Do ảnh hưởng của sự thiếu hụt lượng mưa trong mùa mưa năm 2019, lượng nước trữ trong các hồ chứa thủy lợi, thủy điện ở hầu hết các khu vực trong cả nước đều ở mức thấp, phổ biến từ 50-80% dung tích thiết kế (DTTK).
Điển hình, các hồ chứa thủy điện thường xuyên tham gia bổ sung nước cho sản xuất nông nghiệp như: ở thượng nguồn hệ thống sông Hồng - Thái Bình chỉ trữ đạt khoảng 60% DTTK (riêng hồ Hòa Bình ở mức 63% DTTK - thấp nhất 30 năm qua, kể từ khi đưa vào vận hành); ở khu vực Trung Bộ chỉ đạt mức 15-30% DTTK.
Dòng chảy hầu hết các sông suối cũng bị thiếu hụt, trên sông Mê Kông về ĐBCSL bị thiếu hụt nghiêm trọng, thậm chí thấp hơn cả năm 2015-2016 (năm xuất hiện xâm nhập mặn kỷ lục).
Hệ quả dẫn đến tình trạng hạn hán, xâm nhập mặn lịch sử ở vùng ĐBSCL; hạn hán, thiếu nước ở khu vực miền núi phía Bắc, Trung du và Đồng bằng Bắc Bộ, Trung Bộ và Tây Nguyên.
Hạn mặn khiến 49.800ha lúa ở ĐBSCL bị thiệt hại, lúc cao điểm có khoảng 96.000 hộ dân gặp khó khăn về nước sinh hoạt |
Dự báo thời gian tới, lượng mưa khả năng tiếp tục thiếu hụt và có nắng nóng kéo dài nên nguy cơ sẽ xảy ra hạn hán, thiếu nước ở Tây Nguyên đến tháng 5/2020 và trên diện rộng, mức độ gay gắt tại khu vực Trung Bộ đến hết tháng 8/2020.
Bộ NN-PTNT cũng cho biết, thời gian qua đã triển khai thực hiện các giải pháp cấp bách phòng, chống hạn hán, thiếu nước, xâm nhập mặn, các địa phương đã chủ động bố trí kinh phí để thực hiện, bảo đảm cấp nước cho sản xuất nông nghiệp và nước sinh hoạt cho người dân.
Các giải pháp phòng, chống hạn hán, xâm nhập mặn đã mang lại hiệu quả cao. Theo đó, ở khu vực ĐBSCL, mặc dù mức độ xâm nhập mặn ở mức cao hơn đợt xâm nhập mặn nghiêm trọng năm 2015-2016 nhưng tổng thiệt hại lúa vụ Mùa 2019 và Đông Xuân 2019-2020 đến nay là 49.800 ha, chỉ bằng 1,81% so với diện tích gieo trồng. Lúc cao nhất có khoảng 96.000 hộ dân gặp khó khăn về nước sinh hoạt, thấp hơn khoảng 114.000 hộ so với năm 2015-2016 (210.000 hộ).
Ở khu vực Trung du và Đồng bằng Bắc Bộ, toàn bộ diện tích gieo cấy được cấp đủ nước phục vụ gieo cấy, tổng lượng nước xả từ các hồ chứa thủy điện 2,68 tỷ m3, tiết kiệm từ 2-3 tỷ m3 so với các năm gần đây.
Bộ NN-PTNT nhận được văn bản của 25 địa phương (không bao gồm 8 địa phương thuộc khu vực ĐBSCL đã được Thủ tướng Chính phủ đồng ý hỗ trợ khẩn cấp từ nguồn dự phòng ngân sách Trung ương năm 2020) và 1 đơn vị khai thác công trình thủy lợi thuộc Bộ NN-PTNT đề nghị hỗ trợ kinh phí phòng, chống hạn hán, xâm nhập mặn với kinh phí gần 2.500 tỷ đồng.
Sau khi rà soát theo nội dung, nguyên tắc và mức hỗ trợ đề nghị trên và mức độ ảnh 4 hưởng của hạn hán, xâm nhập mặn tại các địa phương, Bộ NN-PTNT đề nghị hỗ trợ tổng cộng 515,3 tỷ đồng cho các địa phương sau:
B.Phương