Trong rau quả tươi có nhiều chất dinh dưỡng, tuy tốt cho sức khỏe người sử dụng nhưng cũng có nhiều nguy cơ nếu bảo quản không tốt, hoặc tồn dư thuộc bảo vệ thực vật.

Theo Cục An toàn vệ sinh thực phẩm - Bộ Y tế, rau quả tươi có nhiều nước, có men, có các chất dinh dưỡng, là môi trường thích hợp cho vi sinh vật phát triển và men dễ hoạt động. Chính vì thế, rau quả tươi dễ bị hư hỏng đồng thời tiềm ẩn nguy cơ rất cao tồn dư hoá chất bảo vệ thực vật, chất bảo quản.

Ở Việt Nam, khí hậu nhiệt đới gió mùa, nóng ẩm, mưa nhiều, đó là cơ hội cho việc trồng các loại cây ăn trái. Khắp các vùng miền trên cả nước, nơi nào cũng có thể bắt gặp những vườn cây ăn trái trĩu quả. Thông thường, bà con nông dân trồng các loại như cam, bưởi, mít, na, ổi, chuối, xoài, chôm chôm, vú sữa, thanh long, táo, ... Những loại quả như vậy rất tốt cho sức khỏe con người. Tuy nhiên, những loại quả như chuối, ổi, na, chôm chôm, xoài... cũng rất hấp dẫn đối với những loài côn trùng. Có những loại côn trùng không chỉ ăn trái mà còn "gửi con" vào trái từ khi trái còn xanh, non. Đến khi trái chín cũng là lúc, trứng côn trùng nở và sẵn có môi trường chất dinh dưỡng để cho côn trùng non phát triển.

{keywords}

Nên rửa sạch rau, củ, quả dưới vòi nước chảy mạnh. Ảnh minh họa

Điển hình như trái ổi, ruồi, nhặng có thể đẻ trứng trên trái, khi trái chín, trứng ký sinh nở và phát triển, chỉ cần một chỗ xước nhỏ là côn trùng thâm nhập, ăn chính trái chín đó và phát triển thành các con non. Đến khi thu hái và sử dụng, nếu sơ ý, có thể đưa các ký sinh trùng vào cơ thể, ảnh hưởng không tốt tới sức khỏe.

Các chuyên gia của Cục An toàn vệ sinh thực phẩm cho rằng, khi lựa chọn rau quả tươi, người tiêu dùng cần chú ý quan sát hình dáng bên ngoài của sản phẩm xem có còn nguyên vẹn, lành lặn, không dập nát trầy sước, thâm nhũn ở núm cuống. Phải có mầu sắc tự nhiên, không úa, héo. Chú ý các loại quả xanh hoặc có mầu sắc bất thường.

Nên sờ - nắm để kiểm tra, chú ý cảm giác "nhẹ bỗng" của một số rau xanh bởi các loại rau đó đã được phun quá nhiều chất kích thích sinh trưởng và hoá chất bảo vệ thực vật. Trên sản phẩm phải không có dính chất lạ.

Hiện nay, ro sâu bệnh phá hoại nhiều và để cho cây trái phát triển nhanh, không ít người đã làm liều bằng cách, phun tràn lan các chất kích thích cho rau hoặc trái cây. Hoặc phun nhiều hoá chất bảo vệ thực vật trên lá, cuống lá, núm quả, cuống quả… đến khi thu hoạch, thuốc bảo vệ thực vật chưa kịp tan hết sẽ rất nguy hiểm cho sức khỏe người dùng.

{keywords}

Sục ozon để loại bỏ ký sinh trùng và hóa chất độc hại trên rau, củ, quả. Ảnh minh họa

Nên thận trọng với những loại rau, quả có chất lấm tấm hoặc vết trắng. Trên sản phẩm cũng không được có mùi lạ. Nếu lượng hóa chất bảo vệ thực vật tồn dư nhiều, ngửi sẽ thấy mùi hắc.

Với các loại quả, có một số loại được ngâm tẩm chất bảo quản độc hại, nhìn ngoài vẫn có mầu tươi đẹp, nhưng núm cuống hoặc thâm nhũn, hoặc còn dính hóa chất bảo vệ thực vật, khi bổ ra hoặc khi bóc vỏ thấy biến mầu giữa lớp vỏ và thịt quả.

Trước khi sử dụng việc rửa rau quả là khâu quan trọng trong quá trình chế biến và trước khi ăn. Cách rửa truyền thống, đơn giản nhưng bảo đảm an toàn vệ sinh nhất vẫn là rửa rau xanh có lá to dưới vòi nước sạch, chảy mạnh.

Trong xử lý làm sạch rau xanh, một số người dùng nước muối, pha thuốc tím hoặc các loại hóa chất rửa rau an toàn được quảng cáo trên thị trường… Thật ra nếu sử dụng phương pháp này, rau xanh hoặc quả tươi chỉ được làm sạch một phần, chủ yếu là loại bỏ một số chất bẩn, hóa chất, vi khuẩn… còn ký sinh trùng gây bệnh thì rất khó làm sạch. Nếu dùng nước pha với muối, thuốc tím hoặc hóa chất tẩy sạch có nồng độ cao thì rau xanh sau khi rửa sẽ bị bầm dập, bớt xanh tươi, mùi vị có thể bị thay đổi.

Vì vậy cách rửa truyền thống, đơn giản nhưng bảo đảm an toàn vệ sinh nhất là rửa rau xanh có lá to dưới vòi nước sạch chảy mạnh, cẩn thận bóc tách và rửa từng cọng rau, từng lá rau, rửa bề mặt bên này rồi đến bề mặt bên kia một cách nhẹ nhàng, không nóng vội. Các loại rau có lá nhỏ thì phải rửa trong chậu với nước sạch nhiều lần. Quả tươi thì sau khi rửa dưới vòi nước sạch nhiều lần, trước khi ăn nên gọt vỏ.

Để rửa rau đúng cách, các chuyên gia khuyến cáo, phải đảm bảo nước dùng để rửa phải sạch, rửa dưới vòi nước chảy từ 3 nước trở lên, sau đó tùy vào từng loại rau ta áp dụng khác nhau.

Nếu là cọng rau lá to như cải xanh, xà lách…thì phải bẻ ra từng nhánh, từng lá, để dưới vòi nước chảy mạnh một lúc lâu cho sạch hết ký sinh trùng nếu có. Lật tiếp qua bề mặt kia rửa tương tự như vậy. Sau đó bỏ vào thau, rửa lại bình thường một hoặc hai nước.

Nếu là rau cọng nhỏ như cải xoong, rau muống… thì để vào thau rồi đảo qua, đảo lại nhiều lần, ít nhất cũng phải thay năm, sáu nước như vậy.

Với những hộ gia đình có điều kiện, nên ngâm nước muối hoặc sục trong nước ozon. Điều quan trọng nữa là, người dùng cần chọn mua sản phẩm có nguồn gốc, xuất xứ rõ ràng, không nên chọn sản phẩm ôi, thiu, úa, thối. Tránh mua những loại quả không còn tươi ngon. Khi chọn mua cũng phải chọn những quả vỏ căng đều, không bị lún hoặc dập. Không nên chọn mua sản phẩm đã bổ sẵn, bao gói không thận trọng và bán tràn lan như dưa hấu, mít. Khi dùng, nếu thấy có mùi khác lạ nên loại bỏ ngay.

(Theo VietQ)