KTS Hà Nội làm gì để có nhiều sân chơi cho trẻ em

Nhân dịp Đại hội KTS Hà Nội, ngày 13/7/2016, KTS Trần Huy Ánh được phân công viết bài: “ Giải pháp sân chơi trong khu đô thị cũ Hà Nội”.

Ai chở mùa hè của con đi đâu ?

Đó là tên của phóng sự truyền hình được thực hiện ngày 22/6/2016 với những tâm sự của con trẻ “con không thích mùa hè, nghỉ học nhưng không có chỗ chơi, suốt ngày bị nhốt trong nhà chơi điện tử  hay hình ảnh những đứa trẻ mạo hiểm trèo lên những đồ chơi hoen rỉ, cũ nát gần đó có con chó nhà ai thả rông đang kiếm ăn cạnh quán hàng ồn ào đặt ngay trong khuôn viên sân chơi".

“ Ai chở mùa hè của con đi đâu ?” – câu hỏi nhức nhối đang chờ cả xã hội phải trả lời, nhưng riêng giới KTS Hà Nội thì cần có ý kiến riêng.

Từ tháng 12/2015, Hà Nội công bố một kế hoạch lớn: đợt đầu sẽ dành ra 59ha để làm sân chơi cho 118 phường, xã, thị trấn. Tháng 5//2016, tin trên mạng cho biết đã hoàn thành 92 sân chơi mới ( nhưng phần lớn ở ngoại thành); Tìm kiếm thì chỉ có mỗi ảnh cán bộ đang phát quà cho các cháu tại một sân xi măng, dưới tấm biển đề "khánh thành sân chơi thiếu nhi". Tìm thông tin có thêm sân chơi mới nội thành Hà Nội thì không thấy tí nào, trong khi nhiều sân chơi vốn có đang tiếp tục bị lấn chiếm, xẻ thịt tinh vi mặc cho công luận lên tiếng, việc hợp thức hóa biến sân chơi thành nhà hàng đang diễn ra theo quy trình chặt chẽ, rất kiên quyết ... Trên các diễn đây đó vẫn vang lên: Kiến trúc bền vững / Kiến trúc Xanh / Hội nhập / Bảo tồn di sản / những viễn cảnh mai đây sẽ thế này sẽ thế kia ... Còn dưới nắng vàng 2016, lại thêm một mùa hè nữa vắng bóng trẻ em, chúng vẫn ngồi đâu đó trong góc nhà để lang thang trong thế giới ảo, vì sân chơi thật vẫn thiếu như mọi năm.

Hà Nội cũ vốn là một sân chơi lớn cho trẻ em

Cung văn hóa thiếu nhi Hà Nội khi mới hoàn thành ( 1978-1980) . Năm 2014-2015 ,Tổ chức Kiến trúc quốc tế lập hồ sơ để xếp hạng “ Công trình di sản Kiến trúc hiện đại thế giới”

Năm 2015, công trình tiến hành cải tạo sửa chữa lớn, nhiều chi tiết kiến trúc có giá trị đã bị thay đổi thô bạo dẫn đến biến dạng, nên đã không được đưa vào danh sách Di sản KT hiện đại TG. KTS Lê Văn Lân – đã gần 80 tuổi nhưng vẫn dành nhiều thời gian đến công trường, tự nguyện đóng góp ý kiến để bảo vệ những giá trị còn lại trước sự thoái biến tùy cách làm tùy tiện và cẩu thả. Nguồn ảnh : Hanoidata ST&BT

Hơn 400 Hội viên Hội KTS Hà Nội hôm nay với nhiều thế hệ ...Nhưng hiển nhiên ai cũng đã từng là những đứa trẻ, và trong các gia đình hôm nay. Tùy theo hoàn cảnh rồi thì sớm muộn cũng có những thành viên trẻ em ... Không biết có KTS nào đã từng lúng túng trước câu hỏi của con trẻ “bây giờ con chơi ở đâu ?". Câu hỏi ấy ám ảnh chúng tôi đã lâu rồi, trong tâm tưởng của những đứa trẻ lớn lên trong một Hà Nội “Thời xa vắng” -  lúc đó Hà Nội là sân chơi miễn khổng lồ có diện tích 44 km2 và quy mô toàn Thành phố. Tất cả lòng đường vỉa hè các con phố, lũ trẻ nô đùa thoải mái mà chưa thấy có vụ tai nạn nào xảy ra. Ao hồ sạch sẽ, bể bơi Thiếu Nhi mỗi quận một cái, em nào cũng được học bơi. Khi cơn mưa rào đến, toàn bộ đường phố là nhà tắm lộ thiên với chiếc vòi sen là cả bầu trời Hà Nội.

