Kiểu mua bán quái đản của Trung Quốc

Đầu tháng 9, hàng loạt người dân tại huyện Lộc Bình, tỉnh Lạng Sơn bất ngờ đổ xô lên rừng đào rễ cây sim về bán “giá cao” và người mua không ai khác chính là thương lái Trung Quốc. Ban đầu chỉ những người thường xuyên đi rừng tiện thì đào về, còn hiện nay việc đào rễ sim đã trở thành “phong trào”.

Hiện nay, thương lái Trung Quốc đang mua rễ sim với mức giá “khá hời” là 2.500đ/kg. Với mức giá đó cộng với “năng suất” đạt gần 100kg/ngày, nhiều người dân có thể bỏ túi gần 250.000đ/ngày mà không tốn quá nhiều sức.

Bị hấp dẫn bởi công việc “làm chơi - ăn thật”, việc càng có nhiều người dân tham gia đào rễ cây sim là điều dễ hiểu. Ước tính mỗi ngày thương lái Trung Quốc “gom” hàng chục tấn rễ sim.

Theo kỹ sư Hoàng Lê Minh (Công ty CP Giống lâm nghiệp vùng Đông Bắc), để có một cây sim trưởng thành phải mất trên 10 năm, vậy mà trong vòng một tháng, hàng vạn cây sim bị tận diệt. Chưa dừng ở đó, việc đua nhau đào rễ cây sim còn gây thiệt hại môi trường sinh thái cho cả một vùng.

Ông Lương Văn Lượng, Phó bí thư Đảng ủy xã Tĩnh Bắc, cho biết: “Do cái lợi trước mắt, nhiều nhà huy động con cháu tham gia lên đồi đào rễ sim làm tan hoang núi đồi, để lại những, đổ ngã kèm theo đó là các hố sâu chi chít, nối dài đến tận biên giới”.

Cửa khẩu Móng Cái

Việc phá hủy các rừng sim trên diện rộng còn dẫn đến tình trạng xói mòn đất, giảm khả năng ngăn nước từ thượng nguồn đổ về, làm tăng nguy cơ xảy ra lũ quét. Ngoài ra, còn ảnh hưởng gián tiếp đến các hoạt động kinh tế - xã hội, môi trường, an ninh, trật tự.

Ngoài tác dụng giữ đất, chống xói mòn, và giữ nguồn nước, cây sim còn có giá trị rất lớn về y học. Sim là một loại dược liệu quý, rễ, lá, quả, đều chữa được các bệnh viêm dạ dày, viêm gan, phong thấp, đau khớp.

Cửa khẩu Tân Thanh

Trong khi đó, thương lái Trung Quốc chỉ thu mua rễ cây sim, còn thân, quả và lá thì bỏ. Đáng nói hơn, việc mua rễ sim nhắc Việt Nam về bài học “tăm tre” Trung Quốc.

Năm 2010, thương lái Trung Quốc thu mua hàng ngàn tấn tre Việt Nam để làm “tăm tre giá rẻ” rồi xuất khẩu sang Việt Nam. Thế nên, chưa ai biết trước được liệu rễ sim sẽ được thương lái Trung Quốc thu mua như nguồn nguyên liệu, rồi xuất khẩu “thảo dược từ rễ sim vào lại Việt Nam?

Việc thu mua rễ sim chỉ là một mắt xích nhỏ trong chuỗi thương mại “bất thường” của thương lái Trung Quốc như: mua mèo, móng trâu, râu ngô, hay gần đây nhất là vụ mua đỉa với một số lượng lớn, giá cao. Điểm chung từ các thương vụ này là thương lái Trung Quốc dùng giá “trên trời”, thậm chí mua những sản phẩm mà không ai nghĩ có thể bán được.

Kích thích đúng “điểm yếu” của người dân là giá cả, thương lái Trung Quốc vận động được nguồn cung “khổng lồ” từ làn sóng người khai thác ngày càng cao. Khi lượng cung ồ ạt chuyển về thì thương lái Trung Quốc đồng loạt bỏ về nước, để lại hậu quả về bất ổn kinh tế, xã hội mà chỉ người dân Việt Nam gánh.

Việc các thương lái Trung Quốc tung hoành tại các tỉnh phía Đông Bắc cho thấy rõ sự yếu kém trong công tác quản lý lao động nước ngoài tại Việt Nam.

Theo Mục a, Khoản 1, Điều 9 của Nghị định 34 Chính phủ quy định về tuyển dụng và quản lý người nước ngoài làm việc tại Việt Nam: “Người nước ngoài làm việc tại Việt Nam với thời hạn dưới 3 (ba) tháng thì không cần giấy phép”.

Đối chiếu thực tại, những chiêu trò thương lái Trung Quốc tung ra chỉ trong “tích tắc” và 3 tháng đã là quá đủ. Thế nên khâu quản lý đầu vào các thương lái Trung Quốc cần phải xử lý mạnh tay.