Liệu pháp miễn dịch tự thân: tăng gấp đôi thời gian sống cho bệnh nhân ung thư

GS.TS Nguyễn Thanh Liêm, Viện trưởng Viện Nghiên cứu tế bào gốc & công nghệ gen Vinmec - Chủ nhiệm đề tài nghiên cứu ứng dụng tế bào miễn dịch trong hỗ trợ điều trị ung thư tại Vinmec chia sẻ nhiều thông tin đáng lưu ý về liệu pháp này.

Nâng cao sức khỏe và chất lượng sống của người bệnh

- Giáo sư có thể chia sẻ kết quả về hiệu quả áp dụng liệu pháp tế bào miễn dịch cho bệnh nhân ung thư tại Vinmec?

Nguyên tắc của liệu pháp miễn dịch tự thân là truyền lại cơ thể của người bệnh chính tế bào miễn dịch đã được nuôi cấy tăng số lượng gấp hàng triệu lần của người đó nên tế bào miễn dịch không bị thải ghép và rất an toàn.

Qua gần 200 trường hợp ung thư đã sử dụng liệu pháp miễn dịch tự thân từ năm 2018 đến nay, Vinmec chưa ghi nhận bất cứ trường hợp nào có biến chứng nghiêm trọng và bước đầu cho thấy có tác dụng tốt. Sức khỏe và chất lượng sống của người bệnh tốt hơn. 

Không ngừng nghiên cứu ứng dụng các phương pháp điều trị mới, GS.TS Nguyễn Thanh Liêm là người đã tiên phong đưa liệu pháp miễn dịch tự thân hỗ trợ điều trị ung thư về Việt Nam từ năm 2015

Trong một nghiên cứu trên một nhóm bệnh nhân, thời gian sống dự kiến khi chưa truyền tế bào miễn dịch là 7 - 8 tháng. Sau khi áp dụng liệu pháp truyền tế bào miễn dịch, thời gian sống thêm tăng gấp đôi, giảm mức độ mệt mỏi.

Cụ thể, một trường hợp ung thư nội mạc tử cung, mổ tại Singapore nhưng tái phát và đến Vinmec điều trị trong tình trạng vết mổ nhiễm trùng, khối u to lên. Chúng tôi đã hóa trị kết hợp với truyền tế bào miễn dịch. Cho đến nay, sức khỏe của bệnh nhân ổn định và thậm chí đi đánh golf được hàng tuần.

Một vị giáo sư mắc ung thư gan - có tiên lượng sống 6 tháng khi phát hiện bệnh, sau khi điều trị bằng liệu pháp miễn dịch tự thân tại Vinmec đã kéo dài thời gian sống thêm 5 lần.

- Trên thế giới, phương pháp này đã được áp dụng như thế nào?

Trên toàn thế giới, miễn dịch tự thân được xem là liệu pháp hỗ trợ điều trị ung thư đột phá với những thành công ban đầu đáng ghi nhận, được áp dụng phổ biến, nhất là ở các nước phát triển.

Nhật Bản là một trong những quốc gia áp dụng thành công nhất liệu pháp này trong ung thư. Một nghiên cứu tại Nhật Bản áp dụng liệu pháp miễn dịch tự thân sử dụng tế bào NK, CTL và DC tại BIJ điều trị hơn 10.000 bệnh nhân ung thư đã cho thấy giúp tăng 25 - 30 % hiệu quả, tăng thời gian sống kỳ vọng cho bệnh nhân giai đoạn cuối khi kết hợp với các phương pháp truyền thống khác,

Do sự an toàn và hiệu quả của liệu pháp miễn dịch tự thân đã được chứng minh tại Nhật nên năm 2018, Vinmec đã quyết định hợp tác nhận chuyển giao công nghệ từ Viện liệu pháp sinh học Nhật Bản và Trung tâm y học tái tạo Nichi-In (Nhật Bản), lần đầu tiên đưa phương pháp này áp dụng tại Việt Nam.

Mong muốn giúp nhiều người bệnh tiếp cận liệu pháp

- Vậy bệnh ung thư nào và ở giai đoạn nào có thể áp dụng phương pháp này hiệu quả?

Bất cứ loại ung thư đặc nào cũng đều có thể sử dụng phương pháp điều trị này. Tùy từng giai đoạn sẽ có chỉ định khác nhau, giai đoạn sớm sẽ có chỉ định hỗ trợ và ngăn ngừa tái phát, giai đoạn muộn có chỉ định hỗ trợ.

Do sự an toàn và khả năng tăng miễn dịch cho cơ thể nên cũng đã có nhiều khách hàng không mắc ung thư đã tiếp cận sử dụng phương pháp này nhằm tăng cường sức khỏe và nâng cao chất lượng cuộc sống.

Ngoài ra, thế giới đang phát triển một loại tế bào miễn dịch T mới, biến đổi gen CAR -T, có tác dụng điều trị ung thư máu rất hiệu quả và đang được nghiên cứu để ứng dụng trong điều trị các khối u đặc. Trong thời gian tới, liệu pháp tế bào miễn dịch CAR -T sẽ được ứng dụng rộng rãi. Hiện Vinmec đã có sự chuẩn bị kỹ lưỡng để có thể áp dụng liệu pháp tế bào miễn dịch Car -T điều trị ung thư máu và một số u đặc đồng thời với nhiều nước tiên tiến.

- Để đạt hiệu quả thì bệnh nhân ung thư cần điều trị theo liệu trình như thế nào và chi phí ra sao?

Với kỳ vọng điều trị bệnh triệt để, bệnh nhân cần truyền miễn dịch tự thân 5 lần. Với điều trị hỗ trợ, bác sĩ có thể chỉ định 1 - 2 liệu trình, tùy thuộc vào tình trạng bệnh nhân. Tuy nhiên, chi phí điều trị còn khá cao. Nếu bảo hiểm hỗ trợ một phần chi phí thì rất nhiều bệnh nhân sẽ được tiếp cận với phương pháp hỗ trợ điều trị ung thư tiên tiến này.

Chúng tôi cũng đang có kế hoạch chuyển giao công nghệ về liệu pháp miễn dịch tự thân cho một số đơn vị y tế trong nước giúp đông đảo người bệnh ung thư hơn có thể được tiếp cận.

Điều phức tạp nhất khi áp dụng liệu pháp này là cần có các trang thiết bị hiện đại và tuân thủ chặt chẽ quy trình truyền tế bào miễn dịch - điều Vinmec luôn chú trọng để đem lại sự an toàn và tối ưu hiệu quả cho người bệnh.

- Xin cảm ơn GS!

Minh Tuấn