Vào những năm 1990, khi phim cấp 3 đang trong thời kỳ hoàng kim tại Hồng Kông, sắc đẹp và khả năng diễn xuất tốt đã khiến Thư Kỳ được mệnh danh là “Nữ hoàng phim người lớn”.

Suốt hơn 20 năm bước vào ngành giải trí, chặng đường của nữ diễn viên Thư Kỳ là quá trình nỗ lực không ngừng nghỉ để trả giá cho sai lầm tuổi 16 và vươn lên khẳng định giá trị đích thực của bản thân.

Thư Kỳ hiện là ngôi sao lớn, vượt khỏi tầm ảnh hưởng ở châu Á. Cô đã vươn lên đẳng cấp quốc tế. Tuy vậy, nhắc đến Thư Kỳ, người ta vẫn ít nhiều gợi nhớ đến quá khứ của cô, nữ hoàng phim cấp 3 một thời. 

Tuổi thơ khắc nghiệt

Thư Kỳ tên thật là Lâm Lập Tuệ, sinh năm 1976 trong một gia đình nghèo tại Đài Loan. Mẹ sinh cô khi bà mới 18 tuổi. Cả bố mẹ cô đều là những người ít học, suốt ngày tất bật với công việc chân tay nhưng vẫn không mấy khi dư dả. Cuộc sống vất vả và nhận thức hạn chế khiến suy nghĩ và hành động của họ luôn giữ mãi lề thói bảo thủ, gia trưởng hà khắc. Họ thường dùng đòn roi mỗi khi muốn dạy dỗ con điều gì đó, thay vì lời nói ân cần.

Thư Kỳ kể: “Ví dụ, nếu em tôi lỡ tay làm vỡ một cái chén, và lại đổ thừa cho tôi, mẹ tôi khi đó sẽ không lắng nghe bất kỳ lời thanh minh nào của tôi. Đối với bà, thậm chí nếu đúng là tôi không làm vỡ chén, thì chắc chắn cũng là lỗi của tôi vì đã không ngăn nó lại".

{keywords}
Thư Kỳ và ảnh hai chị em thời nhỏ.

Trong hoàn cảnh như vậy, cô bé Lập Tuệ dần hình thành thói quen im lặng, tự chủ và sẵn sàng nổi loạn. Cô hạn chế đến mức tối đa việc giao tiếp với bố mẹ vì lo sợ bất kỳ câu nói nào của mình cũng có thể làm họ nổi giận. 

Trong gia đình nặng nề tinh thần gia trưởng này, hoàn toàn không có điều gì đó gọi là sự dịu dàng, tình cảm giữa bố, mẹ và con gái, trái lại không khí dường như luôn gay gắt. Thậm chí, ngay cả khi muốn thể hiện sự quan tâm chăm sóc con, bố mẹ cũng luôn sử dụng những câu nói ngắn gọn đến lạnh lùng. Chỉ sau này lớn lên, Thư Kỳ mới hiểu hiểu bố mẹ yêu thương cô rất nhiều, nhưng theo cách của họ.

Với một cô bé có tâm hồn mộng mơ, yêu cái đẹp, cách ứng xử khắc nghiệt, lạnh lùng và khô khan của bố mẹ làm cô ngạt thở.

Chính vì vậy, thủa nhỏ Thư Kỳ và bố mẹ thường xuyên xung khắc nhau. Theo lời kể của những người hàng xóm, hình ảnh họ hay bắt gặp nhất là mẹ Thư Kỳ cầm một chiếc gậy đuổi theo cô con gái đang cắm đầu chạy bạt mạng hết con phố này đến con phố khác.

Tuổi 16 bốc đồng

Sinh ra trong một gia đình lao động nghèo, ít nhận được sự quan tâm của cha mẹ, cô bé Lập Tuệ đã hình thành tính độc lập và tự lập từ nhỏ. Năm 13 tuổi, cô đã biết tự kiếm tiền bằng cách bắt chước làm những mặt hàng thủ công mà ngày nhỏ vẫn làm giúp mẹ hàng ngày, rồi tự mình đi bán kiếm tiền sau giờ học. 

