Hai cường quốc châu Á thừa nhận lập trường khác biệt song nhất trí sẽ nối lại đối thoại ngoại giao và thiết lập một cơ chế giải quyết khủng hoảng để ngăn ngừa tranh chấp lãnh thổ kéo dài vượt tầm kiểm soát.

Theo Washington Post, thỏa thuận trên mở đường cho một cuộc gặp được mong đợi giữa Chủ tịch Trung Quốc Tập Cận Bình và Thủ tướng Nhật Shinzo Abe khi các nhà lãnh đạo thế giới hội tụ tại Bắc Kinh để tham gia Hội nghị thượng đỉnh các lãnh đạo APEC ngày 10/11.

{keywords}

Ủy viên Quốc vụ viện Trung Quốc Dương Khiết Trì đã công bố thỏa thuận 4 điểm sau khi hội đàm với cố vấn an ninh quốc gia Nhật Shotaro Yachi tại Nhà khách quốc gia Điếu Ngư Đài tại thủ đô của Trung Quốc.

"Với những lý do mà mọi người cùng biết, quan hệ Trung Nhật phải đối mặt với những khó khăn nghiêm trọng và kéo dài. Trong vài tháng gần đây, hai bên đã tiến hành nhiều vòng tham vấn thông qua kênh ngoại giao để vượt qua những trở ngại chính trị trong quan hệ song phương", Bộ Ngoại giao Trung Quốc cho biết trong một thông báo.

Căng thẳng giữa Nhật và Trung Quốc đã tăng cao trong hai năm cầm quyền của Thủ tướng Abe, những bất đồng về lịch sử đã bị thổi phồng khi ông Abe có chuyến thăm đền tử sĩ Yasukuni gây tranh cãi. Đền Yasukuni thờ 14 người bị coi là tội phạm chiến tranh hạng A cùng với khoảng 2 triệu người Nhật khác thiệt mạng trong Thế chiến II. Trung Quốc, cũng như Hàn Quốc, thường xuyên lên án các chuyến thăm đền của quan chức Nhật, vì hai nước này coi đó là biểu tượng của các cuộc xâm chiếm quân sự của Nhật trong nửa đầu thế kỷ 20.

Trung Quốc và Nhật cũng kẹt trong một tranh chấp ngày càng tăng về chuỗi đảo không người ở tại biển Hoa Đông, theo cách gọi của Nhật là Senkaku và của Trung Quốc là Điếu Ngư. Bất đồng về chuỗi đảo này được các nhà phân tích an ninh coi là một trong những điểm có thể gây bất ổn tại khu vực.

Thông báo của Bộ Ngoại giao Trung Quốc cũng cho hay, hai nước cũng nhất trí thừa nhận có sự khác biệt về lập trường trong tranh chấp lãnh thổ và cam kết sẽ nỗ lực để có hiểu biết chung về chính trị. Lãnh đạo hai nước cũng nhất trí xây dựng một cơ chế giải quyết khủng hoảng - một đường dây nóng - để tránh các xung đột liên quan tới chuỗi đảo tranh chấp, bùng phát, quan chức hai nước cho biết.

Ông Tập Cận Bình và Abe chưa từng hội đàm song phương chính thức lần nào kể từ khi lên nắm quyền. Đài NHK của Nhật cho hay, Tokyo và Bắc Kinh đã nhất trí họp bàn để dàn xếp cho cuộc gặp. Tuy nhiên, chi tiết họp bàn đằng sau thỏa thuận ngày 7/11 hiện vẫn chưa được công bố.

Cuộc gặp của hai lãnh đạo Trung Quốc và Nhật sẽ diễn ra vào ngày 10-11/11.

  • Hoài Linh