Nhiều mô hình hỗ trợ sinh kế cho người khuyết tật đang được triển khai, giúp họ và gia đình giảm bớt khó khăn, tự lực vươn lên phát triển kinh tế bền vững.

Tạo việc làm ổn định

Theo Bộ LĐ-TB&XH, hiện cả nước có khoảng 7,6 triệu người khuyết tật, chiếm 7,8% dân số. Phần lớn người khuyết tật sống ở nông thôn (chiếm 87,27%), có khoảng 65% người khuyết tật trong độ tuổi lao động và khoảng 40% người khuyết tật còn khả năng lao động. Trong số này, mới có 30% đang tham gia lao động tạo thu nhập cho bản thân và gia đình. Như vậy, tại Việt Nam còn hàng triệu người khuyết tật trong độ tuổi lao động còn khả năng lao động cần được hỗ trợ dạy nghề và vay vốn tạo việc làm.

Bắc Cạn là một điển hình trong cả nước về việc giúp người khuyết tật thoát nghèo. Hiện Bắc Cạn có khoảng 6.000 người khuyết tật, phần lớn là đồng bào dân tộc thiểu số vùng khó khăn. Định hướng “trao cần câu” là giải pháp quan trọng để giúp người khuyết tật, hộ gia đình có người khuyết tật giảm bớt khó khăn, tự lực thoát nghèo, vươn lên phát triển kinh tế, từ năm 2016 Bắc Cạn triển khai mô hình “Ngân hàng bò” để giúp người khuyết tật tật tìm được công việc phù hợp với năng lực, hoàn cảnh, từng bước thoát nghèo.

Từ năm 2012 - 2018, bằng nguồn vốn hỗ trợ và vốn vay không lãi suất tại ngân hàng, Hội Bảo trợ người tàn tật và trẻ mồ côi Bắc Cạn hỗ trợ 67 con trâu, bò sinh sản với tổng trị giá gần một tỷ đồng cho 67 hộ nghèo có người khuyết tật ở các huyện Chợ Đồn, Bạch Thông và Na Rì. Người khuyết tật đồng thời được hỗ trợ, tập huấn kỹ thuật, việc chăn thả trâu, bò phù hợp.

Hội Bảo trợ người tàn tật và trẻ mồ côi Bắc Cạn đồng thời chủ động kết nối với các doanh nghiệp, các cơ sở, nhà tài trợ. Từ năm 2012 Hội còn thực hiện hỗ trợ máy móc sản xuất gồm 7 máy tẽ ngô, 7 téc nước inoc cho NKT của xã Quân Bình, huyện Bạch Thông trị giá 14 triệu đồng; Giới thiệu dạy nghề may, sửa chữa điện tử, kim hoàn, tẩm quất xoa bóp, thêu… cho 141 người khuyết tật. Hỗ trợ vốn xây dựng nhà xưởng, phương tiện sản xuất, kỹ năng quản trị kinh doanh, kiến thức quản lý và điều hành cho 5 NKT tại xã Cư Lễ huyện Na Rì, trị giá 100 triệu đồng.

Hội cũng phối hợp với Sở Lao động - Thương binh và Xã hội đào tạo nghề cho 80 người khuyết tật; tạo việc làm mới, giới thiệu việc làm cho 90 người khuyết tật, góp phần tạo công ăn, việc làm bền vững cho người khuyết tật, giúp họ vượt qua khó khăn và từng bước thoát nghèo.

Tại Vĩnh Phúc, Hội Bảo trợ NTT&TEMC các xã, thị trấn cũng vận động các tổ chức, cá nhân đóng góp để tăng số tiền hỗ trợ nuôi bò sinh sản cho NTT&TEMC. Huyện Hội phối hợp với các tổ chức, đoàn thể hỗ trợ kỹ thuật trồng cỏ,kỹ thuật chăm sóc bò sinh sản cho các hội viên. Đến nay, số bò sinh sản tại 84 gia đình đã cho ra đời 157 bê con; các gia đình đã bán 102 bê con với số tiền gần 2 tỷ đồng.

Còn tại Thanh Hóa, từ những lớp học nghề khâu nón lá, nhiều người khuyết tật đã có thêm thu nhập từ 1,5 - 2 triệu đồng/tháng.

{keywords}
 

Mở rộng tiếp cận vốn kinh doanh

Ngoài trao bò, dạy nghề… nhiều chính sách đang hướng đến giúp người khuyết tật có thể tiếp cận vốn vay, phát triển kinh tế. Có thể kể đến, Ngân hàng Chính sách Xã hội Việt Nam (NHCSXH) đã đẩy mạnh thực hiện nhiều chương trình tín dụng hỗ trợ vốn vay cho người khuyết tật và các doanh nghiệp có sử dụng lao động là người khuyết tật suốt 15 năm qua.

Tính đến cuối tháng 2/2018 dư nợ cho vay đối người khuyết tật, doanh nghiệp sử dụng lao động là người khuyết tật tại NHCSXH đạt 118 tỷ đồng, với 5.838 khách hàng còn dư nợ, chiếm tỷ lệ 0,07% trên tổng dư nợ các chương trình tín dụng của NHCSXH. Trong đó, dư nợ đối với các cơ sở sản xuất, kinh doanh sử dụng lao động là người khuyết tật là 3,6 tỷ đồng, với 22 cơ sở còn dư nợ.

Tuy nhiên, thực tế hiện chưa có nguồn vốn dành riêng cho vay đối với người khuyết tật để phát triển kinh tế, mà Ngân hàng Chính sách xã hội đang cho người khuyết tật và doanh nghiệp sản xuất, kinh doanh sử dụng lao động là người khuyết tật vay vốn chủ yếu thông qua nguồn vốn từ Quỹ quốc gia về việc làm, nguồn vốn từ nhà tài trợ Nippon. Chính vì vậy, theo nhiều ý kiến các cơ quan quản lý Nhà nước cần xem xét, bố trí nguồn vốn để dành riêng cho vay ưu đãi đối với người khuyết tật và doanh nghiệp sản xuất kinh doanh sử dụng lao động là người khuyết tật.

Diệu An - Phương Cúc - Thanh Hà