Ở thời điểm xuất phát trò chơi điện tử vốn rất đơn giản, một công cụ giải trí mà bất kì ai ngồi xuống trước màn hình TV cũng có thể thưởng thức, hay nhiều hơn là cùng với vài người bạn nữa. Thế rồi trải qua thời gian dài phát triển, cùng với sự phổ biến của kết nối internet, smartphone, mạng xã hội xuất hiện mở ra thị trường hoàn toàn mới, video game ngày nay đang trở nên cực kì đa dạng với nhiều chủng loại mà người chơi tha hồ lựa chọn khi muốn bước chân vào thế giới ảo.

Xu hướng này khiến người viết - một người lớn lên với những tựa game ở thời kì NES, PS1 rồi PS2 cảm thấy băn khoăn, phải chăng cội nguồn của trò chơi điện tử, đó là những tựa game offline truyền thống cũng như cộng đồng xung quanh nó đang dần mất đi sức sống mà không hề hay biết?

Thị trường nước ngoài

Để làm rõ hơn cho ý kiến này, trước tiên hãy cùng nhìn vào bức tranh toàn cảnh trên thế giới. Vì lý do gì mà tất cả các hãng làm game vốn nổi tiếng với những siêu phẩm trong quá khứ đều đã và đang có cho mình những sản phẩm game online, game di động được đầu tư lớn? Có thể kể đến Blizzard với Heroes of the Storm, Hearthstone, Square Enix thì khỏi phải bàn với Final Fantasy XIV cùng hàng tấn game smartphone đều đặn ra mắt. Ngay cả Rockstar Games cũng thiết kế hẳn mục chơi online cực kì chăm chút cho Grand Theft Auto và tách biệt gần như hoàn toàn với phần chơi đơn.

Elder Scrolls cung có bước chuyển mình lên online vào năm 2014.

Câu trả lời không gì khác ngoài việc họ muốn hướng tới cộng đồng thay vì từng cá nhân. Đã qua rồi cái thời mà các game thủ lủi thủi chơi game một mình và khoe điểm số hay thành tích sau đó thông qua ảnh chụp, video clip trên các diễn đàn. Hầu hết các tựa game ngày nay đều tập trung vào việc kết nối người chơi lại với nhau. Đối đầu với những AI khó nhằn, thiết kế độc đáo tới đâu đi nữa chắc chắn cũng không thể thú vị bằng việc đấu trí với những con người bằng xương bằng thịt khác ở đâu đó trên thế giới.

Biểu đồ cho thấy doanh số console đang giảm dần theo năm ở Nhật Bản.
 
Trong năm 2014 vừa qua, nếu tính riêng trong tầm kinh phí AAA, liệu có bao nhiêu tựa game phát hành mà không có multiplayer? Chắc chắn là rất ít. Đầu tư cho những tựa game như vậy ở thời buổi hiện tại chứa đựng rất nhiều rủi ro. BioShock: Infinite năm 2013 là một tấm gương điển hình khi game được đánh giá rất cao, đạt nhiều điểm tuyệt đối nhưng số phận của Irrational Games sau đó lại hoàn toàn ngược lại với thành công rực rỡ ấy.
 
 
Rủi ro trong việc phát triển các tựa game offline còn thể hiện trong việc nhiều hãng game hiện nay tỏ ra rất e ngại trong việc thể hiện sự sáng tạo ở sản phẩm của mình. Chúng ta luôn miệng chê bai những Resident Evil, Final Fantasy, Call of Duty chỉ rập khuôn mãi một công thức, dù vậy cần phải hiểu thất bại về mặt doanh thu có thể khiến cho họ gặp rắc rối lớn về mặt tài chính hay có thể làm hỏng cả một thương hiệu mất nhiều năm gây dựng.
 
 
Giải pháp an toàn? Thay đổi "vừa vừa" với điểm nhấn chính là chế độ online, hay chí ít là co-op nhiều người chơi. Activision vẫn áp dụng cách thức này và hốt bạc trong suốt thời gian qua, còn giả như Call of Duty thiếu đi chế độ chơi mạng, có lẽ nó đã không thể sống nổi sau Modern Warfare.
 
