TS Hoàng Công Tình, Trưởng Khoa Hồi sức tích cực, Bệnh viện đa khoa tỉnh Hòa Bình cho biết, nữ bệnh nhân 62 tuổi, quê ở Quốc Oai, Hà Nội được chuyển vào khoa trong tình trạng nặng, sốt cao mê sảng và nôn nhiều, kèm theo đó là tình trạng rối loạn điện giải, suy gan, viêm phổi, nhiễm độc.
Gia đình cho biết, bệnh nhân thường đi nhặt củi trong vườn nhà. Trước đó 1 tuần, bệnh nhân liên tục sốt cao 40-41 độ C, sau đó nổi sưng hạch góc hàm, có 1 vết loét ở vùng cổ bên trái.
Bệnh nhân từng đến khám tại một cơ sở y tế, được chỉ định dùng kháng sinh và truyền dịch song sốt không giảm, sau đó gia đình mới đưa đến bệnh viện.
Vết đốt trên cổ bệnh nhân
Trong quá trình thăm khám, bác sĩ chẩn đoán bệnh nhân bị sốt mò, điều trị bằng kháng sinh đặc hiệu. Sau 2 ngày đièu trị theo phác đồ, tình trạng sốt của bệnh nhân đã được kiểm soát, các tạng có dấu hiệu hồi phục.
Theo TS Tình, sốt mò là bệnh truyền nhiễm cấp tính do vi khuẩn Rickettsia orientalis gây nên. Bệnh nếu không được chẩn đoán sớm và điều trị kháng sinh đặc hiệu thì dễ dẫn đến suy đa tạng, tử vong 50-60%.
Mầm bệnh Rickettsia orientalis có trên ấu trùng mò và một số loài vật gặm nhấm-thú nhỏ, được truyền sang người qua vết đốt của ấu trùng mò (Leptotrombidium). Bệnh không lây từ người sang người. Ấu trùng mò thường sống ở bụi cây, bụi cỏ ẩm ướt, các hang đá hoặc gốc cây nơi có các loài gặm nhấm sinh sống.
Mọi lứa tuổi đều có thể mắc bệnh nhưng hay gặp ở lứa tuổi lao động. Bệnh có thể gặp rải rác trong năm nhưng hay gặp chủ yếu về mùa mưa và nắng nóng.
Bệnh có biểu hiện đa dạng, rất dễ nhầm lẫn với các bệnh lý khác hoặc bỏ sót, đặc biệt khi không tìm thấy vết mò đốt và bệnh đã ở giai đoạn nặng suy đa phủ tạng, đặc biệt là phổi, tim, gan…
Sốt mò hiện vẫn chưa có xét nghiệm đặc hiệu để chẩn đoán, bác sĩ thường dựa vào dấu hiệu lâm sàng, yếu tố dịch tễ, đặc điểm vết thương để xác định.
Bác sĩ thăm khám sức khoẻ cho bệnh nhân
Thời gian ủ bệnh khi bị mò đốt từ 6-21 ngày. Bệnh nhân sau đó thường sốt cao liên tục, rét run, đau đầu, mỏi người. Vết loét ngoài da ban đầu là nốt phỏng, tiến triển hình bầu dục trên nền sẩn đỏ, sau 4-5 ngày sẽ vỡ ra thành nốt kích thước 0,5-2 cm, có vẩy đen, bong vẩy sẽ để lộ nốt loét đáy nông, hồng nhạt, không có mủ, không tiết dịch.
Vết loét gặp trong khoảng 80% các trường hợp bệnh, thường ở vùng da mềm như nách, bẹn, bộ phận sinh dục, ngực, cổ, bụng, vành tai hoặc một số ít có thể gặp vết loét ở lưng, mi mắt, rốn, mông.
Do đó, nếu một số bệnh nhân bị suy đa phủ tạng không rõ nguyên nhân, dùng kháng sinh thế hệ mới không cải thiện có thể thử điều trị theo phác đồ sốt mò. Kháng sinh điều trị sốt mò là những kháng sinh thế hệ cũ, giá thành thấp nhưng rất đặc hiệu.
Sau dùng thuốc, nếu đúng sốt mò, tình trạng nhiễm khuẩn của bệnh nhân cải thiện rất nhanh chóng, đặc biệt là dấu hiệu sốt, sau đó là cải thiện các tạng bị suy.
Để tránh ấu trùng mò đốt, bác sĩ khuyên khi đi vào nương rẫy, đồi núi, người dân cần mặc quần áo kín, quần áo có tẩm hóa chất chống côn trùng như benzyl benzoate, bôi hóa chất xua côn trùng lên các vùng da hở. Tránh ngồi, nằm, phơi quần áo, đặt balô trên bãi cỏ, gần bờ bụi, gốc cây.
Thúy Hạnh
Nam thanh niên suy đa tạng do sốt mò
Các bác sĩ Bệnh viện Đa khoa tỉnh Hòa Bình vừa cấp cứu thành một một trường hợp sốt mò, bệnh đã tiến triển thành suy đa tạng, nguy cơ tử vong cao.