Lý do phải xét lại vì trước khi kết luận chính thức ban hành, lãnh đạo ĐHQG Hà Nội đã có giải trình rất dài nói rõ là văn bản dẫn chiếu sai, cách hiểu chưa đúng... Tuy nhiên, TTCP không có bất kỳ hồi âm nào từ tháng 1 đến tận tháng 6-2012 và bất ngờ cho ra kết luận.
Cuộc thanh tra bất thường?
Sáng 20/6, trao đổi với VietNamNet lãnh đạo ĐHQG Hà Nội cho rằng: "đến giờ vẫn chưa nhận được kết luận của TTCP dù là đối tượng trong quyết định thanh tra mà chỉ nhận được một công văn thông báo là "đã có kết luận". Chúng tôi chỉ biết thông tin qua các phương tiện thông tin đại chúng".
Theo văn bản kiến nghị của GS Mai Trọng Nhuận, ĐHQG Hà Nội đã có văn bản giải trình cho TTCP nhằm làm rõ các vấn đề mà đoàn thanh tra nêu ra nhưng đến nay chưa có cuộc làm việc chính thức nào giữa TTCP với ĐHQG Hà Nội về dự thảo kết luận thanh tra.
Ông Nhuận cho biết: "qua báo chí, ĐHQG Hà Nội được biết TTCP đã có văn bản kết luận thanh tra và nhận thấy có những dấu hiệu bất thường của đợt thanh tra và việc ban hành kết luận có những biểu hiện thiếu minh bạch....".
Trao đổi với báo chí, GS-TSKH Vũ Minh Giang, phó GĐ ĐHQG Hà Nội cũng cho rằng, kết luận có nhiều điểm không chính xác, thiếu chứng cứ pháp lí và có phần quy kết.
Ông đặt vấn đề, đây là một cuộc thanh tra có nhiều dấu hiệu bất thường. Cuối năm 2010, Chính phủ đã phê duyệt một kế hoạch thanh tra Bộ GDĐT và các cơ sở của Bộ về liên kết đào tạo mà không có ĐHQG trong kế hoạch đó.
Sự bất thường ở đây là khi Bộ GD-ĐT có công văn do Thứ trưởng Nguyễn Thị Nghĩa đề nghị TTCP lùi kế hoạch thanh tra tại Bộ GD-ĐT (cuối năm 2012) thì ngày 19/8/2011 lại xuất hiện thêm quyết định 2229 thanh tra việc liên doanh, liên kết đào tạo ĐH và sau ĐH của ĐHQG Hà Nội.
Phó đoàn thanh tra bị kỷ luật?
Dấu hiệu bất thường thứ hai, theo phân tích của GS Giang, khi có quyết định thanh tra, trưởng đoàn đọc quyết định và giao cho một tranh tra viên với trách nhiệm đoàn phó là ông Nguyễn Mạnh Cường, phụ trách toàn bộ công việc thanh tra.
Trong quá trình thanh tra, có rất nhiều dấu hiệu vi phạm nên một đơn vị của ĐHQG Hà Nội đã báo cáo lên Tổng thanh tra Chính phủ (TTCP).
Ngày 4/11/2011 - sau gần 3 tháng thực hiện nhiệm vụ - TTCP có quyết định về việc công chức thôi tham gia đoàn thanh tra với ông Cường.
"Từ khi Tổng thanh tra có quyết định rút ông phó đoàn
Nguyễn Mạnh Cường về và gần như việc thanh tra bị gián đoạn, đến tháng 1/2012, ĐHQG Hà Nội nhận được văn bản của Đoàn thanh tra thông báo "Một
số nội dung trao đổi phục vụ kết luận thanh tra..." - ông Giang cho hay.
Sau đó, ngày 5/3/2012 - ông Cường nhận quyết định kỷ luật cảnh cáo.
Ngau sau khi có ý kiến của TTCP, ĐHQG Hà Nội đã 2 lần có văn bản đề nghị được hợp tác và đề nghị TTCP gửi dự thảo kết luận thanh tra và cho phép ĐHQG được làm việc trực tiếp.
Ngày 8/6, TTCP đã có công văn gửi ĐHQG Hà Nội thông báo: Quá trình xây dựng Dự thảo kết luận thanh tra, Trưởng đoàn thanh tra và lãnh đạo TTCP đã làm việc trực tiếp với ĐHQG Hà Nội và xem xét báo cáo giải trình của ĐHQG Hà Nội. Trước khi ký kết luận, lãnh đạo TTCP đã làm việc với Bộ GD-ĐT, Bộ Tài chính, Văn phòng Chính phủ, Bộ Công an, Viện Kiểm sát nhân dân tối cao.
