- Tôn trọng từng phút giây trên phim, tôn trọng khán giả và tôn trọng nghề nghiệp của mình một cách cực đoan - những thứ khiến Bùi Thạc Chuyên đôi khi trở nên lạc lõng giữa dòng chảy ào ào của phim ảnh Việt. Nhưng may thay, đó lại là sự lạc lõng đáng mừng.


Bộ phim thương mại Lời nguyền huyết ngải của đạo diễn Bùi Thạc Chuyên đang gây ra một cơn sốt trong giới điện ảnh Việt, ngay cả khi nó còn chưa công chiếu. Có nhiều lý do để người ta chờ đón phim của vị đạo diễn này. Lý do đầu tiên là vì phim của anh không có nhiều. Trong 10 năm, anh chỉ làm vỏn vẹn 2 phim nhựa và một phim thương mại. Tất nhiên, không phải đạo diễn nào làm ít phim cũng nhận được sự chờ đợi của người xem, thậm chí có đạo diễn chỉ nên làm một phim và chuyển sang làm việc khác. Cái người ta chờ đợi ở Chuyên Bùi không phải là số lượng, không phải tốc độ ra đời tác phẩm. Những người thích thú với phong cách Bùi Thạc Chuyên sẽ không ngại đợi chờ một vài năm để đón xem những khuôn hình, những lời thoại mang đậm dấu ấn của vị đạo diễn nổi tiếng cá tính và khó tính.

Đạo diễn Bùi Thạc Chuyên

Nói Bùi Thạc Chuyên cá tính vì anh không làm phim chiều theo số đông khán giả. Khán giả hiểu hoặc không hiểu, khen hoặc chê, đối với anh không quá quan trọng. Cái quan trọng nhất của Bùi Thạc Chuyên là được làm đúng theo những gì mình thích. Hơi cực đoan một chút, nhưng lại là một thứ cực đoan rất đáng quý và may mắn cho màn bạc Việt. Bạn muốn xem những bộ phim chiều theo thị hiếu, muốn xem những cô ca sĩ, người mẫu đóng phim, muốn thư giãn giải trí với những bộ phim hài dễ dãi - bạn có rất nhiều lựa chọn. Nhưng nếu muốn xem một bộ phim mà đạo diễn có khả năng áp đặt những suy nghĩ lên trí não của bạn, hiện tại bạn không có nhiều lựa chọn, mà một trong số đạo diễn thuộc "hàng hiếm" ấy có Bùi Thạc Chuyên.

Cái áp đặt ấy sẽ thấy rõ nhất khi xem Chơi vơi của Bùi. Tuy nhiên với một điều kiện: bạn phải là người thích bộ phim này. Bởi nếu ghét hoặc không hiểu, sẽ chẳng có gì để nói. Từng lời thoại ngắn ngủn, những hành động đôi khi rời rạc và khó hiểu, nhưng tất cả xuyên suốt với nhau và được dẫn dắt bởi một mạch cảm xúc rất mỏng manh nhưng đặc biệt. Trong bộ phim này, có cảm giác như Bùi Thạc Chuyên mới là người thưởng thức diễn biến tâm lý của khán giả, không phải khán giả thưởng thức tác phẩm của anh. Cùng một số tiền bỏ ra mua vé, sẽ có những người mang theo về sự ngơ ngác và khó hiểu, có người mang về sự ám ảnh hoặc chưa thỏa mãn và tất nhiên, sẽ có những người cảm thấy mình đã rút ví với một cái giá quá hời cho một bộ phim thật sự đáng để được ngưỡng mộ.

