Cuộc sống của người dân vùng đất Bạch Hạc từ lâu đã gắn liền với sông nước và nghề săn bắt cá sông. Là khu vực giao nhau của 3 dòng sông nên nơi đây có nhiều loài cá quý hiếm, trong đó, cá Anh Vũ được coi là "báu vật".

Tuy nhiên, đã hơn 30 năm nay, dân chài địa phương chưa một lần nhìn thấy, chứ đừng nói tới việc bắt được loài cá quý giá ở nơi này.

W-tam giang.jpg
Nơi gặp nhau của sông Hồng, sông Lô và sông Đà. Ảnh: Đức Hoàng

Sinh ra và lớn lên ở vùng ngã ba sông, ở tuổi 70, ngư phủ Phan Tiến Lập ở phố Đoàn Kết, phường Bạch Hạc vẫn dẻo dai, đủ sức khoẻ để gắn bó với nghề chài lưới.

Gắn với nghề lâu như vậy nên từng đoạn nước, hang hốc đá, cồn cát ở ngã ba sông, ông Lập đều đã kinh qua và thuộc như lòng bàn tay. Ông cũng là người có nhiều kinh nghiệm đánh bắt cá Anh Vũ, từng bắt được hàng chục con cá này.

W-tam giang 4.jpg
Dụng cụ săn bắt cá đơn giản của ngư phủ Phan Tiến Lập. Ảnh: Đức Hoàng

Nói về loài cá Anh Vũ, ông Lập cho hay, đây là giống cá khôn lanh và rất sạch. Nơi ở của chúng là các hang hốc đá nước lạnh và sạch ở ngã ba sông. Do chuyên ăn rêu đá nên cá Anh Vũ có miệng và môi rất đặc biệt.

Hàng năm, cá Anh Vũ chỉ ra ngoài hang để kiếm ăn từ tháng 11 âm lịch năm trước đến tháng 3 âm lịch năm sau. Thời gian săn được Anh Vũ thường là vào 3h và 15h nên phải bám sông, nếu không sẽ không có cơ hội gặp được loài cá này.

Bồi hồi nhớ về chuyến "săn" cá Anh Vũ đáng nhớ nhất, ông Lập kể: "Năm 1986, tôi đánh được một con to gần 2kg và mang cá về nhà, thả vào chậu. Khi đó bà con làng xóm đến xem rất đông, ai cũng khen hình dáng con cá rất đẹp". 

"Năm 1990 là lần cuối tôi bắt được một con cá Anh Vũ, nặng khoảng 2 lạng. Từ đó đến nay, tôi cũng như các anh em làm nghề chài lưới trên ngã ba sông tuyệt nhiên không đánh bắt được loài cá quý hiếm này nữa", ông Lập nói.

W-anh vu 6.jpg
Cá Anh Vũ tự nhiên nhập về từ Hà Giang có giá từ 8 - 12 triệu đồng/kg. Ảnh: H. Vĩnh

Ông Nguyễn Mạnh Hà, Chủ tịch UBND phường Bạch Hạc cho biết, lâu rồi không có ai bắt được cá Anh Vũ tự nhiên ở ngã ba sông. Một số nhà hàng có bán cá Anh Vũ nhưng là nhập từ nơi khác về, không phải là cá đánh bắt ở nơi này.

Theo ông Hà, trước kia ông đã được thấy và thưởng thức cá Anh Vũ tự nhiên ở ngã ba sông. "Thịt cá Anh Vũ rất thơm, trắng và chắc. Nếu giờ bắt được cá Anh Vũ ở ngã ba sông, giá lên tới 30-40 triệu đồng/kg chắc cũng có người mua", ông Hà nói.

Chị Hà Vĩnh ở TP Việt Trì cho biết, nhà hàng của chị chưa từng nhập cá Anh Vũ của vùng đất Phú Thọ mà chủ yếu mua từ Hà Giang. Theo chị, loài cá này rất quý hiếm, số lượng rất ít. Cá càng to thì giá càng đắt, dao động từ 8 - 12 triệu đồng/kg.