- Một số giàn đỗ xe cao tầng bằng thép của Hà Nội đã và sắp đi vào hoạt động đang được xem là lối thoát cho giao thông tĩnh Hà Nội. Tuy nhiên, nhiều doanh nghiệp vẫn chưa mặn mà đầu tư vì “rào cản” cơ chế thu hút đầu tư, gặp vướng mắc về giải phóng mặt bằng..

Lối thoát giao thông tĩnh

Trong bối cảnh Hà Nội thiếu bãi đỗ xe, tháng 5-2011, UBND thành phố đã giao cho Tổng Công ty Vận tải Hà Nội (Transerco) nghiên cứu dự án thí điểm gara đỗ xe cao tầng bằng giàn thép lắp ghép tự động tại địa chỉ 32 Nguyễn Công Trứ, Công ty khai thác điểm đỗ xe Hà Nội thí điểm làm dự án giàn thép đỗ xe tại phố Trần Nhật Duật, Nguyễn Công Hoan và một số tuyến phố Nguyễn Đình Chiểu – Trần Nhân Tông, quận Hoàng Mai, nút giao Pháp Vân…

Bãi đỗ xe cao tầng bằng thép đang được xem là lối thoát cho giao thông tĩnh Thành phố Hà Nội (Ảnh: ANTD).
 

Các dự án giàn thép này được lắp ghép tự động theo công nghệ của Hàn Quốc, Nhật Bản gồm nhiều tầng, lượng xe chứa được dựa vào diện tích bãi đỗ.

Gara đỗ xe này có thể liên kết, tháo lắp di dời một cách cơ động. Thời gian lấy mỗi chiếc xe chỉ mất từ 2 - 3 phút. Giá trông giữ xe vé lượt là 30.000đồng/xe/120 phút; trông giữ xe ngày, đêm từ 2– 2,5 triệu đồng/1xe/1 tháng.

Ông Tạ Đình Thắng, Giám đốc Trung tâm Hạ tầng vận tải công cộng (Transerco) cho biết, trong điều kiện hiện tại của Hà Nội, giàn đỗ xe cao tầng bằng thép là một giải pháp tương đối phù hợp. Quá trình thi công rất cơ động, xây dựng nhanh (khoảng 15 ngày), nếu cần điều chỉnh tháo dỡ cũng chỉ cần năm ngày là xong. Bãi đỗ xe này có thể triển khai ở những khu đất kẹt và hoàn toàn có thể nhân rộng.

Tuy nhiên, theo ông Phạm Văn Đức, Trưởng ban quản lý dự án Công ty khai thác điểm đỗ xe Hà Nội, hiện nay, trong thiết kế xây dựng giàn thép đỗ xe công cộng ngoài trời vẫn thiếu quy chuẩn, quy phạm phòng cháy chưa cháy nên doanh nghiệp vừa làm, vừa hỏi.

“Dựa trên kinh nghiệm các nước đi trước, chủ đầu tư giàn thép đỗ xe sẽ tự khắc phục để phù hợp với điều kiện trong nước và có phương án đối phó với các sự cố khách quan do điều kiện thời tiết, động đất, va chạm do ôtô đâm vào khung cột giàn thép…”, ông Đức nói.

Đâu tư vốn lớn, thu hồi lâu

Để triển khai nhanh chóng dự án này, nhiều doanh nghiệp đã được thành phố tạo điều kiện về mặt bằng sạch, không phải đầu tư giải phóng; nguồn vốn được vay từ Quỹ đầu tư phát triển thành phố với lãi suất 0% trong 15 năm…

Ông Thạch Như Sỹ, Phó Chánh Thanh tra Bộ GTVT cho biểt, nhà đầu tư kinh doanh thì phải trả về giá chứ không phải phí. Tuy nhiên, giá vé cần có sự quản lý của Vụ chính sách gía (Bộ Tài chính) nhằm khống chế giá trần, giá khung để đảm bảo cạnh tranh lành mạnh giữa các doanh nghiệp.

Tuy nhiên, doanh nghiệp vẫn “e ngại” đầu tư vì trình tự thủ tục quá lâu, bỏ vốn lớn nhưng khả năng thu hồi “nhỏ giọt”.

Ông Đức cho rằng, mỗi dự án bãi đỗ xe phải mất 1-2 năm để thực hiện đầy đủ thủ tục đầu tư như các dự án kinh doanh khác, sau đó là khâu giải phóng mặt bằng trong vài năm tiếp theo.

3 năm mới có thể ra một dự án nếu phải giải phóng mặt bằng. Mối e ngại lớn nhất là thiếu đất sạch và thủ tục đầu tư, nguồn vốn. Mặt bằng sạch thì tổng mức đầu tư sẽ giảm.

“Dự án giàn thép đỗ xe không thể coi như dự án kinh doanh nhà ở nên cần phải đưa dự án vào danh mục khuyến khích” - ông Đức kiến nghị.

Ngoài ra, một rào cản khác khiến doanh nghiệp chưa mặn mà đầu tư chính là cơ chế mức thu không phải theo phí mà là giá, doanh nghiệp cần được quyền tự quyết giá trông xe.

Theo các chủ đầu tư dự án, với mức thu phí trông giữ xe sẽ được áp dụng theo đúng Quyết định của UBND TP.Hà Nội, giàn thép đỗ xe phải mất 15 – 50 năm mới có thể hoàn vốn.

Tính toán của công ty Khai thác Điểm đỗ xe Hà Nội cho rằng, nếu một doanh nghiệp ngoài quốc doanh phải giải phóng mặt bằng, vay theo lãi suất ngân hàng để đầu tư thì mất 60 năm mới có thể hoàn vốn. Trong khi đó, tuổi thọ của một giàn thép cao tầng đạt được ít nhất là 20 năm về máy móc, 40 năm về khung thép và cần thường xuyên duy tu, bảo dưỡng.

“Chúng tôi bỏ tiền ra đầu tư, hiệu quả xã hội thì đã rõ nhưng cũng cần phải có hiệu quả về kinh tế. Đầu tư lớn mà thu lại nhỏ giọt thì khó thu hút các thành phần kinh tế tham gia” - ông Đức băn khoăn.

Để khuyến khích cho các thành phần kinh tế tham gia vào lĩnh vực này, các chủ đầu tư đề nghị các cấp, các ngành xem xét xây dựng ban hành giá trông giữ xe với các công trình có đầu tư nhằm đảm bảo cho nhà đầu tư chủ quản thu hồi vốn theo quy định của nhà nước.
 

Dự án giàn thép đỗ xe Nguyễn Công Trứ được đưa vào kha thác từ 16/7 với sức chứa 30 xe ôtô. Tổng mức đầu tư trên 13 tỉ đồng.

Theo báo cáo của Công ty Khai thác điểm đỗ xe Hà Nội, giàn thép đỗ xe tại phố Trần Nhật Duật có diện tích lắp dựng dàn thép là 422m2, sức chứa 91 xe. Dự án giàn thép đỗ xe tại phố Nguyễn Công Hoan có tổng diện tích xây dựng giàn thép là 1.000m2, sức chứa tới 221.

Tổng mức đầu tư hai dự án là 104 tỷ đồng, bảo đảm hoàn thành đưa vào sử dụng khai thác trong quý IV năm 2012.

Gia Văn