- Các nhà khoa học lo ngại Hoàng Thành Thăng Long đang bị xâm hại do việc xây dựng thiếu sự giám sát của cơ quan bảo tồn.

Trong cuộc họp khẩn hôm qua (18/7) tại Hà Nội, Hội Khoa học lịch sử Việt Nam, Hội Di sản văn hóa Việt nam, Hội Khảo cổ học Việt Nam đã có kiến nghị khẩn cấp lên Thủ tướng Chính phủ Nguyễn Tấn Dũng về việc bảo vệ Di sản thế giới Khu Trung tâm Hoàng Thành Thăng Long - Hà Nội (Khu di sản).

Theo đánh giá của các nhà khoa học đang có hiện tượng xâm Phạm đến khu C-D của Khu di sản 

Tại khu vực giáp ranh giữa công trường Nhà Quốc hội và Khu di sản đã xây xong phần lớn con đường cứu hỏa với một bức tường bằng bê tông cốt thép nằm trong phạm vi di sản. Bức tường này có chỗ cao đến 3-4m nằm sát thành hố khai quật. Một số đoạn đường ống thoát nước cũng đào sâu vào phần đất  của Khu di sản. 

Toàn bộ khu C-D đã biến thành công trường xây dựng với những container, vật liệu xây dựng, phế thải, xe máy, nhà ở của công nhân và đặc biệt là một dãy nhà vệ sinh công cộng đặt ngay trên mặt bằng của Di sản Thế giới này.

{keywords}
Dãy nhà vệ sinh với mùi hôi thối bốc ra làm ảnh hưởng tới Khu di sản (Ảnh: Thể thao Văn hóa)

Việc công nhân tự do đi lại trong Khu di sản trong điều kiện cán bộ di sản khó tiếp cận, không theo dõi giám sát nên đã không tránh khỏi va chạm làm một số di tích, di vật trong các hố khảo cổ bị xê dịch và có thể mất mát.

Thêm vào đó, nhiều hố khảo cổ bị rác, vật liệu xây dựng vứt ném bừa bãi, làm hư hỏng các di sản khảo cổ đã xuất lộ.

Việc bàn giao mặt bằng khu di sản C-D cho Ban Quản lý dự án mà không có điều kiện bắt buộc phải chịu sự giám sát của cơ quan bảo tồn dẫn tới việc xây dựng không theo các quy định của nhà nước về công tác bảo

Các nhà khoa học đã đồng loạt lên tiếng kiến nghị Ban quản lý dự án phải chịu sự giám sát của cơ quan bảo tồn, phải thu dọn nhà ở của công nhân, nhà vệ sinh công cộng và tất cả tình trạng bừa bãi hiện nay, trả lại mặt bằng của Khu di sản.

Phần đông ý kiến của các nhà khoa học tại cuộc họp cho rằng, nếu không khắc phục khẩn cấp và có hiệu quả những xâm hại di sản trên, chắc chắn Khu di sản sẽ bị UNESCO cảnh báo.

Ngày 17/5/2014 để hoàn thiện công trình xây dựng Nhà Quốc hội (mới), cần có một con đường cứu hỏa (đường nội bộ) giáp với Khu di sản.

Theo đó, con đường này lấn sang mốc giới phía Đông Khu di sản là 3m, phía Bắc không đều khoảng trên dưới 1.5m. Diện tích lấn sang khu di sản khoảng 450m2.

Hội Khoa học lịch sử Việt Nam, Hội Di sản văn hóa Việt Nam, Hội Khảo cổ học Việt Nam khi đó có ý kiến làm như vậy là vị phạm Luật Di sản văn hóa, vi phạm Công ước bảo tồn Di sản Thế giới của UNESCO.

Tuy nhiên, do yêu cầu khẩn trương hoàn thành xây dựng Nhà Quốc hội, Hội đồng Tư vấn khoa học đã đưa ra một giải pháp phải dung hòa là thiết kế xây dựng một ranh giới mềm giữa Nhà Quốc hội và Khu di sản, phần rải cỏ với điều kiện thi công đơn vị không được đào sâu vào lòng đất vượt quá 1m để không xâm hại di sản. Thi công hạng mục tại khu vực C- D phải tuân thủ nghiêm ngặt Luật Di sản và dưới sự giám sát của cơ quan quản lý di sản.

T. Lê