TS Nguyễn Hữu Quang, Phó Trưởng khoa phẫu thuật thẩm mỹ và phục hồi chức năng, BV Da Liễu Trung ương cho biết, khoa mới tiếp nhận nam bệnh nhân 35 tuổi, trú tại huyện Lộc BÌnh, Lạng Sơn đến khám do cơ thể nổi nhiều nốt sẩn đỏ, ấn đau.
Bệnh nhân chia sẻ, tình trạng này đã xuất hiện hơn 2 năm qua. Anh đã đi khám nhiều nơi từ bệnh viện tỉnh rồi qua 2 bệnh viện lớn ở Hà Nội, song sau khi được chẩn đoán và điều trị nhiều đợt, bệnh của anh không giảm và ngày nặng thêm.
Các nốt sẩn đỏ trên da bệnh nhân khi đến khám
Khi khám lâm sàng, bác sĩ phát hiện tổn thương khá chắc, đau khi ấn, kích thước đa dạng từ 1-3 cm, phân bố rải rác khắp vùng mặt, tay chân, thân mình.
Khám thần kinh cảm giác nông bệnh nhân bình thường, không sờ thấy các dây thần kinh nông sưng to, nhưng mu bàn tay 2 bên của bệnh nhân khô, mất bóng.
Dù không điển hình nhưng nghi ngờ bệnh nhân mắc bệnh phong - một căn bệnh da liễu trước đây rất phổ biến ở Việt Nam nhưng giờ dần bị lãng quên, các bác sĩ đã chỉ định xét nghiệm rạch dái tai tìm trực khuẩn phong. Kết quả bệnh nhân dương tính với trực khuẩn này, được điều trị theo phác đa đồ hoá trị liệu.
TS Quang cho hay, bệnh phong còn được gọi là bệnh ma phong, bệnh hủi, phong cùi, bệnh Hansen, là một bệnh truyền nhiễm mạn tính do trực khuẩn Mycobacterium leprae gây ra, chủ yếu biểu hiện ở ngoài da và hệ thống thần kinh ngoại biên.
Đây là căn bệnh gần như bị lãng quên nên có thể bị chẩn đoán nhầm sang các bệnh ngoài da hay bệnh truyền nhiễm khác
Nếu không điều trị kịp thời sẽ để lại di chứng mất cảm giác các dây thần kinh, tàn tật vĩnh viễn, biến dạng cơ thể khiến nhiều người khiếp sợ.
Trước đây bệnh phong được coi là “tứ chúng nan y” không thể điều trị được, trong quá khứ, rất nhiều người Việt Nam đã bị tử vong từ căn bệnh này.
Khi mắc bệnh, bệnh nhân thường phải chịu sự hắt hủi, xa lánh của cộng đồng, thậm chí bị ngược đãi như trôi sông, chôn sống, bỏ vào rừng…
Tuy nhiên từ năm 1982 đến nay, Tổ chức Y tế thế giới (WHO) đã ban bố khuyến cáo điều trị bệnh phong bằng đa hoá trị liệu bằng cách sử dụng phối hợp 2-3 loại thuốc. Ngay sau đó, đã có trên 10 triệu bệnh nhân phong trên toàn cầu được chữa khỏi, đây thực sự là cuộc cách mạng trong công cuộc chống phong.
Trong 2 thập niên trở lại đây, số lượng bệnh nhân phong được phát hiện mới hàng năm ở nước ta rất thấp, mỗi năm ghi nhận chưa tới 500 trường hợp. Và từ năm 2000 đến nay, WHO công nhận Việt Nam đã loại trừ được bệnh phong.
Hiện nay, Việt Nam vẫn còn các trại phong ở Quỳnh Lập (Nghệ An), Vǎn Môn (Thái Bình), Sóc Sơn (Hà Nội), Phú Bình, Sơn La, Quy Hòa, Bến Sắn, Đắc Nông, Chư Prông…
Cơ chế lây nhiễm của bệnh phong chủ yếu qua tiếp xúc, tuy nhiên bệnh rất khó lây, chỉ lây khi tiếp xúc với dịch tiết của người bệnh rất gần và kéo dài. Thậm chí tỉ lệ lây lan giữa các cặp vợ chồng cũng chỉ dao động 2-3%.
Tuy nhiên, nếu người bệnh đã bắt đầu điều trị thì khả năng truyền bệnh của họ giảm tới 99%. Bệnh này không di truyền và có thể chữa khỏi.
Bệnh phong có thời kỳ ủ bệnh khá dài, trung bình từ 2-3 năm, thậm chí 5-10 năm hoặc lâu hơn. Tỉ lệ mắc bệnh ở nam gấp đôi nữ.
Ở thời kỳ sơ phát, da có dát, thay đổi màu sắc kèm theo loạn chứng thần kinh biểu hiện cảm giác vướng mạng nhện hay kiến bò, hoặc có thể tăng hoặc giảm cảm giác tại vị trí tổn thương. Người bệnh có thể gặp triệu chứng không điển hình khác như sốt dai dẳng, sổ mũi hoặc chảy máu cam, vú to ở đàn ông, khản tiếng, viêm mống mắt.
Với những biểu hiện ban đầu, phong có thể bị chẩn đoán nhầm với lang ben, bớt sắc tố, hắc lào, giang mai…
TS Quang nhấn mạnh, hiện nay có rất nhiều loại thuốc điều trị bệnh phong rất hiệu quả, do đó tỉ lệ mắc phong tại nước ta rất thấp, dù vậy các bác sĩ không nên mất cảnh giác với căn bệnh này. Khi nghi ngờ bệnh nhân mắc bệnh cần chuyển tới các cơ sở y tế chuyên khoa để thăm khám và làm các xét nghiệm chẩn đoán.
Thúy Hạnh
Sống Tây hoá, nhiều người trẻ mắc căn bệnh chết nhiều hơn ung thư
Căn bệnh xưa chỉ gặp ở trung niên, người già nay trẻ hoá rất nhanh do lối sống phương tây hoá, ăn uống không hợp lý, lười vận động.
.svg){kind=icon}