Hồi tưởng về Hà Nội những năm 1970, nhiều người rùng mình sợ hãi vì thiếu thốn đủ bề, Hàng đêm, nhà nhà chăm chăm cử người hứng nước mát; Hàng ngày trông ngóng xếp hàng đong gạo sổ, mua thực phẩm ... Vậy mà ngày 10/1/1974, Hà Nội khởi công xây Nhà văn hóa Thiếu nhi Hà Nội. Chúng tôi là những đứa trẻ đầu tiên được vui chơi, học tập trong cái thiên đường có thật giữa một Hà Nội gian khó; Cha mẹ tôi thì cứ đinh ninh ngôi nhà ấy do các chuyên gia nước ngoài thiết kế bởi KTS Việt Nam sống trong cơ cực thì làm sao tạo nên một khung cảnh khác thường như thế (họ đâu có biết tác giả là KTS Lê Văn Lân – ông đã ấp ủ tác phẩm này hàng chục năm trời). Phòng học vẽ tràn ngập ánh sáng, hành lang rộng là triển lãm tranh thiếu nhi; Phòng tập múa gương treo kín 4 bức tường; Còn Hội trường Khăn quàng đỏ thì màn nhung đỏ lộng lẫy, hàng ghế đánh verni bóng lộn, sang trọng. Những thành viên đội vẽ do thầy Thẩm Đức Tụ phụ trách thì thầm ao ước sau này sẽ được làm công việc của KTS, nghề của những người làm nên những điều kỳ diệu như thế. Nhưng hôm nay các KTS có làm được bao nhiêu điều kỳ diệu?

Hà Nội cũ có thể làm sân chơi mới ?

Sân chơi miễn phí cho trẻ nhỏ được xây dựng trên mái nhà của một siêu thị Singapore

Một bể lội tại khu công cộng (Singapore )dành cho trẻ nhỏ tập tiếp xúc với nước an toàn . Nếu yêu thương con trẻ thì không thiếu những sáng kiến , những bài học cho KTS ứng tác.  Nguồn ảnh : Tác giả , Hanoidata ST&BT

Câu hỏi ấy không dễ trả lời, nhưng nếu nói “không” thì hẳn làm các KTS ngại ngùng. Bởi lẽ nếu yêu con trẻ thì không có gì là không làm được, nhất là các KTS vốn tài hoa, nhiều sáng tạo. Sân chơi lớn của Thành phố có thể rộng hàng chục, hàng trăm ngàn mét vuông, đầu tư hàng ngàn tỷ đồng; Sân chơi khu vực nhỏ cũng phải hàng ngàn mét vuông, đầu tư hàng chục tỷ...nhưng cái sân chơi nhỏ xinh góc phố, đầu hồi nhà vài chục mét vuông, vài món đồ chơi vài chục triệu đồng không lẽ các KTS Hà Nội bó tay? Nhà tôi ngoài phố, tí ti cửa hàng nhưng cũng dành vài chục mét vuông sân thượng, treo rổ bóng, căng lưới an toàn, lũ trẻ nhà và hàng xóm chơi bóng rổ, cầu lông mướt mải mồ hôi . Chúng tôi cũng chia sẻ kinh nghiệm với các bố mẹ thương con ở vài khu chung cư, họ cũng giành lại chỗ đỗ mấy cái ô tô xe máy để con trẻ có chỗ nô đùa, chúng tôi cũng đã kêu gọi các KTS tình nguyện tham gia tư vấn miễn phí cho các nhu cầu này.

Tại một quận nội thành, khi hay tin một đồng nghiệp được bổ nhiệm lãnh đạo, chúng tôi đã đến chúc mừng và giao hẹn “ông gánh vác trách nhiệm to lớn gì thì tùy, nhưng mỗi năm ở địa phương mình phải cho ra đời một sân chơi mới đấy . Ông đồng ý thì chúng tôi gọi cả trăm KTS tình nguyện đến chung tay “Chúng tôi đã bắt tay vào thực hiện. Năm 2015 thì có cái sân chơi trên phố náo nhiệt rồi. Năm 2016 thì phối hợp với Health Bridge khảo sát 13 vườn hoa nhỏ, đã trình bày phương án nâng cấp cải tạo vườn hoa, kết hợp cải thiện giao thông an toàn hơn lại làm mới sân chơi, ít ngày nữa sẽ tiến hành thực hiện 2-3 cái.

Tại Đại hội KTS Hà Nội , chúc mừng Đoàn chủ tịch mới bầu, chúng tôi cũng muốn hỏi “Trong nhiệm kỳ 5 năm tới , Chủ tịch mới có chương trình Hội KTS Hà Nội bảo trợ các KTS tình nguyện mỗi năm một sân chơi mới trong nội thành hay không?”.  Nếu có thì sáng kiến này không chỉ là nhóm tình nguyện lẻ tẻ nữa mà của Hội KTS Hà Nội, hội của những người làm cái công việc của trí tuệ và tình yêu, họ có thể có thể bằng tài năng và nhiệt huyết của mình làm ra không chỉ sân chơi mới, mà còn làm mẫu để Hà Nội biết cách yêu thương con trẻ nhiều hơn.

KTS Trần Huy Ánh