- Đến ngày 26/4, toàn tỉnh Quảng Ngãi có 176 ca mắc hội chứng viêm dày sừng lòng bàn tay, bàn chân, gây tâm lý hoang mang, lo lắng; trong khi nguyên nhân gây bệnh vẫn rất…mịt mờ.

Những cái chết oan nghiệt 

Từ tháng 3/2008, tại xã Ba Điền đã có 2 trường hợp chết không rõ nguyên nhân. Đó là Phạm Văn Duy, Phạm Văn Viện đều đang ở lứa tuổi học sinh. Đến tháng 5/2010 có thêm em Phạm Văn Mú, học sinh lớp 6 trường Tiểu học - THCS Ba Điền qua đời. 

Điều đáng nói ở đây là cả 3 học sinh trước khi chết, đã có những biểu hiện viêm da, nổi mẩn, rụng tóc, chán ăn, sốt cao… giống với biểu hiện của hội chứng viêm dày sừng lòng bàn tay, bàn chân. Tuy nhiên, do tập tục sinh hoạt của người dân địa phương, họ đã mời thầy lập đàn, cúng bái mà không đem tới cơ sở y tế địa phương để khám và điều trị.

Hội chứng viêm dày sừng lòng bàn tay bàn chân của một bệnh nhân.
Sau hơn một năm, bệnh dịch bùng phát tại xã vùng cao Ba Điền khiến nhiều hộ gia đình rơi vào cảnh điêu đứng, hoảng loạn khi phải chứng kiến cảnh người thân của mình lần lượt ra đi mà không rõ nguyên nhân. Đặc biệt, từ cuối tháng 3/2012, hội chứng viêm dày sừng lòng bàn tay, bàn chân có dấu hiệu bùng phát mạnh mẽ lại càng khiến cho người dân xã Ba Điền luôn sống trong lo sợ.

Ông Phạm Văn Hiền (sinh năm 1957) ngụ ở đội 4, thôn Làng Rêu, xã Ba Điền buồn bã cho biết: “Hơn một năm nay, gia đình tôi có đến 4 người lần lượt mắc bệnh là vợ, con gái, con rể và cháu ngoại”. Đau lòng nhất là kẻ đầu bạc như ông phải chứng kiến cảnh đứa cháu ngoại tên Phạm Thị Xâm mới hơn 4 tuổi đã phải chết vì căn bệnh oái oăm. 

Con gái của ông Hiền là Phạm Thị Ân (26 tuổi) sau 3 tháng điều trị tại Bệnh viện đa khoa Quảng Ngãi, sau đó về điều trị tại Trung tâm y tế huyện Ba Tơ vẫn không khỏi bệnh nên đành trốn viện về nhà. Chị Ân ngán ngẩm nói: “Nằm viện cho bác sĩ điều trị mãi mà không khỏi bệnh, lại nhớ nhà nữa nên trốn về cho rồi…”

Tại thôn Làng Rêu, xã Ba Điền, không ít gia đình rơi vào cảnh bi đát như ông Hiền. Như gia đình vợ chồng ông Phạm Văn Nhọc và bà Phạm Thị Sao. Sau nhiều tháng trị bệnh ở khắp nơi, bà Sao đành đưa ông Nhọc về chăm sóc tại gia đình trong vô vọng.

“Ông ấy yếu lắm rồi. Cả ngày mà chỉ ăn được miếng cháo thôi. Cả người ốm dơ xương, lại bị căn bệnh kinh hoàng dày vò khiến tay chân nổi mẩn, lở loét cả. Không biết ông ấy chịu đựng được đến bao giờ nữa…”- Bà Phạm Thị Sao khẽ lau dòng nước mắt lăn dài trên gò má - than thở với chúng tôi. 

Thầy Nguyễn Văn Dương - Hiệu trưởng trường Tiểu học- THCS Ba Điền cho biết: Cả 3 em học sinh đều theo học tại trường, đột nhiên ngả bệnh và chết mà không biết đã mắc bệnh gì. Đến khi căn bệnh lạ bùng phát thì chúng tôi mới biết, nguyên nhân các em qua đời là do mắc phải hội chứng viêm dày sừng này.

