Dạy con tiết kiệm - bài học nhỏ hình thành phẩm chất người thành công

Con trưởng thành khi biết tiết kiệm

Chị L. là một công nhân dệt may ở Thủ Đức chở con gái mua rau nấu canh chua. Lúc tính tiền, cô chủ quán nói: “Nay rau lên giá, chị tính thêm 2 nghìn đồng tiền hành, thì là và mấy quả ớt nha”. Chị L. chưa kịp đáp, cô con gái 10 tuổi ngồi phía sau liền trả lời: “Cô ơi, con không lấy hành và ớt đâu ạ”,  rồi thoăn thoắt xuống xe giúp mẹ gửi tiền và nhận tiền thừa. Trên đường về, cô bé thủ thỉ: “Để lát con lên sân thượng ngắt hành lá, thì là với ớt cho đỡ mất tiền mua; chứ con thấy mắc quá.”

Chị L. vừa ngạc nhiên, vừa mừng vì con gái lớn đã biết nghĩ tiết kiệm cho gia đình. Thường ngày, sau khi rửa rau vo gạo, bé thường lấy nước để tưới cây. Dù chưa dạy con thế nào là tiết kiệm, nhưng chị L. hiểu con gái đã biết quan sát công việc của bố mẹ và chia sẻ phần nào lo toan.

(Ảnh minh họa)

Tuy nhiên, không phải bé nào cũng có ý thức về tiết kiệm từ nhỏ như con gái chị L., mà đa số cần thầy cô, bố mẹ, người dân chỉ bảo về điều này. Các chuyên gia cho biết, dạy trẻ cách tiết kiệm, hình thành ý thức và thái độ tích cực với đồng tiền, xây dựng thói quen tích lũy là điều quan trọng, góp phần hình thành nên tính cách, lối sống văn minh của trẻ trong tương lai.

4 lưu ý khi dạy con tiết kiệm

Đồng tiền không đơn giản mà có được, nên trẻ cần trân trọng đồng tiền, tiết kiệm, thay vì tiêu xài phung phí. Đa số trẻ chưa thực sự kiếm được tiền, tuy vậy trẻ vẫn có “thu nhập” từ nhiều nguồn như: tiền lì xì ngày Tết, tiền của người thân cho, tiền thưởng học bổng… Thay vì kiểm soát và hay ngăn cấm trẻ sử dụng tiền, bố mẹ có thể “trao quyền” sử dụng cho con và hướng dẫn con tiết kiệm bằng 3 bài học dưới đây.

Hình thành thói quen bỏ ống heo

Khi con có được các khoản tiền, bố mẹ có thể khuyến khích con bỏ tiền vào ống heo để tiết kiệm. Khi “làm chủ” được khoản tiền đó, trẻ sẽ cảm thấy tự tin và có trách nhiệm đồng tiền. Nhiều phụ huynh cho rằng, để trẻ cầm tiền sớm dễ sinh hư, mà ít khi nghĩ đến việc trẻ có thể mất niềm tin vào phụ huynh nếu lời hứa “giữ hộ” mãi thất hứa. Đồng thời, việc tạo cho trẻ thói quen tích lũy tiền thông qua ống heo vừa tạo động lực để trẻ biết tiết kiệm cho những kế hoạch dài hạn, vừa giúp trẻ xây dựng khái niệm khoản dự phòng.

Chị H. là phụ huynh của một bé gái chia sẻ: “Trong một lần chở con đi đăng ký lớp học tiếng Anh, sau khi nghe tư vấn về khóa học, tôi có nói với cháu là: mẹ chưa có đủ tiền đóng học phí ngay. Sau đó, con bé chủ động đề nghị đập heo đất tiết kiệm từ Tết năm ngoái để góp tiền cùng mẹ. Tôi rất ngạc nhiên khi bé nhớ đến khoản tiền này”.

Đặt mục tiêu và lên kế hoạch

Qua quá trình dạy con tiết kiệm, phụ huynh có thế làm sáng tỏ với bé: có nhiều mong muốn của trẻ không thể đáp ứng tức thì. Do đó, trẻ nên chờ đợi, thậm chí cùng bố mẹ thực hiện kế hoạch tiết kiệm để đạt được thứ con muốn.

Đó là câu chuyện dạy con tiết kiệm của MC Diệp Chi. Nữ BTV xinh đẹp của “Đường lên đỉnh Olympia” chia sẻ, bé Sumo mong muốn mua 1 chiếc xe đạp. Cô và con gái đã cùng nhau lập bảng tiết kiệm theo từng tuần, từng tháng để có thể dành đủ số tiền, chứ không đáp ứng yêu cầu của bé ngay.

MC Diệp Chi cho biết, cô tham khảo bảng kế hoạch tiết kiệm của Cha Ching khi hướng dẫn bé Sumo để dành tiền

Làm bạn và làm gương cho con

Không chỉ qua những lời chỉ dẫn và nhắc nhở, trẻ còn học theo cách cha mẹ sử dụng và tiết kiệm tiền. Vì vậy, để con hình thành thói quen tiết kiệm, phụ huynh cần là tấm gương tốt.

Các chuyên gia cho biết, trẻ từ 7 tuổi trở lên đã có thể quan sát những hành vi mua sắm của ba mẹ, kể cả qua hình thức trực tuyến. Yêu cầu trẻ tiết kiệm từng khoản nhỏ, trong khi bố mẹ tiêu xài phung phí là điều không hợp lý, thậm chí có “tác dụng ngược”.

Do vậy, khi lập bảng kế hoạch tiết kiệm chi tiết theo tuần, theo tháng, hay tạo dựng thói quen nuôi heo đất cho trẻ, bố mẹ cần đồng hành và thực hiện cùng con để thấy được cả quá trình tiến bộ.

Bố mẹ cần vừa làm bạn, vừa làm gương cho con về tiết kiệm

Tiết kiệm nhưng không hà tiện

Hiểu rằng tiết kiệm là điều quan trọng, nhưng không phải phụ huynh nào cũng có thể dạy con bài bản, đúng cách. Có nhiều trường hợp, phụ huynh quá khắt khe trong việc dạy con về sử dụng tiền, dẫn dến việc trẻ trở nên dè dặt, tính toán chi li, thậm chí hình thành tính hà tiện. Không những vậy, dạy con tiết kiệm sai cách, ba mẹ có thể vô tình đặt gánh nặng về tiền bạc lên vai trẻ nhỏ.

Để có cách dạy trẻ khoa học, phụ huynh có thể tham khảo các bài học và hoạt động dạy con về tiền tại giáo trình Cha Ching. Đây là giáo trình do Prudential Việt Nam phối hợp cùng tổ chức JA Việt Nam thực hiện. Đại diện Prudential Việt Nam cho biết, giáo trình hiện đã được bộ Giáo dục Đào tạo cấp phép giảng dạy tại nhiều trường tiểu học.

Ngọc Minh