Năm 2016, Tổ chức Y tế thế giới vui mừng tuyên bố bệnh sởi đã bị xóa sổ khỏi Châu Mỹ. Trước đó 16 năm, nước Mỹ cũng từng một mình tuyên bố điều này. Nhưng tất cả đã trở thành quá khứ, bệnh sởi đang quay trở lại tấn công họ.
Chỉ tính riêng từ đầu năm tới nay, Mỹ đã báo cáo ít nhất 159 ca mắc sởi. Nhật Bản, cũng có 167 người nhiễm bệnh chỉ trong vòng 6 tuần đầu năm 2019 - tỷ lệ cao nhất trong hơn một thập kỷ trở lại đây.
Năm ngoái, Vương quốc Anh ghi nhận hơn 900 trường hợp mắc sởi, chủ yếu ở trẻ em và thanh thiếu niên chưa được tiêm phòng. Con số này ở Pháp còn cao hơn nhiều, 2.913 ca.
Theo thống kê của Tổ chức Y tế thế giới, số ca mắc bệnh sởi của cả Châu Âu năm 2018 đã tăng gấp 3 lần so với năm 2017 - lên 82.596 ca, con số cao nhất được ghi nhận trong thập kỷ này.
Philippines hiện cũng đang phải hứng chịu một dịch sởi bùng phát mạnh. Hơn 8.400 trường hợp đã nhiễm bệnh, 136 người tử vong. Tỷ lệ nhiễm sởi ở thủ đô Manila đã tăng hơn 1.000% so với cùng kỳ năm ngoái.
Top 10 quốc gia Châu Âu ghi nhận số ca mắc sởi cao nhất năm 2018
"Dữ liệu của chúng ta cho thấy có sự gia tăng đáng kể trong các ca mắc sởi. Chúng ta đang phải chứng kiến điều này ở tất cả các khu vực trên thế giới", Kinda O'Brien, giám đốc tiêm chủng và vắc-xin của Tổ chức Y tế Thế giới cho biết. "Chúng ta đang có những đợt bùng phát kéo dài, rất lớn và vẫn còn tăng mạnh hơn nữa".
Thực trạng này thậm chí đã từng được các quan chức y tế cộng đồng dự đoán và cảnh báo từ trước, khi ngày càng có nhiều người không muốn đưa con mình đi tiêm chủng. Điều này đã khiến WHO phải đưa "do dự vắc-xin" vào một trong 10 mối đe dọa lớn nhất đối với sức khỏe toàn cầu.
Một số bác sĩ nhi khoa ở Mỹ cũng đã lên tiếng lo ngại khi tại một số tiểu bang của Hoa Kỳ, luật pháp cho phép cư dân từ chối tiêm chủng vì lý do y tế, tôn giáo hoặc triết học của họ. Quy định thoải mái này đang tạo điều kiện cho các loại bệnh truyền nhiễm quay trở lại trong đó có bệnh sởi.
Trong một chủ đề "ask me anything" trên Reddit tuần này, tỷ phú Bill Gates đã góp thêm tiếng nói của mình vào thực trạng đáng báo động liên quan đến phong trào anti-vax và những bậc cha mẹ chống vắc-xin:
"Quỹ [Bill & Melinda Gates Foundation] của tôi đã làm rất nhiều việc để đưa vắc-xin tiếp cận được tất cả trẻ em trên thế giới. Và việc đó vẫn đang có những tiến bộ lớn. [Bởi vậy] thật ngạc nhiên khi chứng kiến những nước giàu hơn, lại đang mất đi tiếng nói đồng thuận trong việc bảo vệ trẻ em. Thật tồi tệ, điều này có nghĩa là chúng ta sẽ có nhiều ca tử vong do bệnh sởi hoặc ho gà gây ra".
Bill Gates cảnh báo: Trẻ em lớn lên ở các nước giàu sẽ chết vì giờ chúng không được tiêm phòng
Trước khi vắc-xin sởi được phát minh vào năm 1963, virus truyền nhiễm nguy hiểm này từng hoành hành khắp mọi nơi. Các biến chứng bệnh sởi gây tử vong đã ảnh hưởng đến khoảng 1/1.000 bệnh nhân mắc phải nó. Có hơn 400 người chết vì bệnh sởi mỗi năm chỉ tính riêng ở nước Mỹ.
Tuy nhiên, sau gần 40 năm triển khai chiến dịch tiêm chủng, bệnh sởi đã bị xóa sổ hoàn toàn khỏi Mỹ. Từ năm 2015, không có thêm bất kể một ca tử vong nào vì căn bệnh này.
Nhưng có vẻ như tình hình đang xấu đi nhanh chóng dưới tác động của những thông tin sai lệch về biến chứng và độ an toàn của vắc-xin. Chỉ tính riêng từ đầu năm tới nay, Mỹ đã báo cáo ít nhất 159 ca mắc sởi. Thống đốc Washington thậm chí đã phải ban bố tình trạng khẩn cấp hồi tháng 1.
Năm ngoái, Trung tâm Phòng ngừa và Kiểm soát dịch bệnh Hoa Kỳ (CDC) đã nghiên cứu số lượng bệnh nhân sởi ngày càng tăng ở Mỹ, và thấy rằng 70% trường hợp mắc mới xảy ra ở những người chưa được tiêm chủng.
Để có thể ngăn ngừa dịch sởi bùng phát, phải có ít nhất 95% dân số được chủng ngừa. Nhưng theo Tổ chức Y tế Thế giới (WHO), tỷ lệ tiêm chủng ở một số khu vực ở Châu Âu đã giảm xuống dưới 70%
"Đây là nhân tố chính dẫn đến sự bùng nổ dịch bệnh", Anca Paduraru thuộc Ủy ban châu u tại Brussels nói. "Thật không thể chấp nhận được điều này ở thế kỷ 21, sởi đáng ra đã phải bị xóa sổ".
Bell Gates cho một đứa trẻ uống vắc-xin bại liệt, ảnh chụp năm 2000
Góp thêm vào tiếng nói này, Bill Gates cho biết: "Vắc-xin đã cứu nhiều mạng sống hơn bất kể công cụ nào khác của con người". Các chuyên gia y tế cộng đồng trên khắp thế giới cũng đồng ý với điều đó.
"Chúng ta có nguy cơ đánh mất hàng thập kỷ tiến bộ trong việc bảo vệ trẻ em và cộng đồng chống lại căn bệnh tàn khốc nhưng hoàn toàn có thể phòng ngừa này", Soumya Swaminathan, Phó Tổng giám đốc của WHO, cho biết.
Nhiều trường hợp mắc sởi ở Mỹ trong năm nay đã xuất hiện ở phía Tây Bắc Thái Bình Dương, nơi có ít nhất 57 người chưa được tiêm chủng đã mắc bệnh. "Mọi người đang trở nên tự mãn khi họ không nhận ra dịch sởi có thể khủng khiếp đến mức nào", Alan Melnick, giám đốc y tế cộng đồng tại Hạt Clark nói. "Và đó [sự tự mãn của người dân] mới là điều khiến tôi lo ngại nhất".
Tham khảo Businessinsider