Bạn đã bao giờ thắc mắc, trong môi trường không trọng lực, việc ăn uống sẽ diễn ra như thế nào? Các nhà du hành vũ trụ có thể nuốt thức ăn trong tình trạng không trọng lượng? Liệu họ có bị nghẹn?
Trên thực tế, NASA có hẳn một tổ dự án có trách nhiệm nghiên cứu để cung cấp cho các phi hành đoàn làm việc trong không gian một hệ thống thực phẩn ăn toàn, dinh dưỡng và cân bằng. Trong hơn 50 năm qua, các phương pháp liên quan đến quá trình bảo quản đã phát triển đến mức từ việc phi hành gia chỉ có các loại hạt và bánh quy để ăn; hôm nay, họ đã có thể có tôm, thịt cùng các loại nước ép trái cây.
Các dạng thực phẩm và gia vị từ tự nhiên được sử dụng trong các tàu vũ trụ |
Đồ uống |
Đồ ăn có thể làm nóng |
John Glenn là phi hành gia người Mỹ đầu tiên được thử ăn trong môi trường không trọng lực, ông đã ăn nước sốt táo và thấy dễ tiêu. Trước đó, người đàn ông đầu tiên trong vũ trụ- Yuri Gagarin đã từng trải nghiệm bằng cách cho thịt xay nhuyễn và socola vào 3 ống nhôm dạng tuýp kem đánh răng. Những ống thức ăn ban đầu không ngon nên các nhà du hành đều nhanh chóng bị sụt cân. Họ mong chờ những món đồ đông lạnh, dù trong môi trường không trọng lực, chúng dễ dàng bị vỡ vụn.
Đồ khô đông lạnh |
Một khay đồ ăn trên tàu con thoi |
Hộp đựng đồ ăn trên trạm vũ trụ Quốc tế ISS |
Các vấn đề về thực phẩm đã phần nào được giải quyết trong chương trình Gemini(giai đoạn 1962-1966). Những đồ ăn nhỏ được bọc ngoài một lớp gelatin chống vỡ, và các thực phẩm đông lạnh được đặt trong các túi nhựa đặc biệt. Việc cải tiến bao bì đã cải thiện chất lượng thực phẩm. Các phi hành gia Gemini đã có thể chọn lựa giữa cocktail tôm, thịt gà và rau, bánh bơ đậu phộng, nước sốt táo...cho bữa ăn của mình.
Đồ ăn trên tàu Gemini (1961-1966) |
Những phi hành gia trong chương trình Apollo(1961-1975) là người đầu tiên có nước nóng trên tàu, khiến cho việc rã đông thực phẩm dễ dàng, cải thiện hương vị dễ dàng hơn bao giờ hết. Họ cũng là những người đầu tiên có thể ăn bằng bát và thìa.
Thực phẩm trên tàu Apollo (1968-1972) |
Việc ăn trong không gian lại tiến thêm một bước dài trong chương trình Skylab. Skylab là trạm không gian đầu tiên của Hoa Kỳ. Ngày 14/5/1973, Skylab đã được phóng vào không gian. Skylab quay quanh Trái Đất trong thời gian 1973-1979. Khu vực sống trên tàu Skylab đủ rộng để đặp một tủ lạnh và tủ cấp đông ngay trên tàu. Thậm chí, nơi đây còn có cả phòng ăn và bàn ăn.
Khay thức ăn trên tàu Skylab (1973-1974) |
Ngày nay, hầu hết các bữa ăn trong không gian diễn ra trong trạm vũ trụ quốc tế ISS, nơi các nhà du hành được thưởng thức mọi thứ, từ bít tết đến bánh sôcôla. Nhưng do nhu cầu dinh dưỡng và kho chứa nên các nhà du hành không thể ăn ngay khi có nhu cầu. Trạm vũ trụ hoạt động với một vòng quay thực đơn 16 ngày và mỗi nhà du hành được cung cấp hai món tùy lựa chọn. Đôi khi NASA cũng gửi lên một món ăn đặc biệt như bánh sinh nhật.
Phi hành đoàn STS-110 ăn trên bàn ăn của trạm vũ trụ Quốc tế ISS |
Phi hành gia Shane Kimbrough và Sandra Magnus,trong nhiệm vụ STS-126 chụp ảnh chung với trái cây tươi nổi tự do trên tàu con thoi Endeavour
Năm 2008, thành viên ISS Sandra Magnus trở thành người đầu tiên đã nấu nướng trên tàu vũ trụ. Phải mất hàng tiếng để là nóng thức ăn, nhưng cô đã tạo ra các món khoái khẩu thực sự.
(Theo Depplus)