- Đọc dự án luật Việc làm, Chủ tịch QH Nguyễn Sinh Hùng thấy chưa có gì thiết thực với người lao động. Còn Chủ nhiệm UB Các vấn đề xã hội Trương Thị Mai băn khoăn "lấy tiền đâu để trả bảo hiểm việc làm".
Dự thảo luật Việc làm được thảo luận tại Thường vụ Quốc hội tối nay (5/10).
Hỗ trợ cả người chưa thất nghiệp
Theo Bộ trưởng LĐ-TB-XH Phạm Thị Hải Chuyền, dự thảo luật quy định chính sách bảo hiểm việc làm thay cho chính sách bảo hiểm thất nghiệp đang bộc lộ hạn chế.
Ngoài hỗ trợ cho người thất nghiệp như hiện nay, bảo hiểm việc làm sẽ hỗ trợ cả cho lao động đang làm việc. Mục đích nhằm hỗ trợ người sử dụng lao động khi gặp khó khăn do suy giảm kinh tế hoặc vì lý do bất khả kháng; hỗ trợ lãi suất tiền vay để thanh toán các chế độ cho người lao động; hỗ trợ kinh phí đào tạo phát triển kỹ năng nghề cho người lao động...
"Như vậy, bảo hiểm việc làm mở rộng hỗ trợ với lao động đang làm việc và các doanh nghiệp để duy trì sự ổn định, phát triển cho doanh nghiệp và duy trì việc làm cho người lao động; đồng thời hạn chế, phòng ngừa thất nghiệp", bà Chuyền cho hay. Đây cũng sẽ là một loại bảo hiểm bắt buộc.
Thẩm tra báo cáo, Chủ nhiệm UB Các vấn đề xã hội Trương Thị Mai cho rằng, phải làm rõ chính sách hỗ trợ đào tạo, phát triển kỹ năng nghề đối với người lao động cũng như hỗ trợ người sử dụng lao động. Tiền vay để thanh toán các chế độ cho người lao động liệu có vượt quá mục tiêu của một quỹ bảo hiểm ngắn hạn hay không?
Mặt khác, quy định mức đóng bảo hiểm việc làm giữ nguyên như mức đóng bảo hiểm thất nghiệp hiện hành, trong khi đối tượng và chính sách mới mở rộng so với chế độ bảo hiểm thất nghiệp là chưa phù hợp và không đảm bảo tính khả thi.
"Nghe mà thấy chán quá"
Quy định mới trong luật đã làm nảy sinh các tranh luận trái chiều "nảy lửa" tại Thường vụ.
Theo Chủ nhiệm UB Pháp luật Phan Trung Lý, nên xem lại sự cần thiết của bảo hiểm việc làm, nhất là trong bối cảnh các cơ quan nhà nước "than" vẫn chưa đủ ngân sách để chi trả cho bảo hiểm thất nghiệp như hiện hành mà dự án luật Việc làm còn muốn mở rộng sang cả lao động ngắn hạn.
Ông Lý cũng gọi đây là một chính sách "chưa chín chắn" khi phủ nhận một số quy định về bảo hiểm thất nghiệp trong luật Lao động vừa được sửa đổi.
Chủ nhiệm UB Tài chính - Ngân sách Phùng Quốc Hiển cũng nói nên cân nhắc đến ngân sách chi trả.
"Bảo hiểm việc làm thực ra rắc rối chẳng qua ở cái tên", Phó Chủ tịch QH Nguyễn Thị Kim Ngân nêu ý kiến. Bà Ngân cho rằng, chính sách bảo hiểm việc làm ưu việt hơn so với bảo hiểm thất nghiệp. Bởi chính sách bảo hiểm nếu chỉ để bù đắp một phần thu nhập cho lao động thất nghiệp, hỗ trợ giúp họ sớm có việc làm thì đây là một dạng chính sách "thụ động".
Ưu việt của chính sách mới là giúp cho lao động đang có việc làm trang bị thêm kiến thức, phát triển kỹ năng để tránh rơi vào tình trạng thất nghiệp. "Ta quen nói bảo hiểm thất nghiệp nên nghe đến bảo hiểm việc làm thì hơi khác mà thôi... Nhưng nhiều nước tiên tiến đã áp dụng", bà Ngân nói.
Bộ trưởng Phạm Thị Hải Chuyền cho hay, sẽ tiếp thu các ý kiến của Thường vụ. Với những vấn đề còn chồng chéo trong các luật khác thì sẽ được tiếp thu để thống nhất trong dự án luật Việc làm.
Tuy nhiên, Chủ tịch QH Nguyễn Sinh Hùng nói thẳng: "Giả sử tôi là người lao động đi tìm việc làm, đọc luật này tôi chưa thấy chính sách gì ở đây cả".
"Vấn đề quan trọng là chính sách ban hành phải giải quyết được việc làm cho người dân. Để người chưa có việc làm sẽ có việc làm, ai đang có việc sẽ không bị thất nghiệp... Tôi nghe luật mà thấy chán quá", ông Hùng nói. Thậm chí, một bất cập khác là nếu ban hành một số quy định như bảo hiểm việc làm sẽ phải sửa đồng thời nhiều bộ luật khác.
Bà Trương Thị Mai băn khoăn, "tiền đâu mà làm để hỗ trợ cho hàng trăm doanh nghiệp đào tạo lại lao động. Như anh Phùng Quốc Hiển nói là bất khả thi. Quan điểm của tôi là vẫn phải giữ chính sách bảo hiểm thất nghiệp như hiện nay rồi sau đó tổng kết, đánh giá".
Tán thành ý kiến bà Mai, Phó Chủ tịch QH Uông Chu Lưu cũng bày tỏ lo ngại vì chuyện "túi tiền".
Kết luận phiên họp, Phó Chủ tịch QH Tòng Thị Phóng khẳng định đây là phiên tranh luận "sôi nổi nhất từ khi tôi ngồi điều hành ở hai kỳ QH". Dự án luật sẽ phải tạm lùi để chuẩn bị thêm thay vì trình tại kỳ họp QH sắp tới.
- Lê Nhung