Nó là nỗi ám ảnh trong suốt hàng thế hệ đối với những tay chuyên săn lùng kho báu.

Nhà khoa học và con tàu

Tháng 11-2018, một người đàn ông 66 tuổi tên là Tommy Thompson đã được đưa vào phòng xử án của thẩm phán Laurel Beatty Blunt ở Columbus (tiểu bang Ohio, Hoa Kỳ), bị cáo vừa mới thụ án 4 năm trong nhà tù liên bang.

Thẩm phán Beatty Blunt khẳng định Thompson là một kẻ lường gạt siêu thông minh. Suốt 30 năm qua, Thompson đã sống trong căng thẳng, kể từ khi ông khám phá ra một trong những kho vàng lớn nhất lịch sử loài người, kho báu chìm dưới đáy biển. Kể từ khi đó, cuộc sống của Thompson đảo lộn: hôn nhân tan vỡ, lòng tham trỗi dậy.

{keywords}
Hình ảnh xác tàu đắm SS Central America được cho là chứa đến 21 tấn vàng.

Từ một sứ mạng khoa học, việc tìm ra vàng đã biến thành một thứ gì đó hoàn toàn khác. Ngày 11-9-1988, ở độ sâu 2.286m dưới bề mặt biển Đại Tây Dương, dưới đó tối om om, nước gần như đóng băng. Ở đó hắt lên một thứ ánh sáng lung linh chính xác là từ một xác tàu không người lái nặng 6 tấn. Nó là nỗi ám ảnh trong suốt hàng thế hệ đối với những tay chuyên săn lùng kho báu.

Đó là SS Central America, một chiếc tàu hơi nước đã bị chìm ở ngoài khơi duyên hải tiểu bang Nam Carolina trong một trận bão lớn vào năm 1857.

Phát hiện này rất ấn tượng vì nhiều lý do. Công nghệ Nemo được thiết kế và chế tạo bởi một toán các kỹ sư ở Ohio được dẫn đầu bởi Thompson nhằm cho phép các nhà khoa học có thể khám phá sâu hơn về thế giới đại dương. Con tàu đã bị chìm với khoảng 21 tấn vàng, ước khoảng nửa tỷ USD. Đối với cá nhân Thompson, việc tìm ra vàng đã biến ông trở thành người hùng Hoa Kỳ.

Nhưng "người hùng" Thompson cũng đối mặt với cơn bão địa ngục ngay từ khi bước chân lên bờ. Nhiều kẻ muốn được chia số vàng. Và một vụ kiện bất tận bởi các nhà đầu tư tuyên bố rằng Thompson đã tự ý xé kho vàng ra.

Nhiều tháng sau, Thompson đã mang tên giả và ngụ trong khách sạn ở Boca Raton (Florida). Ông ở lỳ trong phòng suốt 2,5 năm để tránh bị chính quyền liên bang săn lùng. Rồi Thompson dọn tới sống ở Columbus nhưng vẫn bị cảnh sát lùng ra.

Hành trình xuống đáy biển

Tommy Thompson sinh năm 1952, hồi nhỏ đã yêu thích mày mò chế tạo. Thompson bỗng quan tâm đến những chiếc tàu đắm khi trải qua một mùa hè cùng làm việc với một toán các thợ săn kho báu ở Florida. Từ đó việc tìm kiếm một trong những xác tàu đắm chứa vàng đã thôi thúc tâm trí của Thompson.

Sau khi tốt nghiệp Đại học công Ohio với bằng kỹ sư đại dương, Thompson đã làm việc tại Viện tưởng niệm Battelle (một phòng thí nghiệm nghiên cứu nổi tiếng ở Columbus chuyên phát triển mọi thứ từ thiết bị nhà bếp tới các loại vũ khí hạt nhân).

{keywords}
Một lượng vàng và đồ tạo tác vàng lấy từ xác tàu đắm S.S. Central America đang được trưng bày.

