Khám phá văn hoá độ xe Nhật Bản

Gặp gỡ người đàn ông Nhật Bản đã 15 năm gìn giữ nét văn hóa độ xe Bosozoku (Shakotan).

Trong tiếng Nhật, "Bosozoku" là cụm từ dùng để chỉ các băng nhóm thanh thiếu niên chơi xe môtô quậy phá, thường có tuổi đời dưới 20. Đây là độ tuổi được quyền sử dụng môtô nhưng chưa được phép lái ôtô tại Nhật Bản. Băng nhóm này thường phóng xe trong khu vực đông người, bấm còi inh ỏi, coi thường luật giao thông, hay ẩu đả và gây mất an ninh, trật tự.

Các thành viên của Bosozoku rất thích độ xe môtô. Những chiếc xe của họ thường có yếm xe kích thước lớn, tay lái được nâng cao, tháo ống xả để gây tiếng ồn. Đuôi xe gắn cờ mặt trời mọc của Nhật hoặc logo riêng của các băng nhóm. Sự lai tạp của nhiều phong cách, màu sắc khiến chúng trở nên sặc sỡ và kỳ quặc.

Một chiếc xe hơi độ theo phong cách Bosozoku – Shakotan. Ảnh: Youtube

Sau này, phong cách độ xe môtô Bosozoku còn ảnh hưởng lên cả văn hóa xe hơi. Những chiếc xe hơi mang phong cách Bosozoku thường có ống xả kéo dài và chĩa ngược lên rất ngông ngênh. Gầm xe được hạ thấp, bánh xe được thay bằng loại lốp béo. Tuy nhiên luật pháp tại Nhật không cho phép bánh xe nhô ra khỏi thân xe nên những chiếc xe này thường được ốp thêm một lớp vỏ để nới rộng bề ngang của xe.

Ngoài cái tên quen thuộc Bosozoku, người Nhật còn gọi đây là phong cách độ xe "Shakotan".
Ở thành phố Ebina, tỉnh Kanagawa, cách thủ đô Tokyo khoảng một giờ lái xe, là địa điểm tọa lạc của New Jack, một cửa hàng chuyên độ xe do ông Sato-san làm chủ. Người đàn ông này đã có hơn 20 năm trong nghề, cửa hàng do ông quản lý hiện cũng là gara nổi tiếng trong vùng về lĩnh vực này.

Xưởng New Jack trong quá trình độ xe. Ảnh: Jalopnik

Vào năm 18 tuổi, Sato-san từng sở hữu một chiếc môtô phong cách Bosozoku. Mỗi tối ông đều tụ tập với bạn bè để "gây náo nhiệt". Dù có giai đoạn chơi xe Shakotan nhưng chỉ từ khi làm việc tại một xưởng độ hạ gầm xe hơi theo phong cách Mỹ (lowrider), ông mới biết cách kiếm tiền từ niềm đam mê độ xe.

Sato-san thích được nổi bật giữa đám đông nên những chiếc xe qua tay ông xử lý đều được mang một phong cách riêng. Dần dần, ông trở nên nổi tiếng, cửa hàng New Jack do ông mở ra cũng là điểm đến yêu thích của giới chơi xe.

Ban đầu, để ăn theo trào lưu hiphop những năm 90 tại Nhật Bản, xưởng độ xe của Sato-san chỉ nhận độ xe Mỹ hạ gầm lowrider. Tuy nhiên, ông biết rằng khách hàng luôn chờ đợi một thứ gì đó thú vị hơn.

Những chiếc xe sau khi xuất xưởng. Ảnh: Jalopnik

Từ 15 năm về trước, Sato-san bắt đầu quay về độ xe theo phong cách Shakotan. Mối liên hệ giữa phong cách độ xe lowrider và Shakotan là không rõ ràng và ngay cả Sato-san cũng thừa nhận rằng không có nhiều điểm tương đồng về kiểu dáng giữa 2 phong cách này. Tuy nhiên, Sato-san hiểu rằng những khách hàng yêu thích cả 2 phong cách đều là những người đam mê độ xe.

"Những người thích độ xe thì sẽ luôn độ xe dù họ có đi ô tô hay xe máy" Sato-san phát biểu.

Xe độ Shakotan và lowrider. Ảnh: Jalopnik

Bởi vì không có một trường lớp nào đào tạo về độ xe nên Sato-san đã tự xây dựng phong cách riêng cho mình bằng cách quan sát, chắt lọc kinh nghiệm từ các đồng nghiệp.

Bản độ Shakotan đầu tiên do Saton-san thực hiện được lấy cảm hứng từ chiếc xe đua Autobacs livery Super Silhouette.

Do không có xe mẫu nên ông đành phải bắt chước theo một chiếc xe mô hình theo tỉ lệ 1/24.
Có thể nói, so với thời kỳ huy hoàng ở thập niên 70, 80, hiện tại phong trào độ xe Shakotan đã giảm nhiều sức hút. Tuy nhiên, những người như Sato-san và đồng nghiệp của ông vẫn muốn duy trì niềm đam mê này như một nét văn hóa độc đáo riêng của Nhật Bản. Truyền thông và mạng xã hội vẫn ủng hộ Sato-san nhưng như vậy vẫn là chưa đủ.

Theo Sato-san, các phong trào chơi xe cũng như thời trang vậy, thị hiếu của khách hàng thay đổi thời gian. Điều đó là không thể ngăn cản được, cũng giống như phong trào chơi xe lowrider cũng đã bị rơi vào thoái trào.

Ngoài ra, chính trị cũng là yếu tố ảnh hưởng đến sự tồn tại của văn hóa độ xe Shakotan. Từ năm 2004, cảnh sát Nhật đã mạnh tay trấn áp việc tụ tập của các băng nhóm ô tô, xe máy do các phàn nàn liên quan đến vấn đề mất an ninh, trật tự xã hội. Cùng với đó, việc đăng kiểm xe ngày càng bị siết chặt.

Những người chơi giờ đây chỉ tụ tập để trao đổi, học hỏi kinh nghiệm. Ảnh: Jalopnik

Hiện tại, thay vì đua xe náo loạn đường phố như trước kia, những người chơi xe Shakotan chỉ tụ tập định kỳ hàng năm tại một bãi đỗ xe riêng để trò chuyện, giao lưu, chia sẻ kinh nghiệm với nhau. Tuy nhiên, theo Sato-san những buổi gặp mặt như vậy cũng không tránh khỏi việc xuất hiện những cá nhân chơi trội, gây mất trật tự khiến những người có tâm huyết chán nản và rời bỏ nhóm.

Đối với tương lai của văn hóa độ xe Shakotan, ông tin rằng hoàn toàn phụ thuộc vào ý thức của những người chơi xe.

"Nếu người chơi không thể giữ trật tự tại những cuộc giao lưu, gặp mặt thì tương lai của Shakotan sẽ rất mờ mịt" Sato-san tâm sự.

Ngân Vũ(Jalopnik)

Trân trọng mời độc giả gửi tin bài cộng tác và video từ camera hành trình về Ban Ô tô xe máy theo email: otoxemay@vietnamnet.vn. Các nội dung phù hợp sẽ được đăng tải. Xin cảm ơn!

Lần đầu lái xe: Nỗi ám ảnh mang tên hầm để xe

Những đoạn đường dốc ngắn, gấp khúc tại các tầng hầm để xe đã thực sự khiến tôi bị ám ảnh trong một thời gian dài.