Nếu giá dầu thô tuột dốc tiếp 20-30USD thì mức giảm thu ngân sách năm tới tương ứng con số 40.000-50.000 tỷ đồng.Tuy nhiên, nhìn tổng thể,. giá dầu thô càng xuống thì Việt Nam vẫn có lợi.

Xem bài khác trên Vef.vn
Không ngại giá dầu giảm

Đó là góc nhìn của Thứ trưởng Đỗ Hoàng Anh Tuấn, Bộ Tài chính chia sẻ với báo chí bên lề hội nghị tổng kết ngành tài chính hôm 24/12.

Ông phân tích: "Khách quan mà nói, chênh lệch giữa nhập và xuất của Việt Nam về dầu khí nói chung là 1-1,2 tỷ. Do vậy, giá dầu càng xuống thì ta càng có lợi. Chúng ta chỉ mất cái ngắn hạn thôi".

{keywords}
Tác động giá dầu giảm sâu đã được tính toán.

Bộ trưởng Bộ Tài chính, ông Đinh Tiến Dũng cũng nhấn mạnh: "Nếu nói ngân sách hụt thu do giá dầu giảm là không phải. Bản chất vấn đề này cần hiểu là giảm thu mới khách quan".

Bội chi ngân sách khoảng 5%

Năm 2015, tổng thu ngân sách dự toán là 911,1 nghìn tỷ đồng. Tỷ lệ huy động từ thuế phí đạt 18,9% GDP. Dự toán chi ngân sách là 1.147,1 tỷ đồng, tăng 13,9% so với dự toán năm nay, nhưng chỉ đáp ứng 1/3 nhu cầu tăng chi tối thiểu.

Do đó, bội chi ngân sách năm 2015 dự kiến là 5% GDP. 

Ông cũng nhìn nhận: "Khi giá dầu giảm, các chi phí khác đều sẽ giảm theo thì khi đó, sẽ giúp tăng sức cạnh tranh của doanh nghiệp trong nước, hay lớn hơn là tăng sức cạnh tranh của cả nền kinh tế. Vấn đề là chúng ta phải vận hành chính sách quản lý thu-chi sao cho tốt".

Theo Bộ trưởng Dũng, bốn Bộ đã họp về công tác phối hợp và quản lý điều hành kinh tế vĩ mô gồm Bộ Kế hoạch và Đầu tư, Ngân hàng Nhà nước, Tài chính, Công Thương. Trong đó, các kịch bản ứng phó trước giá dầu thô sụt giảm đang được tính toán.

Báo cáo của Cục Quản lý giá cho biết, cơ quan Thông tin năng lượng Mỹ đã hạ dự báo giá dầu trong năm 2015 trong bối cảnh cầu yếu trong khi nguồn cung lại dồi dào. Giá dầu WTI bình quân dự kiến chỉ ở mức 77,75USD/thùng và giá dầu Brent bình quân sẽ ở mức 83,42USD/thùng.

Các con số này đều thấp hơn nhiều so với kịch bản thu ngân sách của Bộ Tài chính đã được Quốc hội thông qua với căn cứ, giá dầu thô năm 2015 là 100 USD/thùng, nguồn thu từ dầu thô là 93.000 tỷ đồng, đóng góp 10% tổng thu ngân sách.

Với ước tính mà Bộ này đã báo cáo Quốc hội, cứ giảm 1 USD/thùng dầu thô thì ngân sách giảm thu 1.000 tỷ đồng. Như vậy, nếu giảm tới hơn 22 USD/thùng dầu thô thì ngân sách sẽ giảm tới 22.000 tỷ đồng. Nếu giá dầu thô tuột dốc tiếp 20-30USD thì mức giảm thu ngân sách năm tới tương ứng con số 40.000-50.000 tỷ đồng.

"Nếu xoay quanh con số 40.000-50.000 tỷ đồng thì chúng tôi tính vẫn có thể bù đắp được. Nguồn thu từ dầu thô chiếm 10% tổng thu ngân sách nên bù đắp lại không phải là khó", thứ trưởng Tuấn khẳng định.

