Mặc dù tỷ lệ những người yếu sinh lý có tăng lên theo tuổi tác nhưng vào tuổi 40 mà bị yếu sinh lý và kéo dài quá 2 tháng hoặc hay tái diễn thì vẫn cần hỏi ý kiến thầy thuốc để tìm nguyên nhân thực thể.

Hầu hết nam giới bị yếu sinh lý trong một thời điểm hay một hoàn cảnh nào đó là chuyện bình thường, không đáng lo. Tuy nhiên, yếu sinh lý có thể là một trong số những biểu hiện đầu tiên của nhiều nguyên nhân thực thể như tổn thương thần kinh trong bệnh đái tháo đường, bệnh tim mạch làm giảm cung cấp máu cho vùng tiểu khung, đang dùng một số thuốc như thuốc hạ huyết áp... có tổn thương ống tủy, đa xơ hóa, nghiện rượu, ma túy... Mặc dù tỷ lệ những người yếu sinh lý có tăng lên theo tuổi tác nhưng vào tuổi 40 mà bị yếu sinh lý và kéo dài quá 2 tháng hoặc hay tái diễn thì vẫn cần hỏi ý kiến thầy thuốc để tìm nguyên nhân thực thể hoặc để lựa chọn một phương pháp điều trị.

Hai tình thế yếu sinh lý hay gặp hơn cả là không cương cứng (rối loạn cương dương) và không đạt được đỉnh điểm cảm giác.

Rối loạn cương dương

Không cương dương được (hay còn gọi là yếu sinh lý) là tình trạng nam giới không thể đạt được sự cương dương trong đời sống tình dục như mong muốn. Hay gặp hơn ở nam giới đã có tuổi (ngoài 50) nhưng cũng có thể sớm hơn vì chức năng tình dục ở nam có tính cá biệt lớn.

Người "yếu sinh lý" vẫn có thể gắng gượng lên gân để có thể hành sự dù không thể đạt được độ cương dương đầy đủ vì chỉ cần cương 70% đã có thể quan hệ tình dục (khi cương dương 100% thì dương vật cương vượt lên trên bình diện cắt ngang qua gốc cơ quan sinh dục khi nhìn ở phía bên của người đó). Người không thể cương dương 100% hay không thể duy trì sự cương dương đến khi kết thúc giao hợp cũng là những dạng khác của yếu sinh lý.

{keywords}
Ảnh minh họa.

Cơ chế gây cương dương là do sự cung cấp máu đến dương vật. Trong tình trạng kích thích tình dục, các xung thần kinh làm cho 2 ống hình trụ giống như miếng bọt (2 thể hang) nằm song song với niệu đạo nhận lượng máu nhiều hơn bình thường gấp 7 lần. Tăng đột ngột lượng máu như vậy làm cho các thể tăng căng máu và tạo ra sự cương cứng. Các bệnh gây yếu sinh lý đều có ảnh hưởng đến các mạch máu cung cấp máu cho dương vật. Bị bệnh đái tháo đường, hút thuốc lá nhiều làm tổn thương đến các động mạch của dương vật.

Thuốc chữa yếu sinh lý đang có nhiều trên thị trường nước ta: Ngoài viagra (sildenafil) còn có cialis, levitra do tác dụng của nitric oxide làm giãn cơ nhẵn của dương vật trong giai đoạn kích thích, lượng máu đi đến tăng và làm cương dương.

Ngoài ra, còn có nhiều phương pháp khác như tạo chân không, cấy bộ phận gây cương cứng vào dương vật, can thiệp phẫu thuật và cả tư vấn. Tùy theo nguyên nhân, thầy thuốc sẽ chỉ định phương pháp thích hợp. Vì thế yếu sinh lý không phải là bệnh quá lo lắng.

