Bộ Tài chính vừa có công văn gửi UBND các tỉnh, thành phố trực thuộc Trung ương hướng dẫn thực hiện kiểm tra việc quản lý tiền công đức, tài trợ tại các di tích lịch sử - văn hóa, báo cáo về cơ quan này trước 31/3/2024.
Ngày 30/10, Bộ Tài chính có công văn gửi UBND các tỉnh, thành phố trực thuộc Trung ương (trừ tỉnh Quảng Ninh) hướng dẫn thực hiện kiểm tra việc quản lý tiền công đức, tài trợ tại các di tích lịch sử - văn hóa. Thời kỳ kiểm tra trong năm 2023.
Tại công văn này, Bộ Tài chính khẳng định Nhà nước không quản lý tiền công đức, tài trợ cho hoạt động tôn giáo của tổ chức tôn giáo. Tổ chức, cá nhân là chủ sở hữu hoặc được giao quản lý, sử dụng di tích tự quyết định và tự chịu trách nhiệm về tiếp nhận, quản lý, sử dụng tiền công đức, tài trợ cho việc bảo vệ, phát huy giá trị di tích và hoạt động lễ hội.
Tuy nhiên, nguồn thu tiền công đức, tài trợ cho di tích và hoạt động lễ hội phải được quản lý, sử dụng theo đúng mục đích, có ghi chép, phản ánh đầy đủ các khoản thu chi, bảo đảm công khai, minh bạch.
Bộ Tài chính cũng hướng dẫn UBND cấp tỉnh, thành phố trực thuộc Trung ương (trừ tỉnh Quảng Ninh) ban hành quyết định kiểm tra tổng thể việc quản lý tiền công đức, tài trợ tại các di tích lịch sử - văn hóa trên địa bàn cấp tỉnh, trong đó chỉ rõ đối tượng kiểm tra là các di tích lịch sử - văn hóa đã được cơ quan nhà nước có thẩm quyền cấp bằng xếp hạng di tích hoặc đưa vào danh mục kiểm kê di tích của địa phương theo quy định của Luật Di sản văn hóa.
Mục đích kiểm tra là nhằm tổng hợp, đánh giá việc quản lý tiền công đức, tài trợ tại các di tích lịch sử - văn hóa; thông qua công tác kiểm tra giúp cho các tổ chức, cá nhân là chủ sở hữu hoặc được giao quản lý, sử dụng di tích tự quản lý tiền công đức, tài trợ theo hướng minh bạch, rõ ràng.
Bộ Tài chính nêu rõ, UBND cấp tỉnh, thành phố trực thuộc Trung ương kiểm tra việc tiếp nhận, quản lý, sử dụng tiền công đức, tài trợ cho di tích và hoạt động lễ hội; đồng thời, xem xét việc mở tài khoản, mở sổ sách ghi chép số thu, chi tiền công đức, tài trợ, nội dung sử dụng tiền công đức, tài trợ và giám sát việc tiếp nhận, kiểm đếm, sử dụng tiền công đức, tài trợ tại các di tích.
Kết quả kiểm tra trên địa bàn tỉnh được tổng hợp, trình chủ tịch UBND cấp tỉnh ký duyệt, gửi Bộ Tài chính trước ngày 31/3/2024.
Cuối tháng 7, Bộ Tài chính đã có báo cáo gửi Chính phủ về kết quả thực hiện thí điểm kiểm tra việc quản lý tiền công đức tại các di tích lịch sử - văn hóa, đình chùa trên địa bàn tỉnh Quảng Ninh.
Thời kỳ kiểm tra là năm 2022 và 4 tháng đầu năm 2023 (không áp dụng đối với năm 2020 và 2021 do dịch bệnh Covid-19, các di tích phải đóng cửa).
Theo báo cáo, tổng số thu tiền công đức năm 2022 là 70,8 tỷ đồng (không bao gồm các khoản công đức, tài trợ bằng hiện vật, công trình xây dựng). Tổng số chi tiền công đức năm 2022 là 54,4 tỷ đồng.
4 tháng đầu năm 2023, tổng số thu là 61 tỷ đồng, gần bằng số thu cả năm 2022. Tổng số chi trong 4 tháng đầu năm 2023 là 29,4 tỷ đồng.
Bộ Tài chính đánh giá, với số thực thu trong 4 tháng đầu năm 2023 là 61 tỷ đồng, cộng với việc báo cáo đầy đủ các khoản công đức tại các di tích thì tổng số thu tiền công đức, tài trợ trên địa bàn tỉnh Quảng Ninh cả năm 2023 dự kiến trên 180 tỷ đồng.
Chùa Ba Vàng báo cáo tiền công đức 1 phần, còn lại 'nội bộ không công khai'Chùa Ba Vàng chỉ thực hiện báo cáo quản lý thu chi tiền công đức, tài trợ cho di tích và hoạt động lễ hội. Còn tiền công đức, tài trợ cho hoạt động tôn giáo "là vấn đề nội bộ của Giáo hội Phật giáo Việt Nam", không công khai.