Năm 16 tuổi, Thư Kỳ bước vào thời con gái. Những biến đổi tâm sinh lý tuổi dậy thì cùng với những bức bách vì xung khắc với bố mẹ dồn nén quá lâu, cô thiếu nữ đã bỏ học và bỏ nhà ra đi. Trước đó, cô cũng từng bỏ nhà nhiều lần, nhưng đây là lần đầu tiên cô thực sự quyết tâm ra đi. 16 tuổi, cô gái tuổi niên thiếu đã sống một mình suốt 6 tháng. Cô làm người mẫu nghiệp dư cho một công ty giải trí với những bộ ảnh hở hang và chính thức lấy nghệ danh là Thư Kỳ.

Như đã nói, gia đình Thư Kỳ rất cổ hủ, không bao giờ họ bộc lộ cảm xúc hay sự quan tâm công khai. Khi con gái bỏ đi, bố mẹ cô chưa từng nói câu: “Con đừng đi”, hay “Hãy về với bố mẹ”, hay điều gì đó tương tự. Trong gia đình ấy, các thành viên phải học cách tự cảm nhận tình cảm của nhau. Với một cô bé mới lớn, đó là một bài toán đố cực kỳ mệt mỏi và đáp số cô đưa ra luôn là con số không tròn trĩnh: Bố mẹ không hề quan tâm đến cô.

{keywords}
Khi con gái bỏ đi, bố mẹ cô chưa từng nói câu: “Con đừng đi”, hay “Hãy về với bố mẹ”.

Thậm chí sau này, khi gia đình biết cô chụp ảnh và đóng phim người lớn, mặc dù tất cả mọi người đều tỏ ra phiền lòng nhưng cũng không ai ân cần chỉ bảo, nói cho cô biết điều gì là đúng, điều gì sai. Bản thân người mẹ cũng chỉ lặng lẽ khóc và không nói gì về việc đó với cô. “Mọi người chỉ tỏ thái độ không hài lòng và âm thầm chờ tôi thức tỉnh. Nhưng làm thế nào mà tôi thức tỉnh, khi tôi không hề thấy rằng tôi đang làm gì sai?”, Thư Kỳ nói trong một cuộc phỏng vấn.

Nửa năm sau khi bỏ nhà đi, Thư Kỳ mới lần đầu nhận ra mẹ và cảm nhận hết về mẹ. Đó là khi cô bị tai nạn xe hơi trong lúc tham gia đua xe cùng nhóm bạn. Mẹ cô tới bệnh viện thăm con. Vẫn giữ vẻ lạnh lùng, bà chỉ vào con gái và hét vào mặt cô. Lúc đó, cô cảm thấy tức tối và xấu hổ. Sau khi bà rời đi, bạn bè đến thăm cô và cho biết, họ nhìn thấy bà đang đứng khóc một mình bên ngoài bệnh viện. 

Khẽ lau giọt nước mắt trên má, Thư Kỳ nhìn phóng viên và nói trong khi trả lời phỏng vấn: Một hình ảnh khác ám ảnh tôi khi đó là tóc mẹ tôi đã có rất nhiều sợi bạc trong khi bà mới chỉ hơn 30 tuổi”. Đó cũng là lúc cô thiếu nữ quyết định trở về với gia đình.

Sa chân tuổi 17

Như bao cô gái mới lớn khác, ở tuổi 17 Thư Kỳ cũng rất mộng mơ và có thần tượng riêng của mình. Ngôi sao mà cô yêu thích chính là Veronica Yip. Veronica Yip từng đăng quang trong cuộc thi Hoa hậu châu Á và trở nên nổi tiếng khi tham gia bộ phim cấp ba Pretty Woman. Vì vậy, năm 17 tuổi, cô quyết định tới Hồng Kông để thực hiện giấc mơ.