Đòi nợ đọng, tiết kiệm chi tiêu

Ông chia sẻ, một trong những nguồn bù quan trọng là phải thu được nợ đọng thuế. Năm nay, tổng nợ đọng thuế là hơn 70.000 tỷ đồng nhưng trong đó, có khoảng 20.000 tỷ đồng là khoản bất khả kháng, của những DNNN trước đây đã cổ phần hoá.

Thứ trưởng Tuấn không trông chờ gì vào việc "đòi" được khoản nợ bất khả kháng này bởi nhiều khả năng Nhà nước còn phải xử lý kỹ thuật như xoá nợ... Thậm chí, kể cả khoản kiến nghị truy thu 16.000 tỷ đồng qua công tác thanh tra, kiểm tra thì cũng 5 ăn 5 thua. Vì kết quả truy thu thực tế còn phụ thuộc vào kết quả xử lý kháng nghị của các đơn vị ở mức nào.

{keywords}
Về lâu dài, Việt Nam có lợi từ việc giảm giá dầu thô.

Nhưng ông nhấn mạnh, 40.000 tỷ đồng nợ đọng còn lại là ngành thuế phải thu cho bằng được. Bộ Tài chính không chủ trương tăng vay, tăng nợ công, đồng thời, đề nghị không tăng sản lượng sản xuất xuất khẩu dầu thô mà sẽ đề nghị giảm sản lượng.

Chia sẻ với VietnamNet, TS Nguyễn Đình Cung, Viện trưởng Viện Nghiên cứu quản lý kinh tế Trung ương cũng đề nghị, nếu ngân sách sụt giảm do dầu thô thì Bộ Tài chính cần có thể tính các phương án tăng thu khác. Đây chính là cơ hội để khoan sức dân, khoan sức doanh nghiệp. Nếu điều hành không thuận theo giá dầu thô giảm thì sẽ làm giảm sức cạnh tranh của doanh nghiệp.

Bộ trưởng Đinh Tiến Dũng cho biết, để ứng phó với rủi ro giảm thu do dầu thô sụt giá năm tới, bên cạnh việc tăng thu nội địa, tăng thu xuất nhập khẩu ở mức cao nhất, Bộ chú trọng kiểm soát chi thường xuyên.

Nguyên tắc chi phải đúng dự toán, tiết kiệm, chống lãng phi, tăng cường kỷ luật kỷ cương tài chính gắn với công khai minh bạch.

Thống kê từ Bộ Tài chính, năm 2014, thu từ dầu thô ước đạt 102.000 tỷ đồng, bằng 119,7% so với dự toán, tương ứng vượt 16.800 tỷ đồng bằng 95,3% so với số báo cáo Quốc hội, tương ứng giảm 5.000 tỷ đồng, bằng 84,7% so với thực hiện năm 2013. Đây là con số ước tính dựa trên sản lượng thanh toán ước đạt 15.220 ngàn tấn, cao hơn 900 ngàn tấn so với sản lượng dự toán, bằng 100,7% so với cùng kỳ năm 2013.

Giá dầu bình quân cả năm ước đạt 105,4 USD/thùng, cao hơn 7,4 USD/thùng so với giá dự toán, thấp hơn 4,6 USD/thùng so với báo cáo Quốc hội, bằng 93,3% so với cùng kỳ năm 2013.

Hạn chế mua ô tô, siết chặt đi nước ngoài

Ông Dũng nói: "Ví dụ như chúng tôi hạn chế không mua ô tô phục vụ chức danh riêng, triệt để hạn chế các khoản chi hội nghị, hội thảo, lễ hội, đặc biệt là chi công tác nước ngoài. Tới đây, chúng tôi có thể công khai các khoản chi công tác nước ngoài của các ngành và các địa phương".

Theo báo cáo của Bộ này, ngay cả việc đăng cai tổ chức các hội nghị quốc tế thuộc trách nhiệm của Việt Nam cũng phải trên cơ sở phù hợp với khả năng Ngân sách Nhà nước và thực sự mang lại lợi ích cho Việt Nam.

Phạm Huyền