Hang Va và hang Nước Nứt nổi tiếng với rèm mưa thác nước hình thành từ sông ngầm và hồ thạch nhũ Tháp Nón cực hiếm. Hai hang này được Hội hang động Hoàng Gia Anh phát hiện, khảo sát và công bố đến cả thế giới lần đầu tiên vào năm 2000.

Theo đánh giá ông Howard Limbert, chuyên gia Hiệp Hội hang động Hoàng gia Anh, so với những hệ thống hang động khác ở Vườn quốc gia Phong Nha - Kẻ Bàng cũng như nhiều nơi trên thế giới, Hang Va - Hang Nước Nứt có những nét rất đặc biệt và lạ lùng. Đó là có một hệ thống thạch nhũ và hồ măng đá “có một không hai”, đẹp đến mê hoặc.

Một số người còn cho rằng, hệ thống thạch nhũ nơi đây còn đẹp hơn cả hang Sơn Đoòng.

Đó là bởi thạch nhũ được hình thành theo một cách rất khác thường. Không giống như các hang động khác ở Việt Nam và nhiều nơi trên thế giới, các cột thạch nhũ tại hang Va - hang Nước Nứt được hình thành từ một vật cứng (nhánh gỗ, hạt cát,... ) ở đáy hồ. Qua thời gian, nước dâng lên mang theo can xi, bám vào những vật cứng này tạo thành các cột thạch nhũ.

Mặc dù được phát hiện sớm là thế, nhưng so với những người anh em của mình, hang Va - hang Nước Nứt cũng chỉ mới được biết đến trong vài năm trở lại đây. Phần lớn người khám phá và chinh phục hai hang động này chủ yếu là dân phượt, những người yêu thích mạo hiểm.

Được xếp vào bậc thấp nhất (về độ khó) trong nhóm expedition chung với tuyến du lịch thám hiểm Sơn Đoòng (6 ngày) và Tú Làn (4 ngày), tuyến du lịch thám hiểm Hang Va - Nước Nứt phù hợp hơn với nhiều đối tượng khách hàng. Mỗi tuần, có 3-4 chuyến khởi hành mỗi tuần, với số lượng khách tối đa chỉ 8-12 người cho mỗi chuyến để đảm bảo chất lượng dịch vụ cũng như bảo tồn hang.

Với chúng tôi, hành trình khám phá hang Va - hang Nước Nứt kéo dài 2 ngày thông qua dịch vụ của một công ty du lịch tại Quảng Bình. 

Sau khi đặt chân đến TP. Đồng Hới bằng máy bay, chúng tôi di chuyển lên Chày Lập Farmstay bằng xe shuttle bus miễn phí. Đến đây, chúng tôi khám phá cảnh sắc thôn quê mộc mạc bằng xe đạp miễn phí, chèo kayak trên sông Chày. Sau bữa tối, cả đoàn nghỉ ngơi để sớm hôm sau khám phá hang.

