- Bệnh nhân N., sau khi qua cơn nguy kịch vì đột quỵ, người nhà giấu bác sĩ mua 3 viên An cung về nghiền cho uống buổi tối. Kết quả, N. bị suy đa tạng.

Lời đồn thần dược

An cung ngưu hoàng hoàn là một loại thuốc Đông y được quảng bá có khả năng phòng ngừa và điều trị tai biến mạch máu não, đột quỵ và được truyền miệng như một loại "thần dược cứu não".

{keywords}
Ảnh minh họa

Thậm chí các gia đình có bệnh nhân bị đột quỵ đưa vào viện cấp cứu còn rỉ tai nhau khuyên mua loại thuốc này cho bệnh nhân uống. Rất nhiều người bị đột quỵ cho biết từng được người nhà cho uống thuốc này trước khi đưa đi cấp cứu.

Một số gia đình quá tin tưởng vào "thần dược cứu não" nên cho người nhà uống khi thấy dấu hiệu đột quỵ hoặc giống đột quỵ mà không đưa đến bệnh viện. Chính điều đó đã khiến bệnh nhân mất "giờ vàng" (3-6h sau đột quỵ) để cấp cứu.

Nhiều gia đình thậm chí còn dự trữ thuốc trong nhà, sẵn sàng cho người thân dùng. Theo quảng cáo của các hãng bán bán An cung, thuốc này còn có tác dụng dự phòng đột quỵ, nên nhiều người tìm mọi cách mua được 'thần dược' mà không hề nắm rõ được nguồn gốc xuất xứ, hiệu quả thực tế, hay cách thức sử dụng cũng như các mức giá khác hẳn nhau.

Theo thạc sĩ, bác sĩ Hoàng Khánh Toàn, Chủ nhiệm khoa Y học dân tộc, bệnh viện Trung ương Quân đội 108, An cung ngưu hoàng hoàn là một chế phẩm rất độc đáo và nổi tiếng của y học cổ truyền. Tác giả là danh y Ngô Quốc Thông, đời Thanh của Trung Quốc. An cung “là một loại thuốc, chứ không phải thuốc bổ như nhiều người vẫn lầm tưởng”, ông nói.

Trường hợp bệnh nhân, hoặc người nhà bệnh nhân tự ý mua và sử dụng loại thuốc này là rất nguy hiểm. Bởi loại thuốc này không phải bệnh nhân nào cũng sử dụng được.

{keywords}

Chuốc đắt còn chịu suy gan, thận

Ngày 4/7/2014, Cục Quản lý dược có công văn gửi Sở Y tế các tỉnh, thành phố trực thuộc trung ương; bệnh viện, viện có giường bệnh trực thuộc Bộ Y tế và các công ty đăng ký, sản xuất thuốc lưu hành tại Việt Nam về hướng dẫn sử dụng thuốc An cung ngưu hoàng hoàn nêu rõ:

"Thuốc có tên An cung ngưu hoàng hoàn lưu hành trên thị trường VN có nhiều nguồn gốc từ TQ, Hàn Quốc, Triều Tiên... được nhập khẩu qua đường phi mậu dịch hoặc qua đường chính thức. Hiện nay đã có 4 thuốc được Bộ Y tế cấp số đăng ký. Các thuốc này đều là thuốc y học cổ truyền cần được sử dụng, kê đơn theo chỉ dẫn của bác sĩ y học cổ truyền hoặc thầy thuốc Đông y.

Thuốc chống chỉ định với tai biến mạch máu não, viêm não thể thoát chứng và thể chảy máu vào não thất của tai biến mạch máu não, người thể hàn, dương hư, tỳ vị hư hàn; phụ nữ có thai; người suy giảm chức năng gan, thận".

Công văn nhấn mạnh, cần chú ý tới tương tác thuốc, nhất là nếu đang sử dụng các loại thuốc tân dược.

PGS.TS Nguyễn Hoàng Ngọc - Giám đốc Trung tâm Đột quỵ não bệnh viện Trung ương quân đội 108 cho biết, cách đây 2-3 năm, tại trung tâm có trường hợp bệnh nhân N bị đột quỵ. Sau khi cấp cứu khỏi cơn nguy kịch, đang trong quá trình hồi phục thì đột nhiên tình trạng sức khỏe bệnh nhân suy giảm trầm trọng. Hỏi ra mới biết, người nhà bệnh nhân đã tự ý mua 3 viên An cung cho uống. Kết quả, N. bị suy đa tạng.

"Về việc dùng các thuốc đông y hoặc chích máu cho bệnh nhân đột quỵ cấp tính hoàn toàn không có cơ sở khoa học. Ngay việc dùng các thuốc hạ huyết áp cấp cứu khi khởi phát đột quỵ não cũng rất thận trọng, phải có sự chỉ định của các bác sĩ.

Chúng ta phải hiểu việc sử dụng các thuốc đông y phải cân nhắc sự tương tác thuốc với các thuốc bệnh nhân đã và đang dùng. Nhiều trường hợp tương tác xấu, ngoài làm mất tác dụng điều trị bệnh của các thuốc khác, còn có những tương tác có hại khi phối hợp một số thuốc với nhau gây hậu quả nghiêm trong như dị ứng, suy gan, suy thận.

Vì vậy, không khuyến cáo việc sử dụng các thuốc đông y cho bệnh nhân đột quỵ não khi chưa có chỉ dẫn của các bác sĩ chuyên khoa", PGS.TS Ngọc nhấn mạnh.

Thái An