Nhiều người yếu sinh lý tự chữa bằng cách tránh quan hệ tình dục trong 2 năm với hy vọng chứng yếu sinh lý sẽ qua đi, tuy nhiên tốt nhất là chia sẻ thẳng thắn, cởi mở với vợ về khó khăn của mình và gặp bác sĩ để được điều trị. Cặp vợ chồng cũng cần được tư vấn để không quá lo lắng và hợp tác trong chữa trị, như vậy thường đem lại kết quả hơn.

Không đạt được đỉnh điểm cảm giác

Không đạt được đỉnh điểm cảm giác tình dục ở nam giới là sự cố không đơn giản vì những co giật liên tiếp khi xuất tinh tạo ra khoái cực có một cơ chế phức tạp. Khoái cực là một giai đoạn trong đáp ứng tình dục nam và nữ - cũng giống như giai đoạn hưng phấn - có tính phản xạ và do các trung tâm thần kinh ở tủy sống chi phối. Về mặt giải phẫu, những trung tâm này cận kề với các trung tâm chi phối bàng quang và hậu môn. Vì thế, nếu tổn thương ở phần thấp của cột sống thì thần kinh kiểm soát khoái cực, tiểu tiện và đại tiện đều bị ảnh hưởng.

Trạng thái hưng phấn tình dục có liên quan đến các phản xạ mạch máu nhưng trạng thái khoái cực thì chỉ liên quan đến phản xạ co bóp của một số cơ của cơ quan sinh dục. Khoái cực ở nam giới do 2 loại phản xạ độc lập nhưng có kết hợp với nhau tạo nên, gồm giai đoạn di chuyển tinh dịch và giai đoạn phóng tinh. Giai đoạn di chuyển tinh dịch gồm có phản xạ co bóp của những cơ nhẫn ở thành của các cơ quan sinh sản (ống sinh tinh ở mào tinh, ống dẫn tinh, túi tinh và tuyến tiền liệt). Sự co bóp này đưa một lượng tinh dịch ra tập kết ở phần niệu đạo sau. Khi đó cơ vòng bàng quang đóng ngay lại không cho nước tiểu chảy ra và do đó tinh dịch được giữ trong một khoang kín. Giai đoạn di chuyển tinh dịch này không tạo ra cảm giác khoái cực nhưng khi đã tới giai đoạn này xuất tinh sẽ không thể kìm giữ được (theo Masters và Johnson). Ở nam giới bình thường, sau giai đoạn di chuyển tinh dịch nói trên thì chỉ trong nháy mắt là có những co bóp liên tiếp (8 co bóp trong một giây) của những cơ vân nằm ở phần gốc của dương vật thuộc nhóm cơ đáy chậu (cơ ngồi hang và cơ hành hang) để tống tinh dịch ra khỏi dương vật thành tia. Chính nhờ những co bóp này mà nam giới có cảm giác khoái cực.

Không cảm nhận được khoái cực thường xảy ra khi không kiểm soát được xuất tinh sớm, xuất tinh muộn và phương pháp điều trị rối loạn khoái cực là liệu pháp tình dục dựa trên những hiểu biết về sinh lý phát sinh khoái cực. Những trung tâm phản xạ gây khoái cực của nam giới nằm ở phần tủy sống xương cùng nhưng có tác động qua lại với những trung tâm của não, tạo nên cơ chế sinh lý cho hiện tượng ức chế khoái cực. Vì vậy, liệu pháp tình dục với sự tham gia của bạn tình nhằm phá bỏ những tác nhân gây ức chế. Tuy nhiên, trong thực tế, nam giới gặp khó khăn về cảm nhận khoái cực cần giải tỏa những vấn đề tâm lý trước khi được chỉ định liệu pháp tình dục (không hòa hợp, buồn phiền, thiếu tập trung trong quan hệ tình dục...). Vì vậy, nam giới không cảm nhận được khoái cực cần được khám toàn diện hệ thống niệu - sinh dục, kể cả nguyên nhân tâm lý.

BS. Hồng Xuân

(Theo SK&ĐS)