Về phía ngành y tế, ông Phạm Văn Xuân - Cán bộ Trạm y tế xã Ba Điền xác nhận: “Có 3 trường hợp tử vong năm 2008 và 2010 với dấu hiệu giống với các biểu hiện bệnh của hội chứng viêm dày sừng lòng bàn tay, bàn chân. Tuy nhiên, lúc đó các hộ gia đình có bệnh nhân mắc bệnh không đem đến cơ sở y tế để khám nên chúng tôi không lưu hồ sơ bệnh án”.

Như vậy, rất có thể hội chứng viêm dày sừng lòng bàn tay, bàn chân đã xuất hiện tại xã Ba Điền từ nhiều năm trước đây. Nhưng chưa được phát hiện kịp thời, cho đến khi ca bệnh đầu tiên được ghi nhận vào ngày 19/4/2011.

Bệnh nhân tăng, nguyên nhân gây bệnh vẫn là ẩn số 

Từ đầu tháng 4/2012 đến nay, trung bình mỗi tuần có 1-2 đoàn công tác trong tỉnh và Trung ương đến Ba Điền khảo sát. Tuy nhiên, câu trả lời cho đến hiện tại vẫn là: Chưa thể xác định nguyên nhân gây ra bệnh.

Mới nhất là ngày 26/4, Đoàn công tác của Bộ y tế do ông Nguyễn Văn Bình, Cục trưởng Cục y tế dự phòng làm trưởng đoàn tiếp tục về xã Ba Điền, huyện Ba Tơ để khảo sát thực tế, tìm ra nguyên nhân hội chứng viêm dày sừng lòng bàn tay bàn chân. Theo ghi nhận mới nhất, đến ngày 26/4, UBND xã Ba Điền báo cáo có thêm 4 trường hợp ở thôn Hy Long mắc căn bệnh này. Như vậy, tỉnh Quảng Ngãi đã ghi nhận có 176 ca mắc bệnh kể từ tháng 4/2011.

Vụ học sinh mắc “bệnh lạ mới”: Chỉ là bệnh viêm da quang hợp.
Trong ngày 26/4, đoàn công tác của Bộ y tế đã chia thành 4 tổ khảo sát, lấy mẫu thử nghiệm và khảo sát về: môi trường, lâm sàng, ký sinh trùng, tập tục sinh hoạt của người dân địa phương, nơi xảy ra bệnh dịch chưa có phác đồ điều trị.

Ông Nguyễn Văn Bình- Cục trưởng Cục y tế dự phòng cho biết: “Sau nhiều lần khảo sát thực tế tại “rốn dịch”, chúng tôi vẫn chưa thể xác định nguyên nhân gây ra bệnh. Không thể khẳng định virut Ricketsia gây sốt mò bọt chét là nguyên nhân gây bệnh. Do vậy, chúng tôi sẽ tiếp tục lấy mẫu đất, nước, tóc… của người bệnh để xét nghiệm với mong muốn tìm ra nguyên nhân bệnh sớm nhất để lòng dân được yên ổn”.

Tuy nhiên, theo cơ quan chuyên môn, cũng cần phải tìm hiểu, khảo sát nhiều yếu tố khác nhau tại địa phương mới có căn cứ nghiên cứu, xác định nguyên nhân và tìm ra phác đồ điều trị. Thời gian để nói đích xác nguyên nhân gây bệnh và cách chữa trị là gì có thể kéo dài rất lâu.



Sáng 26/4, bác sĩ Mai Quang Bắc- Phó giám đốc Trung tâm Da liễu Quảng Ngãi, cho biết bước đầu đã xác định những học sinh ở các trường tiểu học, THCS Sơn Ba, huyện Sơn Hà mắc bệnh. Đây chỉ là bệnh viêm bình thường,…còn gọi là viêm da quang hợp

Nhận định này được đưa ra sau khi một số học sinh ở các trường tiểu học, THCS Sơn Ba, huyện Sơn Hà mắc bệnh bị mắc bệnh không rõ nguyên nhân với các triệu chứng nổi các vết bầm thâm tím trên người.

Đoàn công tác của Sở y tế đã đi thực tế, khám bệnh và lấy mẫu bệnh phẩm để xác định nguyên nhân gây bệnh. Bước đầu xác định những học sinh này bị bệnh viêm da do tiếp xúc với ánh nắng mặt trời trong nhiệt độ quá cao, cộng thêm các học sinh này thể trạng yếu, thiếu máu, suy dinh dưỡng nặng nên dễ nhiễm bệnh. Bệnh này gọi là viêm da quang hợp, không nguy hiểm, chỉ là viêm da bình thường và chữa trị được.

• Minh Bảo