Phim của Chuyên cầu kỳ và tinh tế. Cầu kỳ trong từng khuôn hình, từng chi tiết nhỏ và tinh tế ở chỗ anh có khả năng chạm vào từng cung bậc xúc cảm khó nắm bắt trong lòng khán giả. Xem Sống trong sợ hãi - có đôi lúc thấy sự khác biệt trong phim của Chuyên chỉ qua những chi tiết vô cùng nhỏ nhặt. Khi mà sự dễ dãi, buông thả trong phim ảnh dường như đã trở thành một điều hết sức quen thuộc, việc Chuyên chăm chút cho từng món đồ xuất hiện trong phim chỉ một vài giây khiến cả những khán giả khó tính nhất cũng phải gật gù. Chiếc ca uống nước, chiếc radio hay bất kỳ vật dụng gì dù chỉ lướt qua màn ảnh một khắc ngắn ngủi cũng phải mang trong nó một giá trị riêng. Những chi tiết nhỏ nhặt ấy phần nào nói lên tính cách và phong cách làm phim của Bùi Thạc Chuyên, cũng như lý giải tại sao mỗi bộ phim anh làm đều tiêu tốn thời gian tới vậy. Tôn trọng từng phút giây trên phim, tôn trọng khán giả và tôn trọng chính nghề nghiệp của mình một cách cực đoan - đó là thứ đôi lúc khiến anh lạc lõng giữa dòng chảy ào ào của phim ảnh Việt. Nhưng đó lại là một sự lạc lõng đáng mừng...

Chạm vào cảm xúc của người xem là điều bất kỳ bộ phim nào nào cũng cần phải có. Một trong những thứ cảm xúc thường được phim Việt chọn lựa để phần đông khán giả với được tay vào nhất, có lẽ là cảm xúc cười. Làm người khác cười không dễ dàng, nhưng xem ra nó vẫn đơn giản nhất so với những thứ cung bậc cảm xúc khác. Nhất là khi người xem có không chỉ có một kiểu cười... Nhưng Bùi Thạc Chuyên chọn một đường đi khác. Và với một số không nhỏ khán giả, anh đã thành công. Cảm giác những tiết tấu, diễn biến trong phim có thể điều khiển cảm xúc người xem là một thứ hiếm hoi khán giả điện ảnh Việt được trải nghiệm qua. Có lúc là sự ám ảnh, trăn trở, không thỏa mãn hoàn toàn khi xem Chơi vơi, có khi lại là những rung động lạ lùng, những thứ cảm xúc lẫn lộn khi bước khỏi rạp sau khi Sống trong sợ hãi kết thúc.

Lần đầu tiên bắt tay vào làm phim thương mại với bộ phim mới Lời nguyền huyết ngải, nhưng phong cách của Bùi Thạc Chuyên dường như không có nhiều thay đổi. Vẫn sự tỉ mỉ và cầu toàn tới... khó chịu, vẫn phong cách làm phim không thỏa hiệp với thị hiếu người xem. Khi một diễn viên hạng A như Thành Lộc còn phải ấm ức thốt lên rằng: khi làm việc, Bùi Thạc Chuyên là một đạo diễn "kinh dị", đừng mong Chuyên sẽ dễ dãi với chính bản thân mình trong việc làm khán giả hài lòng.

3 năm chuẩn bị cho bộ phim ra đời không ngắn và thậm chí, nó có lẽ đang giữ kỷ lục về thời gian thai nghén trong dòng phim ảnh thị trường. Nhưng đối với Bùi Thạc Chuyên, ranh giới giữa phim ảnh nghệ thuật và thị trường không quá xa vời như người ta vẫn tưởng, khi mà với bất kể tác phẩm nào, anh đều dành toàn bộ thời gian và tâm sức vào đó, và quên đi ranh giới mong manh ấy. Bởi phim gắn mác "nghệ thuật'' không phải bao giờ cũng đem lại cho người xem rung động, cũng như phim thị trường không phải phim nào cũng hái ra tiền. Chỉ có những bộ phim thành công, hoặc là thất bại mà thôi.

 
Bùi Thạc Chuyên chỉ đạo diễn xuất cho Thành Lộc trong Lời nguyền huyết ngải

Phim mới của Bùi Thạc Chuyên vẫn còn chưa ra mắt, nhưng nếu anh vẫn giữ được sự cầu kỳ trong từng khuôn hình, tinh tế trong việc chạm vào cảm xúc người xem, hẳn đó là một bộ phim rất đáng được chờ mong. Những bộ phim trước của Chuyên, anh tìm tòi những góc nhìn đặc biệt, lạ lùng trong những điều bình thường, giản dị của cuộc sống và anh đã thành công. Còn với một bộ phim có nhiều đất hơn cho trí tưởng tượng, óc sáng tạo bay cao, Bùi Thạc Chuyên sẽ mang lại cho khán giả thêm điều gì nữa?

Lâm Anh