Năm 1989, nhà đầu tư bất động sản Seymour Durst bỏ ra 120.000 USD để dựng "Đồng hồ nợ quốc gia" tại Quảng trường Thời đại nhằm theo dõi số nợ của Mỹ. Vào thời điểm đó, nợ quốc gia của Mỹ là 2,7 nghìn tỷ song con số này vẫn tiếp tục tăng lên và hiện giờ là hơn 14 nghìn tỷ. Mỹ đang là con nợ của vô số tổ chức, quốc gia.


Khi đề cập tới các chủ nợ của Mỹ là nói tới nợ công. Đó là khoản nợ mà công chúng gồm các cá nhân, tập đoàn, chính quyền bang và địa phương, chính phủ nước ngoài, mua từ chính phủ liên bang Mỹ dưới dạng trái phiếu ngân khố Mỹ. Để đánh giá mức độ trầm trọng của việc nợ nần, nợ liên bang thường được tính theo số phần trăm GDP - hay giá trị tổng số hàng hóa và dịch vụ tạo ra trong một nước. Tại Mỹ, số % này tăng mạnh, từ 36% năm 2003 lên tới 62% năm 2010. Nói một cách khác, Mỹ đã tiêu hơn nửa số tiền đang có vào việc trả nợ.

Dưới đây là các chủ nợ lớn của Mỹ

Trung Quốc

Số tiền Mỹ nợ Trung Quốc vào năm 2010 là 884 tỷ USD, số phần trăm nợ là 9,8%.

Từ năm 2005 đến 2010, Trung Quốc mua gần 500 tỷ USD tài sản ở Mỹ. Đầu năm 2011, quan hệ tài chính giữa Mỹ và Trung Quốc đi tới một mốc quan trọng mới: Giá trị trái phiếu kho bạc mà Trung Quốc nắm giữ lên tới 1 nghìn tỷ USD. Điều này có thể khiến một số người Mỹ chạy vội tới ngân hàng để đổi đôla sang nhân dân tệ song đây chưa phải là tin tức xấu. Thực tế, khi căng thẳng giữa Mỹ và chủ nợ đói trái phiếu nhất trở nên băng giá và nếu Trung Quốc bắt đầu bán trái phiếu Mỹ để trả đũa thì nó sẽ tạo ra một hiệu ứng dây chuyền khủng khiếp khắp Thái Bình Dương, làm tăng lãi suất và giảm giá trị đồng đôla.

Nhật

Số tiền Mỹ nợ Nhật vào năm 2010 là 865 tỷ USD, số phần trăm nợ là 9,6%.

Để hiểu rõ vấn đề nợ nần của Mỹ trong bối cảnh toàn cầu, có thể lấy số nợ của chính phủ Mỹ dưới dạng % của GDP nước này và so sánh nó với những quốc gia khác. Nhìn chung, mức % càng thấp thì càng tốt. Vào cuối năm 2009, nợ liên bang của Mỹ tương ứng với 60% GDP của nước này. So với Nhật, tình hình trên vẫn chưa có gì đáng lo, tỷ lệ nợ so với GDP của Mỹ vẫn còn ít hơn Nhật - vốn ở mức 229%, cao nhất trên thế giới.

Tuy nhiên, tỷ lệ nợ cao ở Nhật này đều là chính phủ nợ của người dân, những người mua trái phiếu chính phủ cũng giống như công dân Mỹ mua trái phiếu kho bạc, chứ không phải nợ các nhà đầu tư nước ngoài như Mỹ.


Kể từ khi trái phiếu Mỹ được cho là khoản đầu tư an toàn nhất mà một người nên mua (nói một cách khác, chính phủ Mỹ giỏi việc thanh toán nợ, thậm chí là điều này khiến Mỹ phải tăng thâm hụt ngân sách), Nhật đã mua phần lớn trái phiếu để giúp bình ổn nền kinh tế. Dù có những lo ngại rằng năm nay Mỹ sẽ vỡ nợ, đe dọa làm giảm giá trị trái phiếu Mỹ, Nhật vẫn tự tin khoản đầu tư vào Mỹ sẽ được hoàn trả đầy đủ.

Anh

Số tiền Mỹ nợ Anh vào năm 2010 là 459 tỷ USD, số phần trăm nợ là 5,1%.

Năm 2010, trong khi chính phủ liên bang Mỹ tiếp tục các nỗ lực phục hồi thị trường và nền kinh tế của mình, số nợ của Mỹ với Anh vẫn tăng 246%, lên hơn 500 tỷ, số tiền lớn nhất từ trước tới nay mà Mỹ nợ Anh. Trong Thế chiến II, Mỹ vay của Anh hơn 4 tỷ USD để chi dùng cho chiến tranh và hồi phục và số tiền này đã được thanh toán vào năm 2006.

  • Hoài Linh (Theo Stuff)