Một bệnh dịch bí ẩn ít được nói đến, lây lan qua các loài côn trùng hút máu, đã được các chuyên gia y tế mệnh danh là “Đại dịch AIDS mới”.
Chagas lây lan do các loài côn trùng hút máu truyền ký sinh trùng vào máu nạn nhân. |
Theo DailyMail, bệnh Chagas có rất nhiều điểm tương đồng với giai đoạn phát tán đầu tiên của HIV. Điển hình là nó cũng rất khó bị phát hiện và có thể phải sau nhiều năm, các triệu chứng mới phát lộ, Tạp chí PLOS Neglected Tropical Diseases phân tích.
Ước tính đã có tới 10 triệu người trên toàn thế giới bị nhiễm bệnh Chagas, tập trung chủ yếu ở Bolivia, Mexico, Columbia và Trung Mỹ. Riêng ở Mỹ, số người mắc bệnh đã lên tới xấp xỉ 30.000 người.
Được đặt tên theo vị bác sĩ người Brazil đã phát hiện ra bệnh từ năm 1909, bệnh Chagas có khả năng gây chết người và lây lan thông qua mọi loại côn trùng hút máu. Nó cũng có thể truyền dễ dàng từ mẹ sang con. Ước tính gần một tư số bệnh nhân đã bị hội chứng phình tim hoặc ruột. Ở cấp độ nặng, tim hoặc ruột có thể bị nổ dẫn đến đột tử.
Chagas được xếp vào danh sách một trong 5 bệnh nhiệt đới đặc biệt nguy hiểm không được chú ý đúng mức. Chỉ riêng trong năm 2008, căn bệnh này đã cướp đi mạng sống của hơn 10.000 người. Bệnh chủ yếu bắt gặp ở những khu vực nghèo đói, thiếu thốn điều kiện y tế nhưng nếu được phát hiện đủ sớm, ta sẽ có thể ngăn chặn bằng việc điều trị thuốc liều cao trong 3 tháng.
Chagas lây từ người sang người do các loài côn trùng hút máu sẽ truyền một ký sinh trùng có tên Trypanosoma cruzi vào máu nạn nhân. Bệnh có hai giai đoạn: cấp tính và phát nặng. Thời kỳ cấp tính có thể không bộc lộ bất cứ triệu chứng nào nhưng người bệnh có thể sốt nhẹ, cảm thấy người mệt mỏi và một bên mắt bị sưng.
Sau giai đoạn này, bệnh sẽ “lặn kỹ” và có thể vài năm sau mới phát lộ các triệu chứng rõ ràng hơn, chẳng hạn như đau bụng, táo bón, rối loạn tiêu hóa. Càng bước vào giai đoạn nặng, nỗi đau đớn mà người bệnh phải chịu càng tăng dần. Cuối cùng, ký sinh trùng sẽ di chuyển vào tim, nơi chúng sinh sôi nảy nở và cư trú.
Y Lam