{keywords}
Chày Lập Farmstay là điểm dừng chân của đoàn 8 người chúng tôi. 
{keywords}
Khám phá bản làng kỳ thú quanh Chày Lập Farmstay bằng xe đạp thực sự là một trải nghiệm thú vị.
{keywords}
        Cả đoàn lên đường từ sáng sớm ngày hôm sau, vượt 8km đường rừng núi với địa hình không bằng phẳng. Đường rừng nhiều đá sỏi, nhiều đoạn lên xuống dốc đứng đòi hỏi phải có sức khỏe dẻo dai.
{keywords}
Cửa vào của Hang Va khá nhỏ, nằm sâu cách mặt đất chừng hơn 20m, những tảng đá đầy rêu, trơn trượt luôn là mối nguy hiểm. Những ai sơ ý, chỉ cần đặt chân không đúng vị trí để xuống hay đi không đúng hướng dẫn là rất dễ xẫy ra nguy hiểm đến tính mạng.
{keywords}
 Hang Va nằm trong một thung lũng nhỏ, bao quanh bốn phía là những vách núi cao, thuộc vùng lõi của Vườn Quốc gia Phong Nha – Kẻ Bàng.
{keywords}
Nhiều đoạn đường đá trơn trượt phải bám dây mới có thể leo qua.
{keywords}
Tạo hóa đã mang lại cho nơi đây một vẻ đẹp vô cùng độc đáo, cuốn hút, thậm chí với những ai mê khám phá hang động, đã đặt chân đến nhiều vùng đất khác nhau đều đánh giá Hang Va ấn tượng, đẹp hơn cả Sơn Đoòng.
{keywords}
Trong Hang Va có hàng ngàn cột thạch nhũ như những chiếc cọc được đóng chắc chắn vào lòng hồ, làn hơi nước lạnh bốc lên khiến mặt hồ thêm lung linh, huyền ảo.
{keywords}
Rất nhiều chỗ phải bò, trườn qua những khe hẹp chỉ vừa 1 người chui vừa.
{keywords}
Hang Va chỉ dài 1,7km, rộng hơn 100m, rất gần Sơn Đoòng, nhưng thạch nhũ trong đó tráng lệ và rất kỳ lạ.
{keywords}
Dòng suối hơn 500m sẽ tiếp tục đưa hành trình khám phá hai hang động độc đáo đến gần hơn với du khách.
{keywords}
Thạch nhũ tại Hang Va được hình thành từ một vật cứng, có thể là nhánh cây, phiến đá, đụn cát,… theo thời gian, nhờ canxi có trong nước hồ bám vào mà trở nên cứng cáp.
{keywords}
 Hang Nước Nứt và Hang Va, nổi tiếng với rèm mưa thác nước hình thành từ sông ngầm và hồ thạch nhũ Tháp Nón cực hiếm. 
{keywords}
Kế Hang Va, Hang Nước Nứt nghiêng mình yên bình phía sau với chiều dài hơn 2,2km và thực chất là một hang sông.
{keywords}
Khám phá Hang Va - Hang Nước Nứt đòi hỏi một sức khỏe dẻo dai cùng với tinh thần khám phá không ngại khó, ngại khổ.
{keywords}
Một vườn thạch nhũ mọc trên nền hang.
{keywords}
Dọc theo con sông chảy ngầm trong Hang Va là muôn kiểu thạch nhủ, những khối nhũ đồ sộ được hình thành theo năm tháng.
{keywords}
Có những đoạn hang rộng như những khán phòng cao đến 30-40m.
{keywords}
Nhiều chỗ nước trong xanh đẹp đến khó tin.
{keywords}
Ngày 14/12/2018, UBND tỉnh Quảng Bình đã ban hành Quyết định số 4367/QĐ-UBND phê duyệt Đề án điều chỉnh, bổ sung khai thác sản phẩm du lịch “hang Va, hang Nước Nứt - những trải nghiệm khác biệt”. 
{keywords}
Giá tour đi trong ngày tầm 4 triệu đồng/người, 2 ngày 1 đêm là 8 triệu đồng/người, phù hợp với những ai thích du lịch mạo hiểm, khám phá 
{keywords}
Bởi, để khám phá tuyệt tác thiên nhiên này có những đoạn phải bơi, lội đến ngang ngực.
{keywords}
Phải rất cẩn thận nếu không rất dễ xảy ra tai nạn khi phải di chuyển qua những đoạn đường đã lởm chởm, trơn nhẫy.
{keywords}
 Trong Hang Va có hàng ngàn cột thạch nhũ như những chiếc cọc được đóng chắc chắn vào lòng hồ, làn hơi nước lạnh bốc lên khiến mặt hồ thêm lung linh, huyền ảo.
{keywords}
Phút nghỉ ngơi trong hành trình chinh phục Hang Va - Hang Nước Nứt.

 Phạm Minh Thành