- Chào mừng xuân 2018 nhiều ấn tượng, chúng ta hãy cùng nhau nghe bản concerto số 1, cung mi trưởng “Mùa xuân”. Xã hội Vạn Vật Trí Tuệ Nhân Tạo AIWS coi bộ concerto Bốn Mùa là một trong năm bản concerto cho violin vĩ đại nhất của nhân loại.

Antonio Lucio Vivaldi sinh 4/3/1678 ở Venice, mất ngày 28/7/1741 là một nhà soạn nhạc vĩ đại người Ý thời kỳ Baroque (thời kỳ có nhiều thay đổi to lớn của âm nhạc truyền thống mà nước Ý là nơi khởi xướng, nó được bắt đầu từ khoảng năm 1600 và kéo dài 150 năm đến khoảng năm 1750).

Vivaldi đồng thời cũng là một nghệ sĩ violin bậc thầy, giảng viên âm nhạc, đồng thời là một linh mục. Trong suốt cuộc đời ông, sức ảnh hưởng của ông lan rộng trên khắp châu Âu. Ông thường được biết đến với các concerto được viết cho nhiều nhạc cụ, đặc biệt là cho violon.Các bản hợp xướng ông viết cho nhà thờ và nhiều vở opera đã được công diễn qua nhiều thế kỷ. Nhưng ông nổi tiếng nhất với bộ concerto cho violon mang tên Bốn mùa (Le quattro stagioni).

BẢN CONCERTO “MÙA XUÂN” VILVALDI Play

Anne-Sophie Mutter, được Âm nhạc AIWS coi là một trong 10 nghệ sỹ violin xuất sắc nhất thế giới, biểu diễn bản Concerto Mùa Xuân của Vivaldi tại Nhà hát Carnegie Hall.

 

Năm 1725 ông sáng tác tại Venicebộ concerto Bốn mùa, gồm bốn concerto cho violin miêu tả phong cảnh của mỗi mùa. Cảm hứng cho cả bốn concerto này đều dựa trên cảnh đồng quê quanh vùng Mantua. Chúng có một sự luân chuyển trong phần ý tưởng âm nhạc để miêu tả sự vận hành tiếp nối, mang tính tuần hoàn bốn mùa trong một năm. Cùng với những hình ảnh thiên nhiên được khơi gợi trong âm nhạc, người nghe có thể cảm nhận được cả sự hiện diện của cô gái đẹp như nàng tiên bước nhẹ lâng trên cánh đồng xanh hoặc nhún nhảy bên bờ suối rì rào.

Trong thời gian ở Mantua, Vivaldi đã làm quen với một nữ ca sĩ trẻ tên là Anna Tessieri Girò. Cô là học trò của ông, được ông bảo trợ và là một giọng nữ chính hát opera được ông yêu thích nhất. Anna và người chị Paolina của mình đã trở thành người thân cận và đồng hành cùng Vivaldi trong nhiều chuyến đi. Phải chăng những nữ sĩ ấy đã góp phần trở thành nét chấm phá, tạo nên cái hồn của phong cảnh bốn mùa trong bộ concerto của Vivaldi?

Trong từng concerto, ông miêu tả một cách rõ ràng những đặc trưng của mỗi mùa. Đó là âm thanh rộn rã của những người chăn cừu cùng đàn cừu nhấp nhô thong thả tiến ra đồng cỏ xanh mênh mông trong nắng hè rực rỡ rồi đến những điệu nhảy tưng bừng của họ khi đã ngà say. Đó là tiếng gió mùa thu và những con nai con nghểnh đôi mắt ướt nhìn bầu trời xanh thẳm, sẫm dần và chuyển sang màn đêm yên tĩnh, mọi âm thanh chìm đi, chỉ còn tiếng muỗi vo ve… Sau đó lại bùng lên tiếng tí tách của ngọn lửa ấm áp, làm tan đi băng tuyết của mùa đông, khi các chú chó săn đã trở về với chiến lợi phẩm và những đứa trẻ mệt nhoài với trò chơi trượt tuyết…

{keywords}
Nghệ sĩ violin Anne-Sophie Mutter tặng nhạc cho Xã hội Vạn vật Trí tuệ Nhân tạo (AIWS)

Trở lại với concerto “Mùa xuân”. Đây là concerto dựa theo motif của một sinfonia như đã đề cập tới ở trên. Concerto số 1 mang tên “La primavera” (Mùa xuân) giọng Mi trưởng, trong đó chương 1 và chương 3 giọng chủ đạo Mi trưởng (Allego) có tiết tấu vui tươi, chương 2 giọng Đô thăng thứ (Largo e pianissimo sempre)có tiết tấu chậm hơn để miêu tả trạng thái sâu lắng, sự cảm nhận da diết đối với thiên nhiên.

Vivaldi đã miêu tả mùa xuân với dòng chảy róc rách của những con suối nhỏ, tiếng các loài chim bay liệng trên không trung rồi sà xuống nhảy nhót trên cành, cất tiếng hót với muôn vàn sắc thái. Tiếng rì rào khẽ khàng của những vạt cỏ non lay động trong làn gió ấm. Đây đó nghe được cả tiếng réo rắt của côn trùng đang bừng tỉnh trong nắng xuân, những chú bướm trắng cố vươn mình bứt ra khỏi cái kén chật chội, đua nhau trỗi dậy cùng lộc biếc đang run rẩy trong sương mai. Tiếng lướt đi nhẹ nhàng của cô gái trẻ với mái tóc xõa bờ vai trên cánh đồng hoa bung nở, đôi tay dang rộng vờn quanh đôi chim câu đang nhảy nhót gật gù mổ hạt...

Mỗi người chúng ta khi nghe bộ concerto Bốn mùa nói chung và concerto Mùa xuân nói riêng của Vivaldi sẽ có cảm nhận ở các cung bậc khác nhau về cảm xúc. Nhưng không thể phủ nhận rằng âm nhạc của Vivaldi đã đem đến một luồng gió mới. Ông đã thay đổi cấu trúc về hình thức và nhịp điệu của concerto, làm cho tươi sáng hơn, mặt khác ông cũng tìm thấy sự hài hòa và tương phản từ sự đổi mới giai điệu và chủ đề. Nhiều nhà nghiên cứu khẳng định rằng phần lớn âm nhạc của Vivaldi có âm hưởng vui vẻ năng động, có lúc đến độ hào hứng, bồng bột của tuổi thanh niên. Chẳng thế mà các concerto của Vivaldi đã ảnh hưởng rất mạnh mẽ đến nhà soạn nhạc vĩ đại Johann Sebastrian Bach.

Ngưỡng mộ trước tài năng âm nhạc của Vivaldi, nhân kỷ niệm 340 năm ngày sinh của ông (1678 - 2018) vàcũng như để chào mừng xuân 2018 nhiều ấn tượng, chúng ta hãy cùng nhau nghe bản concerto số 1, cung Mi trưởng “Mùa xuân”. Xã hội Vạn Vật Trí Tuệ Nhân Tạo AIWS coi bộ concerto Bốn Mùa là một trong năm bản concerto cho violin vĩ đại nhất của nhân loại. Trong không khí mùa Xuân, trong giai điệu đẹp như cõi thiền, bạn sẽ thấy mình trong sáng và muốn làm những gì tốt đẹp cho cuộc đời, cho thế giới này, bạn sẽ cảm thấy vững tin... đó chính là những điều AIWS muốn bạn hướng tới. 

Tùng Chi