Cộng đồng Việt Nam

Nếu như thị trường game nước ngoài mới chỉ bắt đầu có dấu hiệu đi xuống thì ở nước ta, tình trạng này đã tồn tại được một thời gian dài. Các diễn đàn game hoạt động ảm đạm với những thread hot nhất luôn là... link tải của một trò chơi mới phát hành nào đó. Việc bàn luận, chia sẻ kinh nghiệm chơi hay bày tỏ cảm xúc về video game vốn rất phổ biến trước đây dần trở thành thứ đầy xa xỉ.

Diễn đàn GameVN đã giản lược đi nhiều so với trước đây.
 
Nói như vậy không có nghĩa là chẳng còn ai chơi game offline. Cộng đồng này vẫn tồn tại, họ vẫn trò chuyện, vẫn trao đổi, vẫn còn có những người đam mê chơi game bản quyền, chỉ có điều nhóm này đã bị thu hẹp đi rất nhiều (riêng bộ phận chơi game bản quyền phải nói là không thể "lớn" nổi).

Bất cứ chuyện gì cũng phải có nguyên nhân của nó, vậy cớ sao mà ngày nay hơi khó để bắt gặp hai người bạn trò chuyện về một tựa game PC, console thay vì "Tướng nào đi mid mạnh nhất trong Liên Minh Huyền Thoại?"

Bùng nổ thể loại MOBA

Đúng vậy, câu hỏi ở phía trên đã nêu ra 1 lý do khiến cho game offline đang ngày càng bị lép vế. DOTA, League of Legends, Heroes of the Storm quả thực quá hấp dẫn và không quá khi nói rằng 90% những người chơi game hiện nay đều tham gia một tựa game MOBA nào đó. Các hãng game lớn trên thế giới đang đua nhau cho ra mắt những game thể loại này nhằm kiếm một miếng bánh của thị trường mới quá tiềm năng và béo bở.

 
Không chỉ hấp dẫn, để chơi tốt MOBA còn đòi hỏi gamer phải đầu tư rất nhiều thời gian để rèn luyện kĩ năng, và với giới học sinh sinh viên thì sau một ngày học tập mệt mỏi, vài game MOBA thì thử hỏi còn hứng thú và thời gian đâu mà dành cho các tựa game offline? Thay vì nỗ lực cứu thế giới ở đâu đó chẳng ai biết tới, khổ luyện một vị tướng và đè bẹp lũ bạn trong DOTA hay LoL chắc chắn hấp dẫn hơn rất nhiều?

Quá nhiều game online

Trước đây, số lượng game online ra mắt trong một năm luôn ít hơn nhiều so với các tựa game offline truyền thống. Điều này chỉ đúng trước khi Trung Quốc, Hàn Quốc nhảy vào thị trường và liên tục "bơm" ra những trò chơi trực tuyến đồ họa lung linh chẳng kém gì phương Tây. Bão hòa, cơn sóng game online bắt đầu lan sang thị trường di động, cộng thêm việc smartphone ngày nay hoàn toàn có khả năng hiển thị hình ảnh chẳng thua kém là bao so với những hệ máy khác mang tới vô số lựa chọn cho game thủ, trong nước lẫn ngoài nước.

 
Cũng đừng quên web game - thể loại mang tới sự tiện lợi tối đa cho người chơi khi hoàn toàn không cần phải cài đặt và chỉ vài thao tác đơn giản là có thể bắt đầu chơi, chán lại nghỉ và tìm game khác. Như đã đề cập nhiều lần ở trên, tội gì ai đó phải đơn độc phiêu lưu khi có vô số thế giới ảo cùng cộng đồng đông vui đang đón chờ? Càng nhiều tuổi, khối lượng công việc tăng dần tỉ lệ nghịch với thời gian ít ỏi, bạn sẽ hiểu được cảm giác chơi game offline sao mà "ngại" vô cùng.
 
Kết
 
Mục đích của bài viết không phải muốn rung hồi chuông cảnh tỉnh, kêu gọi mọi người quay lại với game offline, phê phán những thể loại khác hay mang tính chất tiêu cực nào cả. Chơi game vốn để giải trí, và lựa chọn chơi gì là tự do của mỗi người. Nếu có ngày những kiểu game truyền thống thực sự biến mất thì đó cũng là lẽ tự nhiên. Đơn giản đây chỉ là chia sẻ của một người yêu thích game offline cảm thấy buồn đôi chút khi những câu chuyện đi vào lòng người, những bản nhạc bất hủ hay những nhân vật đáng nhớ không còn là trung tâm của ngành công nghiệp game như chúng đã từng mà thôi.
 
Theo Trí thức trẻ