Hành trang mà cô gái trẻ mang theo lúc đó là sắc đẹp rạng ngời và niềm tin rằng nếu Veronica làm được thì cô cũng sẽ làm được và cô sẽ làm bất cứ điều gì để nổi tiếng. Tuy nhiên, sau này, Thư Kỳ ngậm ngùi chia sẻ: “Lúc đó tôi chỉ mới 17 tuổi, tôi thậm chí không ý thức rõ ràng những gì tôi đang làm, và tôi không thể biết cái giá mà tôi sẽ phải trả cho những sai lầm của mình”.

{keywords}

Tuổi 17 đầy sức sống của Thư Kỳ

Ở tuổi 17, Thư Kỳ thì đã thực hiện hàng loạt bộ ảnh khỏa thân cho các tạp chí dành cho đàn ông. Nói về việc chấp nhận thực hiện các bộ ảnh này, Thư Kỳ thổ lộ: “Lúc đó tôi quá ngây thơ. Đại diện của tôi nói rằng, đó là một hình thức nghệ thuật. Họ trang trí bằng những mỹ từ rất lọt tai, như 'nghệ thuật', 'thẩm mỹ' để dụ dỗ tôi”. Và cô gái trẻ tự nhủ: “Tại sao không nhỉ? Những bức ảnh đó sẽ là dấu ấn tuổi trẻ, khi một mai mình già đi”.

Còn với các bộ phim, Thư Kỳ cũng thật thà chia sẻ: “Tôi không hề mảy may dừng lại để nghĩ rằng mình đang làm sai điều gì. Khi đóng phim, tôi chỉ nghĩ đơn giản tôi đang tương tác với các diễn viên khác, đang diễn xuất để tạo ra một câu chuyện”.

Suy nghĩ ngây thơ và giản đơn đó đã khiến cô gái trẻ hoàn toàn thoải mái khi liên tiếp nhận những bộ phim cấp 3 có yếu tố sex cực nặng. Vào những năm 1990, khi phim cấp 3 đang trong thời kỳ hoàng kim tại Hồng Kông, sắc đẹp và khả năng diễn xuất tốt đã khiến Thư Kỳ được mệnh danh là “Nữ hoàng phim người lớn”.

Từ nữ hoàng cởi đồ thành ngôi sao đẳng cấp

Mặc dù thiếu sự định hướng và khuyên bảo của người lớn nhưng giọt nước mắt âm thầm của mẹ, cùng với suy nghĩ chín chắn của bản thân, Thư Kỳ từng bước từ bỏ dòng phim cấp 3, chuyển sang đóng phim chính thống, bằng việc chấp nhận hàng loạt vai diễn phụ.

Tài năng đích thực luôn có thể tỏa sáng khi người ta ở bất kỳ vị trí nào. Diễn xuất xuất sắc của Thư Kỳ đã mang về cho cô giải thưởng chuyên môn đầu tiên. Trong năm 1997, cô tham gia hàng loạt phim, trong đó vai diễn trong phim Viva Erotica (Sắc tình nam nữ) đã mang đến giải Kim Tượng, một giải thưởng điện ảnh lớn của Hồng Kông, cho Diễn viên phụ xuất sắc.

{keywords}
Thư Kỳ nhận giải Kim Mã năm 2005 cho vai diễn trong phim Three Times

Giải thưởng này giúp tên tuổi Thư Kỳ bắt đầu tỏa sáng. Cô được nhiều đạo diễn để mắt và từng bước thoát khỏi cái bóng của một nữ diễn viên phim cấp 3. Từ đó, cô tiếp tục nỗ lực không ngừng để đảm nhận những vai diễn có chiều sâu, chứ không đơn thuần chỉ là việc cởi đồ.

Không chỉ chinh chiến trong nước bằng hàng loạt vai diễn ấn tượng, cô còn vươn xa ra thị trường thế giới với vai diễn trong phim bom tấn Người vận chuyển năm 2002.

