- Có khi nào trong guồng quay hối hả của cuộc sống mưu sinh, bạn dừng lại và suy nghĩ về những gì đã qua? Bất chợt, bạn nhận ra những gì mình đã làm được và chưa làm được. Khi ấy, có lẽ bạn sẽ thấy mình sống tốt hơn, ý nghĩa hơn vì bạn nhận ra bên cạnh những điều chưa làm được bạn cần hoàn thiện mình hơn, bạn đã làm được rất nhiều việc. Ở đó, lòng tốt được xướng tên và là hạt giống để bạn làm nên những điều ý nghĩa.

Thời gian thấm thoắt thoi đưa. Mới ngày nào tôi là một cậu bé lớp 3. Năm ấy tôi tám tuổi và tôi chưa hiểu được như thế nào là lòng tốt. Đơn giản vì tôi thấy những gì được gọi là lòng tốt trong sách vở và trong từng bài giảng của cô giáo khác xa với những gì tôi bắt gặp ngoài cuộc sống.

Ảnh có tính chất minh họa

Hôm ấy là một buổi chiều thật đẹp. Một buổi chiều ngày hai mươi chín Tết. Không khí ngày xuân tràn ngập khắp phố phường. Nhà nhà nô nức, rộn ràng chuẩn bị tươm tất cho một năm mới đang gần kề. Mẹ tôi cùng không ngoại lệ. Mẹ sửa soạn lại gánh hàng để đem ra chợ bán kiếm ít tiền cho tôi may manh áo mới. Tôi đã háo hức đi theo mẹ lên chợ bán hàng. Trong đầu tôi đã dần mường tượng ra một bộ quần áo mới.

Có lẽ đó là điều dễ hiểu của một cậu bé lớp 3. Khi bóng chiều đã đổ dài trên con phố mà lần đầu tôi đặt chân đến cũng là lúc câu chuyện về “lòng tốt” bắt đầu. Có một cô cao, to - tuổi chắc cũng bằng tuổi mẹ tôi. Cô ấy đến mua một nải chuối và một cành hoa hải đường. Sau khi mua hàng, cô ấy trả tiền và vội đi ngay. Mẹ cất tiền. Tôi và mẹ tiếp tục đi bán nốt chỗ hàng kịp về kẻo trời tối.

Tôi bước được khoảng chục bước chân thì nhìn thấy ở lề đường một cái ví màu nâu sẫm. Tôi chạy lại gần và nhặt lên. Không khó để nhận ra đây chính là chiếc ví của cô lúc nãy mua hàng. Tôi vội vã chạy theo, lao về phía trước vì trong tôi, lúc này đang là một bài học “Nhặt được của rơi tìm người trả lại” mà cô giáo đã dạy.

Tôi đã đuổi kịp và đưa ngay cho cô ấy chiếc ví tôi vẫn giữ chặt trong tay từ khi lượm được. Cô ấy cầm ngay lấy chiếc ví, nhìn tôi bằng một ánh mắt nghi ngờ, vội vã mở ngay chiếc ví ra đếm lại tiền. Rồi không một lời cảm ơn, cô ấy quay ngoắt đi về phía trước.

Lúc này, trong đầu một cậu bé lớp ba như tôi không còn lạ những bộ quần áo sặc sỡ, không còn là những bài học về lòng tốt mà cô giáo dạy. Những cử chỉ và hành động của cô ấy như xé toang khái niệm “lòng tốt” trong tôi.

Với tôi, lúc này chỉ là vô vọng, là mất niềm tin, tôi òa khóc nức nở trong lòng mẹ….

Mười năm sau...

Tôi đã là một cậu thanh niêm 18 tuổi, đang học lớp 12. 18 năm đã đủ để tôi hiểu ra nhiều điều, một trong số đó là “lòng tốt” – khái niệm mà tôi cứ ngỡ không bao giờ định nghĩa được sau câu chuyện mười năm về trước.

Một ngày, tôi đi đến trường học như bao ngày khác. Nhưng ngày hôm đó rất đặc biệt đối với bản thân tôi. Trên đường đến trường, tôi bắt gặp một em nhỏ khoảng lớp 1, lớp 2 đang lững thững đeo chiếc cặp to hơn người đến trường. Ở nông thôn như tôi, các em ấy thường phải tự đến trường vì cha mẹ còn bận rất nhiều công việc. Tôi đi chậm lại rồi dừng xe.

- Em có muốn đi nhờ không, lên đấy anh đèo?
- Dạ có ạ!

Cô bé nhẹ nhàng đáp. Tôi lai em ấy đến cổng Trường tiểu học Giới Phiên. Tôi dừng xe cho em xuống. Và một điều làm tôi ngỡ ngàng. Một em bé nhỏ nhắn, xinh xắn đội cái mũ tai bèo đứng ngang lưng tôi, xuống xe và đến trước mặt tôi khoanh tay và nhẹ nhàng nói: "Em cảm ơn anh ạ. Anh đi cẩn thận nhé!"

Rồi bé đi vào trường cùng bạn. Lúc ấy, tôi như điếng người đi. Trong người tôi có điều gì đó nghẹn đắng lại. Thì ra hai chữ “lòng tốt” mà tôi đã không định nghĩa được từ ngày ấy lại đơn giản đến thế….

***

Sắp bước vào cuộc đời với bao ngang trái bao nhọc nhằn khó khăn phía trước, tôi lại có thói quen chiêm nghiệm về những gì đã qua.

Hai câu chuyện nhỏ trên trong cuộc đời tôi có lẽ ai đó cũng đã từng trải qua. Tôi nghĩ ngợi một chút và thấy “lòng tốt” đơn giản quá! Đó chỉ là những cử chỉ quan tâm, yêu thương. Đó chỉ là những việc làm tốt, ý nghĩa.

Tôi cũng nhận ra rằng kiến thức sách vở là đúng nhưng thực tế cuộc sống đôi khi lại là ngang trái và không như vậy. Có lẽ, cô đánh rơi chiếc ví kia đang vội vã với vòng quay hối hả của cuộc sống mưu sinh, với tiền tài và danh vọng nên khái niệm “lòng tốt” sẽ khác chăng?

Có lẽ một em bé lớp 1 biết cảm ơn và quan tâm người khác lại khiến cho ta cần nhìn lại bản thân chăng?

Tôi nghĩ rằng dù ở đâu, làm gì, sống trong hoàn cảnh nào đi chăng nữa, con người ta hãy sống đúng nghĩa với hai chữ “ lòng tốt” từ những việc làm nhỏ bé nhất, như thế bạn sẽ có “Một đời đáng sống” và “Không khỏi ân hận vì những dĩ vãn ti tiện và hèn đớn của cuộc sống… vì những năm tháng đã sống hoài, sống phí….”

  • Nguyễn Thành Công  (Câu lạc bộ Thơ Văn, Trường THPT Hoàng Quốc Việt thành phố Yên Bái)