Thompson muốn làm việc ở các vùng nước sâu, nhưng hay bị cảnh báo rằng làm những việc đó rất nguy hiểm. Thế rồi Thompson bắt đầu lên kế hoạch về làm việc dưới biển. Thompson đã làm việc với ông Bob Evans, một nhà địa chất chuyên nghiệp và thông minh.

Bob Evans trở thành trưởng khoa học gia, bộ đôi cùng nghiên cứu xác tàu đắm SS Central America, còn gọi là "Tàu vàng" vốn đã in sâu trong tâm trí của Thompson. Central America thường xuyên chở khách đến và đi khỏi California ngay vào thời hoàng kim của sự kiện đổ xô tìm vàng vào giữa thế kỷ 19. Có đến 600 người và 21 tấn vàng khi con tàu SS Central America rời bến khỏi California đến New York và có dừng chân ở Cuba vào ngày 3-9-1857.

5 ngày sau con tàu chìm vào cơn bão kinh hoàng, các động cơ bị ngập nước, cơn bão đã xé toạc các cột buồm và cánh buồm. Buổi tối định mệnh ngày 12-9-1857, con tàu chìm xuống biển mang theo 425 linh hồn trong một cột xoáy khủng khiếp. Việc mất một lượng lớn vàng đã là một trong các nhân tố tạo nên sự kiện khủng hoảng tài chính năm 1857. Việc tìm lại con tàu Central America giống như tìm hạt cát trong ngôi nhà có 4 phòng ngủ.

Thông qua các nguồn tài liệu, ông Bob Evans đã làm việc với một chuyên gia giả thuyết và xác định rằng xác tàu đắm có lẽ đang nằm đâu đó trong khoảng 1.400 dặm vuông của 160 hải lý ở ngoài khơi phía đông nam Charleston (Nam Carolina) và sâu gần 1 dặm rưỡi dưới đáy đại dương.

Ông Rick Robol, luật sư của ông Thompson, chia sẻ: "Ông Thompson đã có một cách tiếp cận rất khoa học". Thompson đã xác thực về xác suất thành công thấp và ông đã vạch ra cho các nhà đầu tư về những cách tiếp cận xác tàu với hứa hẹn một khám phá tốt đẹp cho nước Mỹ.

Sau 2 năm chào hàng, 161 nhà đầu tư đã huy động số tiền 12,7 triệu USD cần thiết cho sứ mạng phục hồi xác tàu đắm. Bản thân Thompson còn vay thêm hàng chục triệu USD khi dự án được tiến hành. Thompson đã phát triển một phương tiện hoạt động từ xa nặng 7 tấn và có thể chịu được các điều kiện đại dương.

Cỗ xe này được Thompson và nhóm đồng nghiệp cùng bí mật phát triển. Và sứ mạng tìm kiếm xác tàu Central America đã chính thức khởi động vào tháng 6-1986. Khi các nhà đầu tư hoang mang khi tìm kiếm cả mùa hè mà không thấy, Thompson đã tìm cách trấn an nỗi sợ hãi của họ.

Cuối mùa hè năm 1988, cỗ xe rô-bốt đã được thả xuống đáy biển. Màn hình trên phòng điều khiển đã nhìn thấy vị trí có xác tàu đắm ước độ bằng một sân bóng đá, và hàng tấn vàng còn nguyên vẹn trong suốt hàng thế kỷ.

Bắt đầu vào mùa thu năm 1989, vàng và các hiện vật vàng được đưa lên khỏi mặt nước, bao gồm 532 thỏi vàng, 7.500 đồng tiền vàng, và có nhiều khối vàng nặng đến 80 cân Anh. Hợp đồng thám hiểm đã mang lại cho Thompson khoảng 17% số tiền thu được từ việc bán vàng trong tương lai, nhưng kể cả những người tham gia vào dự án cũng đều trở nên giàu sụ. Thompson thận trọng ước tính tổng trị giá số vàng là gần 500 triệu USD.