Lý lẽ chưa 'tâm phục, khẩu phục'
Lãnh đạo ĐHQG Hà Nội cho rằng, kết luận thanh tra có nhiều điểm không chính xác, thiếu chứng cứ pháp lý và có phần quy kết. Ví dụ, trong kêt luận nêu ĐHQG Hà Nội có trích nộp tỷ lệ % số thu học phí liên kết và trích 0,15% ngân sách nhà nước để ngoài sổ sách kế toán.
ĐHQG Hà Nội cũng cho rằng, việc TTCP khẳng định hầu hết các đối tác trong các chương trình liên kết đào tạo quốc tế tại ĐHQG Hà Nội chưa được xếp hạng hoặc có thứ hạng thấp hơn các trường ĐH của Việt Nam là vì Đoàn thanh tra đã không quan tâm tới những chương trình đẳng cấp quốc tế của ĐHQG Hà Nội.
Trong khi đó, ĐHQG Hà Nội đã cung cấp cho Đoàn thanh tra đầy đủ việc đánh giá, xếp hạng của các đối tác, trong đó có các đối tác có uy tín như ĐH Upsala, ĐH Lund (Thụy Điển) nằm trong Top 100 ĐH hàng đầu thế giới; ĐH Paris XI, ĐH Paris XII, ĐH TouLouse I, ĐH TouLouse II, ĐH Bordeaux IV, ĐH Lyon III (Pháp) là các ĐH hàng đầu Châu Âu, ĐH Illinois, ĐH Brown, ĐH Turf, ĐH Indiana (Hoa Kỳ) là các ĐH nghiên cứu công lập lớn nằm trong Top 200 ĐH hàng đầu thế giới....
Trong bản kiến nghị, GS Mai Trọng Nhuận cũng cho rằng, Đoàn thanh tra chỉ dựa vào Nghị định 18/2001/NĐ-CP ngày 4/5/2001 và Thông tư 15/2003/TT-BGD-ĐT ngày 31/3/2003 quy định về việc lập và hoạt động của các cơ sở giáo dục nước ngoài tại Việt Nam là không đúng vì các chương trình liên kết quốc tế hiện nay đều do các cơ sở trong nước tổ chức triển khai dưới sự quản lý, giám sát của Bộ GD-ĐT và các cơ sở có thẩm quyền theo quy định.
ĐHQG Hà Nội cũng lập luận, việc áp dụng quy chế đào tạo do Bộ GD-ĐT ban hành dành cho các chương trình đào tạo của Việt Nam để điều chỉnh các chương trình đào tạo do nước ngoài cấp bằng là không phù hợp.
Do đó, ĐHQG Hà Nội mong muốn trực tiếp trao đổi với TTCP một cách thẳng thắn, cởi mở, dân chủ trên tinh thần thượng tôn pháp luật trước khi ra kết luận có chứng cứ rõ ràng và phù hợp với thực tế. ĐHQG Hà Nội sẵn sàng làm việc với TTCP và các cơ quan hữu quan để làm rõ các vấn đề....
- Kiều Oanh
"Bằng cấp của chương trình liên kết đào tạo do nước ngoài
cấp thì phải theo quy định của nước ngoài, chứ không thể lấy quy chế đào tạo của
Việt Nam để áp vào các chương trình đào tạo của nước ngoài. Kết luận của TTCP
không am hiểu hệ thống giáo dục Việt Nam, thẩm quyền ĐHQG Hà Nội nên vận dụng
quy định của Việt Nam áp dụng với các trường ĐH nước ngoài..." - lời GS Giang.
Trao đổi với báo chí, GS-TSKH Vũ Minh Giang - phó GĐ
ĐHQG Hà Nội cho biết: Hầu hết các chương trình đào tạo liên kết quốc tế của ĐHQG
Hà Nội đều do các ĐH nước ngoài cấp bằng - không phải do ĐHQG cấp nên không thể
quy định thực hiện theo quy chế đào tạo trong nước được. Các chương trình liên
kết đào tạo của Trường ĐH Kinh tế (ĐHQG Hà Nội) bị thanh tra kết luận sai phạm
thực chất là thực hiện phù hợp với quy chế của ĐHQG Hà Nội.