Không cứu có gặp nạn có bị truy tố trách nhiệm hình sự?

 - Em trai tôi ngồi sau xe máy của một người bạn. Người đó phóng nhanh vượt ẩu nên đã xảy ra tai nạn, hậu quả xe máy bị hư hỏng nhẹ, người bạn dù không đội mũ bảo hiểm nhưng vẫn không sao, còn em trai tôi bị ngã văng ra ngoài, chấn thương sọ não. Nhưng khi xảy ra tai nạn, khi thấy em tôi nguy kịch, người bạn lại không đưa đến bệnh viện mà bỏ trốn, để người qua đường giúp. Do đó, em tôi không được cấp cứu kịp thời nên đã tử vong. Xin hỏi luật sư, người bạn đó có lỗi gì không, gia đình tôi có thể khởi kiện được không?

Em tôi gặp tai nạn nhưng không được bạn đi cùng đưa đi cấp cứu (Ảnh minh họa)

Thứ nhất: Vi phạm quy định về an toàn giao thông gây thiệt hại cho tính mạng.

Điều  202 Bộ luật Hình sự năm 1999 sửa đổi bổ sung 2009 có hiệu lực đến 1/7/2016.

“1. Người nào điều khiển phương tiện giao thông đường bộ mà vi phạm quy định về an toàn giao thông đường bộ gây thiệt hại cho tính mạng hoặc gây thiệt hại nghiêm trọng cho sức khoẻ, tài sản của người khác, thì bị phạt tiền từ năm triệu đồng đến năm mươi triệu đồng, cải tạo không giam giữ đến ba năm hoặc phạt tù từ sáu tháng đến năm năm.

2. Phạm tội thuộc một trong các trường hợp sau đây, thì bị phạt tù từ ba năm đến mười năm:

a) Không có giấy phép hoặc bằng lái xe theo quy định;

b) Trong khi say rượu hoặc say do dùng các chất kích thích mạnh khác;

c) Gây tai nạn rồi bỏ chạy để trốn tránh trách nhiệm hoặc cố ý không cứu giúp người bị nạn; 

d) Không chấp hành hiệu lệnh của người đang làm nhiệm vụ điều khiển hoặc hướng dẫn giao thông;

đ) Gây hậu quả rất nghiêm trọng.”

Để có thể rõ hơn về trách nhiệm, bạn có thể tìm hiểu Nghị quyết số 02/2003/NQ-HĐTP ngày 17/4/2003 của HĐTP TANDTC hướng dẫn áp dụng một số quy định của BLHS 1999 và Thông tư liên tịch số 09/2013/TTLT-BCA-BQP-BTP-VKSNDTC-TANDTC ngày 28 tháng 8 năm 2013 hướng dẫn áp dụng quy định tại Chương XIX của Bộ luật Hình sự về các tội xâm phạm trật tự, an toàn giao thông.

Thứ hai: Về trách nhiệm dân sự.

Người gây tai nạn phải chịu trách nhiệm bồi thường thiệt hại ngoài hợp đồng theo quy định tại điều 604 Bộ luật dân sự 2005:

"Điều 604. Căn cứ phát sinh trách nhiệm bồi thường thiệt hại

1. Người nào do lỗi cố ý hoặc lỗi vô ý xâm phạm tính mạng, sức khoẻ, danh dự, nhân phẩm, uy tín, tài sản, quyền, lợi ích hợp pháp khác của cá nhân, xâm phạm danh dự, uy tín, tài sản của pháp nhân hoặc chủ thể khác mà gây thiệt hại thì phải bồi thường.

2. Trong trường hợp pháp luật quy định người gây thiệt hại phải bồi thường cả trong trường hợp không có lỗi thì áp dụng quy định đó".

Theo đó, người gây tai nạn phải bồi thường các chi phí quy định tại Điều 610 Bộ luật dân sự 2005. Cụ thể về xác định chi phí bồi thường, bạn có thể xem tại mục II Nghị quyết số 03/2006/NQ-HĐTP ngày 08 tháng 7 năm 2006 của Hội đồng thẩm phán Tòa án Nhân dân tối cao hướng dẫn áp dụng một số quy định của Bộ Luật dân sự năm 2005 về bồi thường thiệt hại ngoài hợp đồng. 

Như vậy, trong trường hợp này người gây tai nạn có dấu hiệu phạm tội “vi phạm quy định về điều khiển phương tiện giao thông đường bộ” gây thiệt hại cho tính mạng của người khác thì các cơ quan tiến hành tố tụng sẽ tiến hành điều tra, khởi tố vụ án để xử lý trách nhiệm hình sự theo đúng quy định pháp luật. 

Tư vấn bởi Luật sư Phạm Thị Bích Hảo, Công ty luật TNHH Đức An, Thanh Xuân, Hà Nội.