Thời điểm này năm ngoái, giá tỏi Lý Sơn dao động từ 90.000-100.000 đồng/kg, nhưng năm nay giá tỏi giảm sâu, chỉ còn từ 25.000-30.000 đồng/kg. Tỏi ế ẩm, nỗi buồn, nỗi lo lắng luôn thường trực trên khuôn mặt khắc khổ của người nông dân trồng tỏi Lý Sơn.

Chợ huyện Lý Sơn (Quảng Ngãi) những ngày đầu tháng Chạp, khu vực buôn bán kinh doanh mặt hàng hành tỏi không còn nhộn nhịp như mọi khi. Số nông dân địa phương mang tỏi tới chợ bán chỉ lèo tèo do hiện nay giá tỏi giảm sâu, mặt hàng tỏi khó tiêu thụ. Nhiều người mang tỏi đến chợ rồi lại phải mang về, việc mua bán chỉ diễn ra chóng vánh, tư thương chỉ trả qua loa rồi ngoảnh mặt ngó lơ.

{keywords}
Giá tỏi liên tục giảm khiến nông dân Lý Sơn khốn đốn

Đang lúi húi lượm nhặt những củ tỏi khô thối múi nẩy mầm ra khỏi bao tỏi, bà Phan Thị Diệu - một nông dân trồng tỏi ở thôn Tây, xã An Vĩnh, buồn rầu nói: Hiện gia đình bà còn gần 3 tạ tỏi khô của niên vụ trước. Năm ngoái cũng chừng này tỏi để dành, cuối năm bán bà thu về trên 25 triệu đồng. Nhưng năm nay, giá tỏi giảm sâu chỉ dao động 25.000-30.000 đồng/kg nên tư thương không mua, còn kỳ kèo bớt giá với lý do tỏi chở vào đất liền khó tiêu thụ, để lâu sẽ nẩy mầm gây hư hỏng.

“Nếu không bán thì tỏi nẩy mầm, hỏng phải đổ bỏ, mà bán rẻ như bèo thì xót ruột. Vất vả cả năm trên đồng giờ chỉ trông chờ vào mấy bao tỏi để lo Tết cho gia đình nhưng nay giá thấp, bán thu về cũng chẳng là bao”, bà Diệu than thở.

Theo bà Diệu, phần lớn sản lượng tỏi sau khi thu hoạch người dân Lý Sơn đều bán cho tư thương để trang trải nợ nần và tái đầu tư; phần còn lại sẽ được phơi khô, dự trữ và coi như của để dành, những dịp túng bấn hay gia đình cần tiền thì đem tỏi ra bán để trang trải. Song, nay giá tỏi giảm mạnh, Tết nhất thì cận kề, lấy đâu ra tiền để mua quần áo cho con trẻ và lo Tết.

Chưa bao giờ giá tỏi Lý Sơn lại rẻ như năm nay, đó là câu cửa miệng của nông dân trồng tỏi Lý Sơn. Trong khi đó, chỉ gần 2 tháng nữa là tới thu hoạch vụ tỏi mới. Hàng trăm tấn tỏi dự trữ của niên vụ trước còn tồn đọng, không tìm được thị trường tiêu thụ đang có nguy cơ hư hỏng vì nẩy mầm, ảnh hưởng đến đời sống, sản xuất của nông dân.

Bà Dương Thị Thu - thôn Đông, xã An Hải - buồn bã: “Hiện một bao tỏi đem bán cũng chỉ mua được 2 bao gạo. Gần 4 tạ tỏi để dành lo Tết nay đem bán chỉ đủ tiền mua ít quần áo, bánh kẹo, các khoản chi khác phải chạy vạy vay mượn, chờ vụ tỏi mới rồi tính”.

Để hỗ trợ nông dân, các cấp các ngành, các hội đoàn thể của huyện đã tiến hành hỗ trợ thu mua tỏi cho nông dân với giá cao hơn thị trường từ 5.000-10.000 đồng/kg, nhưng vì không tìm được đầu ra nên lượng tỏi thu mua không đáng là bao.

Phó Chủ tịch UBND huyện Lý Sơn, bà Phạm Thị Hương, cho biết: Nếu chờ giá lên, không tiêu thụ hết số tỏi trên sẽ có nguy cơ hư hỏng, do vậy huyện kêu gọi sự ủng hộ của cộng đồng. Hiện một số doanh nghiệp trong và ngoài tỉnh đăng ký hỗ trợ thu mua tỏi cho nông dân với giá 40.000 đồng/kg, nhưng số lượng không nhiều.

Do vậy, để tránh thiệt hại, ngoài hỗ trợ của chính quyền nông dân cần chủ động tìm đầu ra để tiêu thụ hết số tỏi còn tồn đọng.

Lâu nay, tỏi Lý Sơn được ví như “vàng trắng” bởi chất lượng và giá trị sử dụng. Hàng trăm hộ nông dân tại đây giàu lên từ cây tỏi. Mỗi năm tổng sản lượng tỏi toàn huyện đạt trên 2.300 tấn củ.

Văn Mịnh