Việt Nam là quốc gia có đường bờ biển trải dài từ Bắc vào Nam, có vị trí đặc biệt quan trọng trong giao thương quốc tế với con đường tơ lụa trên biển. Thời gian qua, nhiều cuộc khai quật khảo cổ học dưới nước thuộc vùng biển miền Trung nói chung và Quảng Ngãi nói riêng đã tìm thấy nhiều con tàu cổ bị đắm với hàng trăm nghìn cổ vật khác nhau được trục vớt. Trong đó năm 1997, tàu cổ Cù Lao Chàm, thế kỷ 15 được phát hiện gần khu vực đảo Cù Lao Chàm, Hội An, tỉnh Quảng Nam.
Năm 1999, tại Quảng Ngãi, qua thăm dò phát hiện tàu cổ Bình Châu 1 tại vùng biển thuộc thôn Châu Thuận Biển, xã Bình Châu, huyện Bình Sơn, có niên đại khoảng thế kỷ XV-XVII, thu được gần 500 hiện vật, đa số là đồ đồng. Năm 2011, cũng tại địa điểm trên, khai quật tàu cổ Bình Châu 2 thu được hơn 4.000 hiện vật, chủ yếu là đồ gốm sứ, niên đại được xác định vào khoảng thế kỷ XIII-XIV. Năm 2007, tại vùng biển tỉnh Bình Thuận, ngư dân đã phát hiện một con tàu cổ, thế kỷ XV. Năm 2016, một con tàu cổ thế kỷ XIII-XIV được phát hiện tại vùng biển tỉnh Bình Định.
Hơn 300 hiện vật từ các con tàu cổ được trực vớt cùng nhiều hình ảnh vừa được tập hợp giới thiệu trong Trưng bày Tinh hoa di sản từ những con tàu cổ - Bảo vật quốc gia khai mạc ngày 6/8 vừa qua tại Bảo tàng Tổng hợp tỉnh Quảng Ngãi.
Những Bảo vật quốc gia với vẻ đẹp tuyệt mỹ, mang yếu tố độc bản cũng được giới thiệu tại trưng bày lần này gồm những bảo vật quý hiếm đã được Thủ tướng Chính phủ công nhận vào các năm 2018 và 2020.
Đó là Bảo vật quốc gia Tượng tu sĩ Champa Phú Hưng là tác phẩm nghệ thuật độc nhất vô nhị trong các đền tháp Champa thuộc phong cách nghệ thuật Mỹ Sơn.
Bảo vật quốc gia Bộ sưu tập trang sức vàng Trà Veo 3 với các hiện vật: khuyên tai, hoa tai và ba chiếc nhẫn được chế tác tinh xảo bằng vàng tự nhiên. Bộ trang sức có niên đại từ thế kỷ thứ X - XII và được tạo tác từ nghệ thuật kim hoàn đỉnh cao nền văn hóa Champa
Bảo vật quốc gia Bộ sưu tập bình gốm đất nung Long Thạnh gồm có 18 bình, lọ hoa được làm bằng kỹ thuật nặn tay, kết hợp dải cuộn với chất liệu đất sét được lọc kỹ pha cát mịn. Hiện vật có niên đại khoảng 3.000 năm, là di sản văn hóa của người Sa Huỳnh cổ, được tìm thấy trong cuộc khai quật di tích khảo cổ Long Thạnh thuộc xã Phổ Thạnh.
Trưng bày Tinh hoa di sản từ những con tàu cổ cho công chúng cơ hội chiêm ngưỡng những cổ vật đắt giá, ẩn chứa giá trị lịch sử to lớn.
An Đông