Tuy vậy, trong thời gian này, nhiều vai diễn trong các bộ phim chính thống vẫn mang đậm yếu tố nóng bỏng, vốn là một trong những thế mạnh của Thư Kỳ, khiến khán giả vẫn khó lòng nhìn nhận cô như một diễn viên đích thực và bóng ma “nữ hoàng phim khiêu dâm” vẫn đè nặng cuộc sống và sự nghiệp của cô.

Một bước ngoặt vô cùng lớn của Thư Kỳ, đánh dấu chặng đường lột xác thành công của cô, đó là vào năm 2005, cô đã nhận được giải thưởng Kim Mã ở hạng mục Nữ diễn viên chính xuất sắc nhất trong bộ phim Best of Times (còn được gọi là Three Times).

Giải thưởng đã ghi nhận tài năng và nỗ lực không ngừng nghỉ của cô. Thư Kỳ đã khóc như mưa khi được xướng tên nhận giải. 

Ngay sau đó, việc làm đầu tiên của cô là gọi điện để thông báo cho người quan trọng nhất. “Mẹ ơi!”, cô ngọt ngào cất tiếng gọi. Thoáng chút ngạc nhiên, người mẹ hỏi: “Có chuyện gì?” - “Mẹ, con đã nhận được rồi, giải thưởng Kim Mã dành cho diễn viên xuất sắc nhất”. Ở đầu dây bên kia, chỉ có một tiếng “Ồ”, rồi im lìm. Bên này, trong lòng cô con gái bỗng nhói lên cảm giác bối rối, hụt hẫng. Một lát sau, em trai cô cầm máy, nói: “Chị à, mẹ đang khóc!”

Giải thưởng quan trọng này phút chốc nâng tên tuổi Thư Kỳ lên hàng ngôi sao và dần đưa cô trở thành nữ diễn viên triệu đô của điện ảnh Hoa ngữ.

{keywords}
Thư Kỳ tại LHP Cannes lần thứ 68.

Thời gian tiếp theo, Thư Kỳ thường chỉ đảm nhận những bộ phim nghệ thuật kén khán giả, hoặc những bộ phim thị trường bom tấn. Đơn cử như năm 2008, bộ phim If You Are the One (Phi thành vật nhiễu) do cô tham gia bội thu phòng vé tới 49 triệu USD, phim Tây du ký: Mối tình ngoại truyện năm 2013 đạt doanh thu kỷ lục với 1,24 tỷ Nhân dân tệ. 

Mới đây, bộ phim mới nhất Nhiếp Ẩn Nương do Thư Kỳ thủ vai chính đã được đề cử Cành cọ vàng cho phim hay nhất tại LHP Cannes lần thứ 68 và đoạt giải Đạo diễn xuất sắc (cho Hầu Hiếu Hiền). Bộ phim cũng vừa được chọn là đại  diện cho Đài Loan gửi đi tranh giải Oscar 2016.

Giờ đây, không chỉ là diễn viên hạng A của ngành giải trí Hoa ngữ, tên tuổi Thư Kỳ còn đảm bảo cho sự thành công phòng vé của bất kỳ bộ phim nào.

Ở tuổi 39, Thư kỳ trở thành ngôi sao nổi bật hàng đầu châu Á. Mọi bước đi của cô đều được truyền thông và khán giả săn đón nhiệt liệt. Thư Kỳ đã làm nên điều thần kỳ và truyền cảm hứng vô tận cho những diễn viên có xuất phát điểm thấp noi gương. Nhưng quan trọng hơn, cô đã chứng minh cho cả thế giới thấy một điều, mọi người đều có quá khứ nhưng giá trị đích thực của bạn rồi sẽ tỏa sáng và được tôn vinh khi bạn không ngừng nỗ lực vươn lên trong mọi hoàn cảnh.  

Tuyết Trinh