn rách nhiều hơn trước nên mùi vẫn phát tán ra môi trường. Hành vi này của Cty Japfa là vi phạm Luật bảo vệ môi trường.

Ông Ngô Thanh Sơn – Phòng Cảnh sát Môi trường (Công an tỉnh Phú Thọ) cho hay: Qua nhiều cuộc họp, cuộc thanh tra của các cấp đã yêu cầu công ty khắc phục sự cố, tuy nhiên đến nay cty vẫn chưa khắc phục. Đoàn kiểm tra cần có biện pháp xử lý hành chính và xem xét đình chỉ việc phát thải không qua xử lý ra ngoài môi trường của cty Japfa. 

Biên bản kiểm tra kết luận: việc phản ánh của người dân xóm Đồng Gạo là đúng. Cty Japfa phát thải khí thải phân gà gây mùi khó chịu; cty có khắc phục chậm nhưng không triệt để, mùi hôi thối, khó chịu vẫn phát tán ra ngoài môi trường; cty Japfa cần phối hợp với địa phương để thống nhất bồi thường sức khỏe cho người dân…

Tất nhiên, đoàn kiểm tra chỉ đến được… một lúc rồi về, vì sau đấy, công ty Japfa vẫn khất lần không chịu khắc phục. Tất cả những người dân xóm Đồng Gạo có mặt đều khẳng định: ông Đinh Công Thắng – trưởng phòng TN-MT huyện Tân Sơn, bà Đỗ Thị Liên, chủ tịch xã Văn Luông đã “mật xanh mật vàng” ngay tại chỗ, và lắc đầu nguầy nguậy: “Làm sao mà các bác lại sống được trong suốt thời gian qua!!!”.

5 hộ dân ở đầu xóm gần khu trại gà nhất đã phải… di dời. Cảnh nham nhở, hỗn tạp vì nhà cũ phá bỏ sang khu ở mới vẫn còn nguyên.

“Trước khi chưa di dời, các hộ như gia đình anh Trần Văn Mai, Nguyễn Công Nhị, Nguyễn Văn Hỷ có con nhỏ đều phải mang con đi gửi nhà ông bà… Bà con đấu tranh mãi, công ty mới chịu đền bù để những hộ kể trên di dời sang chỗ khác vì tránh mùi xú uế!”.

Để chuẩn bị cho 'cuộc đấu tranh trường kỳ' với cái trại gà, bà con xóm Đồng Gạo đã đi tìm hiểu và biết được, trại gà của cty Japfa đã cây dựng không đúng theo thiết kế.

Theo người dân xóm Đồng Gạo, trại gà này đã không thiết kế đúng với bản thiết kế. Chính vì thế, những chiếc quạt thông hơi đã đẩy mùi hôi thối của phân gà vào nhà người dân.

“Chúng tôi thề có trời đất, khi đoàn thanh tra về kiểm tra, công ty Japfa khắc phục bằng cách làm bạt và mái tôn để… “bịt” mùi. Họ cũng xây hai cái ống khói nhưng chưa thấy vận hành. Còn 88 cái quạt thông hơi này, nếu dừng chạy trong vòng nửa tiếng thì cả chuồng gà sẽ chết hết. Nếu để gà sống thì dân chúng tôi cũng đến nước bỏ xóm mà đi thôi…” – bà Chử Thị Lương ngán ngẩm.

Bà Hà Thị Ất cho biết thêm: “Trại gà này họ tích… phân gà dày tới cả mét, một năm bán làm mấy đợt cho người ta mua về làm phân bón. Trong cái thời gian “tích trữ” phân gà, thì cả xóm Đồng Gạo chỉ biết… kêu giời!”.

Trong khi cơ quan chức năng chưa có giải pháp triệt để thì ngày ngày người dân xung quanh đang phải sống khổ sở bởi trại gà ô nhiễm này.

Kiên Trung