- Sau nhiều ngày xét xử, sáng 9/6, HĐXX cấp sơ thẩm đã đưa ra bản án dành cho Nguyễn Đức Kiên và đồng phạm.


Nguồn tiền vòng vo rồi quay lại... túi bầu Kiên

Đối với tội Trốn thuế: HĐXX nhận thấy, lời khai của bị cáo Nguyễn Đức Kiên tại cơ quan điều tra và tại tòa đều cho rằng, đây là hoạt động kinh doanh nhằm mục đích sinh lợi, doanh nghiệp có quyền kinh doanh các ngành nghề mà pháp luật không cấm, có quyền mua cổ phần các công ty khác.

Tuy nhiên, theo HĐXX, DN phải kinh doanh theo đúng ngành nghề trong đăng ký kinh doanh. Đối với những ngành nghề chưa có trong ngành nghề đăng ký kinh doanh thì phải đăng ký kinh doanh, cơ quan quản lý ghi vào và có đề xuất bộ, ngành liên quan.

{keywords}
Phiên xử Nguyễn Đức Kiên và đồng phạm - Ảnh: Nam Phong


Hành vi kinh doanh của bị cáo đã thỏa mãn đầy đủ dấu hiệu của tội ‘Kinh doanh trái phép’, trong đó có sự giúp sức tích cực của ngân hàng ACB.

Hành vi kinh doanh giá vàng: Công ty Thiên Nam không đăng ký kinh doanh vàng vật chất và vàng trạng thái. Dù vậy, công ty này đã mua bán trạng thái vàng trên tài khoản nước ngoài.

Tại tòa, đại diện NHNN cho biết, trước năm 2011, việc kinh doanh vàng và trạng thái vàng được Chính phủ quy định tại quyết định 03/2006 của NHNN. Việc kinh doanh vàng nói chung đều phải theo quy định của pháp luật.

HĐXX khẳng định, việc kinh doanh giá vàng của Công ty Thiên Nam chính là kinh doanh vàng.

Khi giao dịch, Nguyễn Đức Kiên là người đặt lệnh. Kiên không đặt lệnh thì không có giao dịch. Hệ thống ghi âm chỉ nhận diện được giọng nói của Kiên. Việc thực hiện ký các lệnh mua bán theo mẫu của ông Lê Quang Trung chỉ là hình thức, việc nại ra tại tòa của bị cáo Kiên rằng- trách nhiệm thuộc về ông Trung là không có cơ sở.

Đối với hành vi trốn thuế: Theo quy định, việc thực hiện kinh doanh phải ký quỹ, nhưng bà Nguyễn Thúy Hương không có bất kỳ động tác nào trong hoạt động kinh doanh trên, việc điều hành đều do Kiên chỉ đạo. Tiền lợi nhuận chuyển cho Hương rồi sau đó chuyển lại cho Kiên để kinh doanh tiếp.

Tại tòa, bị cáo Kiên và bà Đặng Ngọc Lan khai, hàng năm Chi cục thuế Đống Đa không phát hiện sai trái gì.

Về việc này, HĐXX nhận thấy, công tác kiểm tra tính thuế trên cơ sở doanh nghiệp tự khai. Hợp đồng ủy thác của B&B và bà Hương là không hợp pháp. Việc B&B không kê khai thuế là không hợp pháp. Hợp đồng chỉ là hình thức, là hợp đồng “khống”.

Ngoài ra, Chi cục thuế Đống Đa và thanh tra thuế đã kiểm tra, xác định B&B làm ăn có lãi, số thuế còn lại doanh nghiệp không nộp. Việc buộc B&B phải nộp thuế doanh nghiệp không kê khai là phù hợp.

Kết luận giám định của Bộ Tài chính cũng xác định, thuế thu nhập phát sinh từ hợp đồng ủy thác là hơn 25 tỷ đồng.

Biết sai vẫn làm

Hành vi lừa đảo chiếm đoạt tài sản: Theo HĐXX, Cty TNHH MTV thép Hòa Phát và Cty cổ phần Thép Hòa Phát là 2 cty con của Tập đoàn Hòa Phát, hoạt động độc lập, có con dấu và tài khoản riêng.

Ông Dương và ông Long khẳng định, khi đàm phán về việc chuyển nhượng cổ phần, không hề được thông báo cho biết 20 triệu cổ phần đó đang được ACBI dùng để đảm bảo nghĩa vụ thanh toán trái phiếu…. Lời khai này phù hợp với lời khai của kế toán trưởng Nguyễn Thị Hải Yến.

Ông Mai Văn Hà, Giám đốc Cty cổ phần Thép Hòa Phát xác nhận đề nghị phong tỏa, sau đó không lưu văn bản, không báo cáo lãnh đạo tập đoàn HP biết ACBI đã thế chấp số cổ phiếu trên.

Bị cáo cho rằng mình có nhiều nghìn tỷ nên không có ý định chiếm đoạt tiền của Hòa Phát. Về việc này, HĐXX nhận thấy, việc hoán đổi cổ phiếu- là việc mua bán độc lập, mặt khác Cty TNHH MTV thép HP là Cty có con dấu riêng, quyền và nghĩa vụ không liên quan đến tập đoàn thép Hòa Phát.

Sau khi nhận tiền của thép Hòa Phát, bị cáo đã chỉ đạo cấp dưới sử dụng vào các việc khác nhau. Bị cáo không có động thái giải chấp số cổ phần đã bị thế chấp, thể hiện ý thức chiếm đoạt tiền của bị cáo.

Hành vi cố ý làm trái: Tại tòa, các bị cáo thừa nhận có tham gia cuộc họp thống nhất việc ủy thác cho cá nhân gửi tiền, nhưng cho rằng việc ủy thác là việc làm thường xuyên của ngân hàng, không gây thiệt hại cho ngân hàng ACB. Nhưng theo HĐXX, ngân hàng thương mại không được ủy thác cho cá nhân gửi tiền sang ngân hàng khác.

Thời điểm đó, hợp đồng ủy thác và nhận ủy thác phải được thực hiện theo quyết định 742. Nội dung quyết định này không cho phép các tổ chức tín dụng được ủy thác cho nhân viên gửi tiền sang ngân hàng khác. Ban lãnh đạo ACB biết việc ủy thác cần phải có hướng dẫn nhưng vẫn làm.

Việc đầu tư cổ phiếu gây thiệt hại cho ACB: theo quy định, Cty ACBS (là Cty chứng khoán do ACB sở hữu 100% vốn) không được phép đầu tư cổ phiếu của chính ACB.

Các thành viên thường trực HĐQT đều biết rõ quy định này, nhưng trong cuộc họp đã bàn đến việc mua cổ phiếu có tính thanh khoản cao, trong đó có ACB. Bị cáo Kiên thừa nhận việc mua cổ phiếu của ACB đã được ban lãnh đạo bàn bạc công khai...

Từ những nhận định nêu trên, HĐXX cho rằng, cáo trạng của VKSND Tối cao truy tố các bị cáo ở 4 tội danh là đúng người, đúng tội, đúng pháp luật.

Riêng bị cáo Nguyễn Đức Kiên đã không có thái độ thành khẩn nên phải áp dụng hình phạt nghiêm khắc.

Ngoài mức án 30 năm tù giam cho cả 4 tội và hơn 75 tỷ đồng tiền trốn thuế bị phạt, bị cáo Nguyễn Đức Kiên còn bị cấm đảm nhiệm các chức vụ liên quan đến lĩnh vực ngân hàng trong 5 năm sau khi hết hạn tù.

T.Nhung