- Đây là một trong những bài “vỡ lòng” hài hước về nghề nghiệp trong lĩnh vực công nghệ thông tin được chia sẻ trong Ngày hội công nghệ thông tin năm 2014 mới diễn ra tại Hà Nội.

Lĩnh vực công nghệ thông tin được thành hai mảng: Quản trị mạng và bảo mật, và lập trình. Trong đó, mảng quản trị mạng và lập trình bao gồm các công việc: Thiết kế mạng, lắp đặt, sửa chữa, quản trị mạng và bảo mật.

Được giao 500 triệu, vẽ vời 1 tỷ

{keywords}
Ông Ngô Minh Tuấn chia sẻ các "bài vỡ lòng" theo cách khá hài hước

Sinh viên CNTT tốt nghiệp không làm nổi công việc thiết kế mạng là do thiếu thực tiễn, chỉ được học lý thuyết suông, không biết giá cả thiết bị như thế nào... Dẫn đến việc giao cho thiết kế một hệ thống mạng máy tính trị giá 500 triệu đồng thì ngồi vẽ vời có khi lên đến cả 1 tỉ. Như vậy thì nơi nào dám nhận?.

Việc lắp đặt rơi vào công nhân, kỹ sư CNTT hầu như không làm việc này. Nhưng vì mỗi nơi chỉ lắp đặt một lần là dùng trong thời gian lâu dài, nên ít việc. Còn sửa chữa duy tu thì nhiều việc.

80% doanh nghiệp Việt Nam là vừa và nhỏ, nên ít có doanh nghiệp nào lại thuê hẳn một kỹ sư CNTT về ngồi đấy để chờ sửa máy hỏng, mà sẽ tìm đến dịch vụ ở bên ngoài. Vì vậy mà cả kỹ sư và công nhân đều khó kiếm việc ở mảng này. Thất nghiệp nên kỹ sư quay ra đi học nghề, công nhân lại lo học liên thông lên kỹ sư. Muốn có việc phải làm được cả hai vai trò, chỉ biết một trong hai vẫn sẽ thất nghiệp.

Bảo mật báu vật

Công việc quản trị mạng và bảo mật đòi hỏi ở đây là tính học liên tục, “công nghệ phát triển liên tục, không cập nhật không làm được.

Có hai ngân hàng, một ngân hàng A mới mở đưa ra mức lãi suất 0,8%/ tháng, một ngân hàng B lâu năm có vài nghìn khách mức lãi suất 0,6%/ tháng. “Khách hàng sẽ chọn ai? Đương nhiên là nơi lãi cao. Ngân hàng A chỉ cần tìm cách truy cập được vào hệ thống thông tin của ngân hàng B, lấy trộm danh sách khách hàng, cho các cô nhân viên ngọt ngào gọi điện cho từng khách mời sang ngân hàng mình với mức lãi suất cao hơn. Tiền của khách gửi, ngân hàng B đương nhiên không cất đấy mà đem đi kinh doanh. Vì vậy, chỉ cần khách hàng ùn ùn đến rút tiền, trong một ngày ngân hàng B chắc chắn sập. Vì vậy mà các ngân hàng phải bảo mật dữ liệu quan trọng hơn cả…báu vật nhà mình”.

7h tối sếp gọi cũng phải bỏ bia mà đến

Các kỹ năng mềm của nghề này là sự chăm chỉ, chịu khó, mềm mỏng.

7 giờ tối sếp gọi điện bảo “Đến xem cho anh cái mạng, anh đang xem dở bộ phim, không biết cái đứa bị ung thư đó sống hay chết”… Thì lúc đó có đang ngồi uống bia với bạn bè cũng phải bỏ đấy mà đến, chứ đừng có nói “Em ngồi công ty cả ngày rồi, bây giờ hết giờ làm việc rồi mai em sửa”. Thỉnh thoảng mạng mới trục trặc, người ta trả lương cho mình không phải để chỉ đến ngồi đấy trong giờ làm việc”.

Thu nhập lúc mới ra trường của học viên đối với mảng việc này là từ 5 – 6 triệu đồng/ tháng, nếu làm cho công ty nhỏ, nhưng nếu ngoại ngữ tốt sẽ kiếm được việc lương cao hơn. Có nhiều bậc để lựa chọn, từ cty nhỏ, công ty lớn, cty nước ngoài, các tập đoàn… mức lương có thể lên tới vài nghìn USD/ tháng.

"Đỉnh" cao nhất của những người theo lĩnh vực này lại là kinh doanh thiết bị.

Ví dụ thế này nhé. Quan hệ quen biết với chủ một dự án xây dựng nào đó thì “Anh có dự án đó à, để em thiết kế hộ anh - miễn phí luôn nhé. Có bản thiết kế rồi, “ông anh” chắc sẽ hỏi biết chỗ nào lắp đặt không, bán thiết bị không? Lúc đó thì “em có tất”.

Trung bình toán dưới 6.5 đừng lao đầu vào đá "lập trình"

Còn mảng việc nghè lập trình đòi hỏi người chăm chỉ, chịu khó, kiên trì, vì vậy đây là công việc dành cho những người trầm tính. Ai hoạt bát nhanh nhẹn thì đừng theo nghề này, đang làm mà thấy người khác nói chuyện gì cũng quay lại tham gia sẽ không theo được. Thêm nữa công việc đòi hỏi tư duy logic, nên những ai có điểm trunh bình toán trên 6,5 hãy theo, không thì sẽ như lao đầu vào đá.

Các mức độ thăng tiến của nghề này là lập trình viên khi mới ra trường, sau đó tới trưởng nhóm lập trình, rồi giám đốc CNTT. Thu nhập khi mới ra trường đạt từ 8 triệu đồng/ tháng, nếu có thêm ngoại ngữ sẽ cao hơn. Làm vài năm có kinh nghiệm có thể lên trưởng nhóm, tất nhiên mức lương sẽ khác. Lên tới giám đốc lương còn khác nữa, có thể lên tới cả chục nghìn USD.

“Đỉnh cao" của mảng việc này lại là… kinh doanh phần mềm”. Có thể tự viết phần mềm hoặc thuê người viết phần mềm để bán. “Như Flappy Bird, thu cả tỉ đồng mỗi ngày. Biết đâu, sau này tôi đặt các bạn viết phần mềm trò chơi con heo nhảy vào chuồng, nhảy trúng chuồng thì sống, nhảy ra ngoài là chết”.

Để thành công trong lĩnh vực này phải đam mê. Còn để nhận biết sự đam mê, thì có 5 cấp độ: “Thích – Xem - Sờ - Thực hiện – Phá”.

  • Ngô Minh Tuấn (chuyên gia tư vấn doanh nghiệp, đào tạo kỹ năng, Tổng Giám đốc tập đoàn Vareco)
  • Ngân Anh lược ghi