Cho đến ngày hôm nay do chủ yếu dựa trên quá trình đốt cháy nhiên liệu hóa thạch, giao thông vận tải trở thành nguồn gây ô nhiễm chủ yếu ở nước ta.

Giao thông là nguyên nhân chủ yếu gây ra ô nhiễm tại các đô thị lớn của Việt Nam.
Theo ông Nguyễn Văn Thùy, quyền giám đốc Trung tâm Quan trắc môi trường: “Nguồn ô nhiễm hoạt động giao thông  chiếm tới 70% tỷ lệ nguồn gây ô nhiễm ở Hà Nội”.

Ông Jacques Moussafir, công ty ARIA technologies, Pháp đã cảnh báo rằng, tại các đô thị lớn ở Việt Nam, ô nhiễm không khí ảnh hưởng đến hoạt động của người dân mọi lúc, mọi nơi, nhất là thủ đô Hà Nội. Đây là một trong những thành phố ô nhiễm nhất châu Á, và thành phố ô nhiễm nhất khu vực Đông Nam Á.

Nguyên nhân chính là thị phần giao thông công cộng của các thành phố lớn như Hà Nội và thành phố Hồ Chí Minh quá nhỏ so với các phương tiện cá nhân, nó không đáp ứng được nhu cầu phát triển kinh tế và dân số. Đây là một thách thức lớn với vấn đề môi trường và phát triển giao thông công cộng bền vững tại Việt Nam.

Tăng cường phương tiện giao thông công cộng sẽ tạo ra cơ hội lớn nhất để tránh lượng khí thải do phương tiện giao thông và là hướng phát triển hướng đi tối ưu cho ngành giao thông vận tải (GTVT). Chất lượng môi trường ở các đô thị như Hà Nội và thành phố Hồ Chí Minh sẽ được cải thiện nếu như ngành GTVT có sự chọn lựa đúng công nghệ đầu tư cơ sở hạ tầng, cũng như bổ sung chính sách thích hợp về khung pháp lý từ đó tạo ra một hệ thống giao thông sạch và hiệu quả, tiêu thụ ít năng lượng, phát thải thấp.

Trong tình hình hiện tại, phải tăng cường tần suất, và tăng độ phủ của xe buýt, với tinh thần phục vụ tốt để khuyến khích mọi thành phần kinh tế xã hội tham gia vận tải công cộng bằng xe buýt với chính sách hỗ trợ của chính phủ. Đồng thời phát triển hệ thống giao thông công cộng đô thị với khối lượng lớn như xe điện mặt đất, đường sắt trên cao, tàu điện ngầm tại Hà Nội và thành phố Hồ Chí Minh.

Việc xây dựng các tuyến tàu điện ngầm sẽ có lợi cho chất lượng không khí ở Hà Nội, ông Jacques Moussafir cho hay.

Theo bà Marie- Ce’cile Tardieu – Smith, Tham tán kinh tế - Trưởng đại diện cơ quan kinh tế Đại sứ quán Pháp, tại Hà Nội, việc xây dựng hệ thống giao thông công cộng ở Việt Nam là rất mới, nên sẽ gặp không ít khó khăn.

Để cải thiện mức độ ô nhiễm ở Hà Nội, dự án phát triển giao thông vận tải gồm 6 tuyến đường sắt đã được phê duyệt. Dự án sẽ được khởi công trong năm 2012 đến năm 2020 hoàn thành. Đây là một cuộc cách mạng trong hệ thống giao thông đô thị có ảnh hưởng tích cực đến chất lượng không khí Hà Nội.

Nguyễn Dược