- Đó là mong muốn của NSƯT Thanh Ngoan trước việc một nét văn hóa độc đáo của Hà thành đang dần mai một.
Trước việc đời sống âm nhạc ngày càng nhiều loại hình hiện đại, người ta dường như quên đi mảng nhạc truyền thống, trong đó có hát xẩm. Mong muốn khôi phục lại một nét đặc trưng văn hóa của người Hà Nội xưa, tối 26/10 tại Bảo tàng Phụ nữ Việt Nam tổ chức chương trình “Xẩm tàu điện, văn hóa đường phố Hà thành”.
18h30 đã có rất nhiều người đa phần đã tới tuổi xế chiều đến để chọn cho mình một vị trí thật đẹp để nghe xẩm, để sống lại một ký ức xưa cũ về Hà Nội. Cứ tưởng rằng xẩm chỉ diễn ra đâu đó nơi đường phố, là gốc đa, bến nước, sân đình... hoặc đơn giản chỉ là một góc chợ quê nhưng hôm nay, xẩm đã có một sân khấu rộng lớn hơn.
Nhưng biểu diễn trên một sân khấu hộp, với hình ảnh 3D của chiếc tàu điện, không có tiếng kêu leng keng của tàu điện mà thay vào đó là đủ thứ âm thanh ánh sáng, liệu xẩm có còn giữ được nét hồn cốt của nó?. “Chúng ta đừng bao giờ mong bao giờ cho tới ngày xưa. Xẩm dù diễn ở đâu quan trọng vẫn là cốt cách, làn điệu, ca từ đấy ý nghĩ mà nó đem lại. Để xẩm âm thầm tồn tại nhiều năm nay, cuối tuần nào ở chợ Đồng Xuân cũng có một chiếu xẩm diễn miễn phí cho người xem. Nhưng đấy là diễn miễn phí, thử thu tiền xem, người ta sẵn sàng ở nhà coi tivi, khỏi mất tiền .Do vậy, để xẩm không bị mai một, muốn quảng bá xẩm thì chúng ta không từ chỗ nào mà chúng ta không đến”, NSƯT Thanh Ngoan chia sẻ.
Hỏi NSƯT Thanh Ngoan, Hà Nội sắp có tàu điện, nhưng mà là tàu điện trên cao, liệu xẩm có quay trở lại? “Chừng nào khán giả cần, lúc đó xẩm sẽ quay trở lại. Nhưng khán giả cần, những nhà quản lý tàu điện có cho phép hát xẩm trên tàu hay không lại là một chuyện khác. Vì giờ giao thông của chúng ta rất chật hẹp, liệu họ có dành cho xẩm một chỗ ngồi riêng để diễn xướng?”, chị bảo.
Còn nghệ sĩ trẻ Thanh Thanh Tấm lại buồn bã chia sẻ: “cháu đến trường, mặc dù yêu xẩm là thế nhưng cháu chẳng dám ngân nga câu nào vì các bạn cứ cười.”
Nghệ sĩ trẻ Thanh Thanh Tấm
Dù nghệ sĩ băn khoăn là vậy, nhưng những bài xẩm như Anh khóa, Mục hạ vô nhân, Lỡ bước sang ngang,…vẫn vang lên và níu người xem tới tận hết chương trình tối qua.
Tuy nhiên, để xẩm tồn tại và quay trở lại với đời sống thị dân, có lẽ ca từ của xẩm cũng phải thay đổi. Chỉ đơn giản như những bài xẩm quảng cáo, chúng ta không thể hát mãi những bài xẩm quảng cáo bán hàng như tăm tre, thuốc cam Hàng Bạc, thuốc ho bà lang trọc, dầu cù là…mà giờ, người tiêu dùng có hàng vạn thứ để lựa chọn, có rất nhiều sản phẩm mới. Xẩm phải ứng được với những cái đó, xẩm mới tồn tại. Đó là một phần nhỏ thôi nhưng không thể thiếu nếu muốn đưa xẩm trở lại.
Một vài hình ảnh trong chương trình Xẩm tàu điện, nét văn hóa Hà thành.
T. Lê
.svg){kind=icon}
