- Ngày 29/11, Ngân hàng Thế giới đã công bố báo cáo có tựa đề "Phát triển kỹ năng: Chuẩn bị lực lượng lao động cho một nền kinh tế hiện đại ở Việt Nam".
Nghiên cứu được thực hiện trong vòng một năm nêu rõ những kỹ năng nào mà người sử dụng lao động Việt Nam đang cần, những kỹ năng nào người lao động đang thiếu, cũng như các giải pháp để Việt Nam xây dựng lực lượng lao động cho nền kinh tế thị trường hiện đại.
Theo báo cáo của Ngân hàng Thế giới, lực lượng lao động Việt Nam có kỹ năng đọc viết tốt - chiếm 95% số người lao động và chỉ đứng sau Trung Quốc - 99%. Tuy nhiên, chúng ta lại đang thiếu người lao động có kỹ năng. Cụ thể, 80% cán bộ chuyên môn Việt Nam thiếu các kỹ năng cần thiết. Con số này ở kỹ thuật viên và thợ thủ công lần lượt là 83% và 40%.
Qua khảo sát và nghiên cứu, báo cáo chỉ ra những kỹ năng quan trọng nhất mà người sử dụng lao động ở Việt Nam đang cần, gồm 3 bộ kỹ năng: nhận thức, hành vi và xã hội, kỹ thuật.
Bộ kỹ năng nhận thức bao gồm: kỹ năng tư duy sáng tạo và phê phán, khả năng trình bày, tính toán, giải quyết vấn đề, khả năng ghi nhớ và tốc độ tư duy. Bộ kỹ năng hành vi và xã hội chính là những kỹ năng mềm, kỹ năng xã hội, kỹ năng sống và đặc điểm tính cách. Bộ kỹ năng kỹ thuật là các kỹ năng liên quan đến một nghề cụ thể.
Trong 3 bộ kỹ năng này, có những kỹ năng quan trọng nhất mà người sử dụng lao động yêu cầu dành cho hai đối tượng là nhân viên văn phòng và công nhân.
Đối với công nhân, các doanh nghiệp cần những kỹ năng kỹ thuật liên quan trực tiếp đến công việc, kỹ năng giao tiếp, giải quyết vấn đề, làm việc nhóm và làm việc độc lập. Đối với nhân viên văn phòng, những kỹ năng quan trọng nhất gồm: kỹ năng liên quan trực tiếp đến công việc, kỹ năng lãnh đạo, giải quyết vấn đề, tư duy sáng tạo và phê phán, kỹ năng giao tiếp.
Theo đó, chiến lược tổng hợp mà Ngân hàng Thế giới đưa ra cho giáo dục Việt Nam gồm 3 bước ở 3 giai đoạn phát triển khác nhau: mầm non, tiểu học và trung học, đại học và đào tạo nghề. Ở giai đoạn mầm non, trẻ cần được chuẩn bị khả năng sẵn sàng đi học, trong khi giáo dục tiểu học và trung học của Việt Nam theo đánh giá của Ngân hàng Thế giới cần đầy đủ và tốt hơn vì đây là giai đoạn nền tảng nhận thức và hành vi. Giáo dục đại học và đào tạo nghề của chúng ta cần phải trang bị cho học sinh, sinh viên các kỹ năng để tìm được việc làm, đáp ứng nhu cầu của thị trường lao động.
Để làm tốt cả 3 bước phát triển đó, báo cáo của Ngân hàng Thế giới đồng ý rằng cần phải có một hệ thống kết nối tốt giữa người sử dụng lao động, các cơ sở giáo dục đào tạo và phụ huynh cũng như chính bản thân học sinh.
Theo ông Christian Bodewig, tác giả chính của báo cáo: “Việc trang bị cho người lao động những kỹ năng cần thiết sẽ là một phần quan trọng trong những nỗ lực của Việt Nam để gia tăng tốc độ tăng trưởng kinh tế và tiếp tục tiến trình hiện đại hóa nền kinh tế trong thập kỷ tới và xa hơn nữa”.
- Nguyễn Thảo - Chi Mai