Chưa bao giờ khả năng tiếp cận vốn vay tiêu dùng của người dân dễ dàng như hiện nay với thủ tục không thể đơn giản hơn. Đó là nhờ sự cạnh tranh mạnh mẽ của ngân hàng và công ty tài chính trong mảng cho vay tiêu dùng.
Thủ tục đơn giản
Muốn mua máy giặt mới, anh Dũng (quận Hoàng Mai - Hà Nội) phải đắn đo chọn loại máy bình dân như máy cũ ở nhà vừa hỏng hay loại hiện đại đời mới. Anh và vợ nhẩm tính nếu mua máy bình dân tầm 5-7 triệu đồng, gia đình anh chỉ cần tiết kiệm chi tiêu khoảng 5 tháng là sắm được nhưng rõ ràng là bà xã anh đang mong muốn sắm loại máy cửa ngang, có chế độ sấy khô tiện dùng trong những ngày thời tiết nồm ẩm đặc trưng của miền bắc rất khó phơi khô quần áo. Nhưng giá thành của loại máy này khá cao, gấp đôi so với loại bình dân và vượt quá khả năng chi trả của gia đình anh.
Khi đến siêu thị điện máy, anh được nhân viên tư vấn có thể mua máy giặt cửa ngang theo hình thức trả góp. Ban đầu, anh không chú ý lắm vì nghĩ rằng vay tiền ngân hàng đâu có dễ, phải đáp ứng hàng loạt thủ tục, giấy tờ và lại còn phải chịu lãi. Nhưng nhân viên tư vấn cho anh biết chỉ cần trả 20% giá trị sản phẩm là có thể sở hữu được chiếc máy giặt mong muốn, số tiền còn lại công ty tài chính liên kết với siêu thị sẽ cho vay với lãi suất hợp lý.
Cân nhắc lại tài chính và sơ bộ tính toán số tiền gốc và lãi phải trả hàng tháng chỉ khoảng 1 triệu đồng, anh Dũng quyết định vay tiền mua máy giặt cửa ngang để tiết kiệm thời gian làm việc nhà cho bà xã.
Tìm hiểu thêm về lãi suất và thủ tục của món vay, anh Dũng chọn vay của một công ty tài chính vì thủ đơn giản, nhanh gọn. Với khoản vay trên 10 triệu đồng, anh chỉ cần cung cấp CMND, bản công chứng hộ khẩu, hoá đơn tiền điện (hoặc hoá đơn tiền nước, điện thoại, truyền hình cáp, internet). Điều quan trọng nhất để anh Dũng có thể vay vốn là không cần tổ chức hoặc công ty bảo lãnh.
"Chờ đến khi tôi góp đủ tiền, chiếc máy giặt này chắc đã lỗi mốt. Nếu chỉ mua sắm ở mức tiền mình tiết kiệm được thì tôi chẳng bao giờ được tận hưởng hàng công nghệ mới", anh Dũng chia sẻ.
Công ty tài chính và ngân hàng cạnh tranh
Hiện nay tại Việt Nam có 6 công ty tài chính tiêu dùng và hàng chục ngân hàng thương mại tham gia vào thị trường cho vay tiêu dùng với tiềm năng được ước tính có khoảng 15,8 triệu người là khách hàng tiềm năng.
Trước đây, lợi thế của dịch vụ cho vay tiêu dùng thuộc về các công ty tài chính vì mô hình hoạt động của các công ty này phù hợp với đặc điểm của các khoản vay là giá trị món vay không lớn, thủ tục giải ngân nhanh, mạng lưới bao phủ hầu khắp các điểm bán lẻ. Tuy nhiên, rủi ro cao nên lãi suất cho vay của các công ty tài chính cao hơn mức lãi suất cho vay trung bình của hệ thống ngân hàng để bù đắp chi phí.
Gần đây, nhiều ngân hàng lớn cũng đã đẩy mạnh hoạt động cho vay tiêu dùng để đẩy mạnh doanh thu từ thị trường cá nhân, tập trung vào nhiều phân khúc khách hàng khác nhau để bù đắp cho hoạt động cho vay doanh nghiệp đang chậm lại do khó khăn của nền kinh tế. Sự sôi động trong mua bán, sáp nhập công ty tài chính của nhiều ngân hàng thương mại trong thời gian vừa qua đã cho thấy điều này.
Mặc dù vậy, để đạt được các khoản vay tiêu dùng của ngân hàng thương mại, người đi vay vẫn phải thỏa mãn một số tiêu chí nhất định liên quan đến vấn đề quản trị rủi ro của ngân hàng. Do vậy, hoàn toàn dễ hiểu khi ngày càng nhiều người tiêu dùng tìm đến dịch vụ vay tiêu dùng của các công ty tài chính hơn.
Về phía khách hàng, sản phẩm cho vay tiêu dùng đã giúp người dân có điều kiện sử hữu những vật dụng thiết yếu trong cuộc sống mà không bị hạn chế bởi mức thu nhập trong hiện tại.
Sự phát triển của các công ty tài chính trong cho vay tiêu dùng đã đáp ứng được nhu cầu thực tế của một bộ phận người tiêu dùng dưới chuẩn từ trước tới nay không với tới được các gói vay của ngân hàng thương mại do không đủ điều kiện vay vốn. Yếu tố này được xem là góp phần đem lại những tác động tích cực cho xã hội thông qua việc nâng cao cơ hội tiếp cận tài chính cho người dân, đặc biệt là những người có thu nhập thấp, không có lịch sử tín dụng và kích cầu tiêu dùng , góp phần thúc đẩy tăng trưởng kinh tế.
Bích Ngân