- Bí mật thành công của người Do Thái, không gì hơn là sách. Người Do Thái có thể tiết kiệm vô số những khoản chi, nhưng sẽ không tiết kiệm tiền cho sách và thực phẩm bồi dưỡng một bà mẹ mang thai. 

Trong vòng một năm trở lại đây, có một nhóm sách Do Thái được chủ định nhập về Việt Nam với mong muốn thay đổi tư duy người Việt. Nói gì thì nói, hàng trăm năm qua, dân tộc Do Thái đã là một dấu hỏi đầy tò mò về khả năng sinh tồn kì diệu. Trải qua những thăng trầm khó tin trong lịch sử, chủ nghĩa phục quốc Do Thái ấp ủ của những người Do Thái lưu vong đã trở thành hiện thực khi nhà nước Israel được thành lập năm 1948.

Nhiều thập niên cuối thế kỉ 20, hai chữ Do Thái và Israel được truyền thông thế giới, đặc biệt là truyền thông Mỹ quan tâm sâu sắc. Người Do Thái cũng xuất bản nhiều sách vở và liên tục sản xuất thông tin cho con cháu đời sau. Dữ liệu của họ thật đáng kinh ngạc. Chỉ riêng tư liệu về cá nhân Ben-Guirion - người dẫn dắt phong trào phục quốc - cũng đã lên tới hơn nửa triệu bản. 

{keywords}

Cuốn sách quan trọng về giáo dục kiểu Do Thái


Trở thành một hiện tượng sinh tồn đặc biệt, thế nên sách về người Do Thái vào Việt Nam trong thời kì khủng hoảng niềm tin và giải pháp không phải không có lý do. Từ giáo dục đến chính trị, thương trường, thể loại nào cũng đã có đầy đủ đại diện.

Có ý nghĩa thực tiễn nhất và gần gũi với đời sống nhất là "Vô cùng tàn nhẫn, vô cùng yêu thương" (2013) - một tác phẩm của bà mẹ mang hai dòng máu Trung Quốc và Do Thái. Có thể nói, 90% thông điệp từ cuốn sách này có thể áp dụng ngay khi mà một bộ phận giới trẻ Việt Nam vẫn đang mất phương hướng bởi không có được sự dẫn dắt, động viên hợp lý từ những người lớn tuổi. 

Sinh ra trong thời kì kinh tế tương đối đầy đủ, tầng lớp trẻ tuổi được thụ hưởng một nền văn minh vật chất, nhưng lạc lối trong định hướng tinh thần lẫn tương lai. 

Thực ra phương pháp trong cuốn sách cũng không có gì là "tàn nhẫn", Sara chỉ nói về việc hạn chế nuông chiều con cái về mặt vật chất và o bế chúng về mặt tinh thần. Sara Imas cũng đề cập về việc hạn chế sử dụng quyền lực của cha mẹ như thế nào để tạo được sự tự tin và độc lập cho con trẻ, cũng như xây dựng một bầu không khí dân chủ trong gia đình. Các con của bà đều đã đạt được thành công trong xã hội, trở thành những Yuppie (triệu phú trẻ tuổi) và luôn hướng về mẹ với một niềm kính trọng, yêu thương.  

"Vô cùng tàn nhẫn, vô cùng yêu thương" đã trình bày một cách dễ hiểu và đầy tính thuyết phục những điểm mạnh cơ bản của người Do Thái, bắt nguồn từ phương pháp giáo dục tính tự lập, sự tự tin, cách thức sinh tồn để từ đó xây dựng mơ ước và sống một cuộc đời ý nghĩa. 

{keywords}

Trí tuệ Do Thái: Tại sao người Do Thái được xem là thông minh?


Khá tương đồng với "Vô cùng tàn nhẫn, vô cùng yêu thương" là "Trí tuệ Do Thái" (2013) - một cuốn sách đầy tham vọng trong việc nâng cao khả năng tự học tập, ghi nhớ và phân tích - những điều đã khiến người Do Thái vượt trội lên, chiếm lĩnh những vị trí quan trọng trong ngành truyền thông, ngân hàng và những giải thưởng sáng tạo trên thế giới.  

Được viết bởi Eran Katz - người lập kỉ lục Guiness về khả năng nhớ được một dãy 500 chữ số chỉ trong một lần nghe - "Trí tuệ Do Thái" nói về khả năng chuẩn đoán và nhận biết người khác, phương pháp học tập khác thường, tính toán nâng cao hiệu quả và duy trì niềm vui sống. 

{keywords}

Cuốn sách của Thomas Friedman, người Mỹ gốc Do Thái từng 3 lần giành giải Pulitzer



Một trong những cuốn sách đáng chú ý nữa trong bộ sách Do Thái là "Từ Beirut đến Jerusalem" (2014), được viết bởi một tác giả hết sức quen thuộc - Thomas Friedman, người Mỹ gốc Do Thái từng 3 lần giành giải Pulitzer, tác giả của Thế giới phẳng, Chiếc Lexus và cây Oliu, Nóng phẳng chật, Từng là bá chủ.  Cái nhìn của Thomas mang đặc trưng rất báo chí - khách quan và không hề tô hồng hiện thực của cuộc đối đầu dai dẳng giữa người Do Thái và người Palestine. 

Cũng giống như tất cả các tác phẩm Thomas từng viết, đây là một tập nghiên cứu đồ sộ và vô cùng giá trị về sự phức tạp và tính bộ lạc của khu vực Trung Đông, khi mà những người đàn ông luôn canh cánh trách nhiệm sinh tồn giữa lòng sa mạc nóng bỏng, khan hiếm thức ăn, nước và lương thực. Sự gian khổ làm nên con người Do Thái, và cũng là điểm thử thách để xem từ đó nảy sinh ra sự tàn nhẫn hay lòng yêu thương. 

{keywords}

"Tiểu sử David Ben-Gurion" thiếu tính thực dụng nhưng nhiều sức mạnh và lòng quyết tâm



"Tiểu sử David Ben-Gurion" thiếu tính thực dụng nếu so với số sách Do Thái kể trên, nhưng chứa đựng nhiều sức mạnh và lòng quyết tâm, ý chí sắt đá. Viết về người đàn ông ấp ủ giấc mơ phục quốc từ thời thơ ấu, tác phẩm này giống như một cuộc ngược dòng về lịch sử những năm đầu thế kỉ 20, gợi nhớ đến những năm tháng gây dựng phong trào cách mạng tại Việt Nam. 

Con người cá nhân của Ben-Gurion cũng được mô tả ở nhiều khía cạnh, trên bàn đàm phán cũng như đời tư. Đặc biệt, những trang viết của ông khá gợi cảm hứng về một con người có khả năng truyền đạt lý tưởng một cách hấp dẫn bằng ngòi bút. 

Nếu ai đó đã đọc "Quốc gia khởi nghiệp" (cuốn sách Do Thái với lượng bán khá thành công trong năm 2013) và hứng thú với đề tài về người Do Thái, thì những lựa chọn kể trên là hữu ích. Đặc biệt ở khía cạnh giáo dục cơ bản, thật khó có thể bỏ qua "Vô cùng tàn nhẫn, vô cùng yêu thương". Tác giả Sara Imas đã đạt được khả năng giữ thăng bằng đáng nể khi đi trên dây giữa lằn ranh mong manh của tình cảm và lý trí. 

Hồ Hương Giang