Silvio Berlusconi đang nỗ lực để giành lại một phần hình ảnh nổi tiếng xưa
kia của ông trong hành trình tranh cử. Nhưng ánh hào quang của chính trị gia cao
niên này giờ đã hết.
Silvio Berlusconi bỏ phiếu tại một điểm bầu cử ở Milan. |
Đời sống cá nhân của Berlusconi đầy những bê bối. Các hợp đồng kinh doanh của ông nhuốm đầy cáo buộc tham nhũng còn những thành tích mà ông đạt được trong 3 nhiệm kỳ Thủ tướng chi chít vết chắp vá. Tuy nhiên, có một điều luôn khiến các cử tri Italia "tha thứ" cho Berlusconi là khả năng ông thuyết phục đám đông. Được đào tạo về nghệ thuật trình diễn ngay từ những ngày đầu làm ca sĩ trên tàu du lịch, sở trường phát biểu trước đám đông và làm hài lòng khán giả bằng những câu chuyện đùa vui đời thường của Berlusconi đã khiến ông luôn vượt lên trước các đối thủ cánh tả.
Nhưng giờ đây, khi người Italia đi bỏ phiếu để chọn ra một Thủ tướng mới, dường như chính trị gia 76 tuổi đã mất đi các kỹ năng đặc biệt vốn đã giúp ông trở nên nổi tiếng trước kia. Không còn kích thích được khán giả nữa, chiến dịch tranh cử kéo dài 2 tháng của ông dường như lộn xộn và "lạc đường".
Ở Turin tuần trước, Berlusconi đến muộn một giờ đồng hồ, sau đó có bài phát biểu dông dài suốt 2 tiếng. Có lúc ông thậm chí còn làm khó đám đông ủng hộ khi hỏi họ rằng "Các bạn có đói không?". Không chỉ có vậy, vị cựu Thủ tướng dường như mất luôn cả khiếu hài hước. Khi phát biểu trước một cuộc mít-tinh mới đây ở Venice, ông còn đi quá giới hạn khi hả hê nói bóng gió về tình dục nhằm vào một nữ nhân viên trẻ. Những tiếng cười vang lên nhưng có cảm giác khó chịu và cô gái sau đó đã yêu cầu một lời xin lỗi.
Berlusconi, vị Thủ tướng đã bị buộc phải từ chức vào năm 2011 sau khi một cuộc khủng hoảng tài chính có nguy cơ làm mất ổn định nợ công của Italia, còn bị bám đuổi bởi những lo lắng về sức khỏe của ông. Đêm ngày 22/2 vừa qua, ông buộc phải rút khỏi một cuộc mít-tinh tranh cử ở Naples do lo ngại của các bác sĩ. Nhân viên chiến dịch sau đó cho biết ông có vấn đề về thị lực và thông báo ông sẽ xuất hiện qua đường video thay vì đích thân có mặt.
Tuy nhiên, sự việc này đã lập tức gây đồn đoán rộng khắp về những năm tháng tới đây của Berlusconi. "Thể lực của ông ấy là yếu tố cốt lõi của chiến lược truyền thông; nhưng thể lực ấy đã suy sút bất chấp các nỗ lực cao độ của ông ấy", Paolo Bellucci, một giáo sư về chính trị đương đại thuộc Đại học Siena, nhận xét.
Trong khi đó, chiến dịch tranh cử của Berlusconi rất giống với chiến dịch của chính trị gia cánh tả Pier Luigi Bersani, ứng viên đầy triển vọng với 35% số phiếu ủng hộ, theo các cuộc thăm dò dư luận. Berlusconi về nhì với khoảng 30 số phiếu ủng hộ trong khi ứng viên Beppe Grillo - diễn viên hài đang dẫn dắt đảng Phong trào 5 Sao (M5S) - được 20% nhờ cương lĩnh chống EU và bảo vệ môi trường.
Beppe Grillo phát biểu tại một cuộc mít-tinh ở Rome. |
Mặc dù vậy, Berlusconi vẫn nổi tiếng trong số những người Italia ngưỡng mộ ông vì đã "đương đầu" với EU - đặc biệt là Thủ tướng Angela Merkel - và hành động như một người bênh vực thường dân. Nhiều người Italia hiện nay đang tức giận trước các biện pháp khắc khổ mà Thủ tướng Mario Monti áp dụng. Ông Monti đã áp dụng nhiều chính sách cắt giảm đối với dịch vụ công trong một nỗ lực nhằm giảm vay mượn quốc gia song những biện pháp như vậy không được lòng dân chúng, và theo thăm dò dư luận, nhà lãnh đạo này hiện chỉ giành được khoảng 13% số phiếu.
"Sẽ là một thảm họa nếu Silvio Berlusconi tái cử", Giáo sư kinh tế học Daniela Del Boca thuộc trường Đại học Turin đánh giá. "Chúng ta sẽ lại mất lòng tin một lần nữa, cả vào thị trường và trên trường quốc tế. Nhưng tôi nghĩ người dân sẽ bỏ phiếu cho ông ấy, bởi vì họ đang mơ về thời kỳ hưng thịnh trước kia. Người ta đang tuyệt vọng và ông ấy bảo với họ ông ấy sẽ bãi bỏ thuế khóa".
"Monti đã thông qua một kế hoạch khắc khổ nghiêm ngặt và cắt bớt các dịch vụ, nhưng những chính sách này nên đi kèm với sự thỏa mãn thích đáng rằng tất cả mọi người đều phải chi trả, kể cả các chính trị gia, và biện pháp này sẽ tạo ra tăng trưởng. Nhưng lương bổng thì giảm đi, dịch vụ thì bị cắt bớt, việc làm thì thu hẹp và các công ty của chúng ta vẫn trong tình trạng khủng hoảng nặng nề", Giáo sư Daniela Del Boca nói thêm.
Mới đây, hàng triệu chủ hộ gia đình đã cảm thấy hài lòng khi nhận được những chiếc phong bì màu đỏ qua đường bưu điện vào tuần trước, trong đó đảm bảo với họ rằng nếu Berlusconi được bầu thì họ có thể nhận lại các khoản tiền đã nộp trong một chương trình thuế tài sản do Thủ tướng Mario Monti áp dụng.
Các đối thủ của Berlusconi mô tả chiến thuật tranh cử này là sự mua chuộc. Nhưng Berlusconi khẳng định ông đang giúp đỡ người dân của mình. Ông cũng bị chỉ trích vì những bình luận ủng hộ Mussolini khi nói với đám đông tại một buổi lễ Ngày Tưởng niệm Nạn diệt chủng rằng nhà độc tài phát xít này "đã làm tốt... ở nhiều phương diện".
Những lời nói hớ đó được đưa ra bất chấp việc Berlusconi đang nỗ lực hết sức
để kiểm soát sự xuất hiện của mình trong những ngày cận kề bầu cử. Thay vì xuất
hiện ở các quảng trường và nơi tập trung công cộng, ông chọn các sân khấu ở các
thính phòng hòa nhạc, các nhà hát và các trung tâm hội nghị, nơi sự tiếp cận bị
hạn chế và ông có thể nhanh chóng đến và đi.
Thanh Hảo (Theo Telegraph, Reuters)