Siêu bão pháp lý

Năm 1988, Tập đoàn khám phá Columbus-America (gọi tắt C-A) đã công bố trước tòa án rằng chính họ đã tìm thấy địa điểm có xác tàu đắm Central America và có quyền sở hữu với bất kỳ thứ gì tìm thấy trong xác tàu.

{keywords}
Nhiều thỏi vàng lớn nằm rơi vãi quanh xác tàu đắm.

Ngay khi lên bờ, Thompson và các công ty của ông đã bị gần 114 thực thể kiện tụng bao gồm 39 hãng bảo hiểm. Luật sư của các hãng bảo hiểm cho rằng vì họ đã cho Tập đoàn C-A vay tiền từ năm 1857, nên họ cũng có quyền lợi với kho báu khi được phục hồi.

Vì kiện cáo ì xèo mà hoạt động trục vớt xác tàu đắm đã bị đình lại vào năm 1991, đồng nghĩa hàng tấn vàng vẫn nằm lại dưới đáy biển.

Thực tế thì xác tàu Central America lúc được tìm thấy nằm ở trong các bãi chôn lấp hạt nhân, đồng nghĩa là vùng đất không có con người sinh sống. Vụ kiện kéo dài đến năm 1998 và Tập đoàn C-A được trao 92,5% trị giá kho báu. Vẫn chưa hết ngạc nhiên. Năm 1995, một giám đốc thám hiểm loan tin rằng vẫn còn vàng đang nằm trong xác tàu nhiều hơn so với số lượng đã được trục vớt. Bí mật này đã bị Chính phủ Hoa Kỳ cố tình che đậy.

Số vàng khoảng 10 tấn đang bị giấu bí mật trong xác tàu và nó là của quân đội Hoa Kỳ. Thompson giải thích rằng sự im lặng của ông là cần thiết để bảo vệ các bí mật thương mại. Năm 1998, một số nhà đầu tư đã đứng ra thành lập tư cách 2 pháp nhân mới là Recovery Limited Partnership và Columbus Exploration, Thompson vẫn được tín nhiệm đứng đầu cả 2 thực thể này.

Năm 2000, sau một thỏa thuận bán vàng với nhà bán đấu giá Christie's bất thành, Thompson bèn thương thảo để bán vàng cho Tập đoàn tiếp thị vàng California nhằm thay mặt cho Recovery Limited. Từ đây lại có những kiện tụng um xùm liên quan đến ăn chia không sòng phẳng.

Việc phục hồi toàn bộ số vàng từ con tàu đắm vẫn chưa kết thúc khi Thompson bận rộn xử lý các bản kháng cáo. Là nhân vật tiêu điểm của gần 3.000 bài báo và phóng sự khiến Thompson trở nên căng thẳng và cuộc sống riêng tư trở nên chật vật, khó thở.

Bà Collette Davidson, vợ cũ của ông Thompson tếu táo rằng gia đình bà luôn sống trong cảnh ú tim khi không biết chồng mình sống ở nơi nào. Từng là thợ săn kho báu thành công nhất thế giới, giờ đây Tommy Thompson lại bị săn đuổi.

Săn lùng

Bob Evans không thể nào ngờ rằng ông bạn Tommy Thompson lại có tên trong danh sách truy lùng của FBI cùng với những kẻ đánh bom giải marathon Boston. Là một người giỏi tính toán và thông minh, nhưng Thompson không thích hợp với việc chạy trốn.

Đối với Thompson, sẽ là một nỗi chua xót rằng việc trục vớt xác tàu đắm Central America sẽ tiếp tục được thực hiện mà không có ông. Việc trục vớt xác tàu được tiến hành vào tháng 4-2014 với sự giám sát của cảnh sát tư pháp Hoa Kỳ và họ dán một tấm áp phích truy nã Thompson lên tàu đề phòng ông tái tham gia sứ mạng.

Lần trục vớt này đã thu về hơn 45 thỏi vàng, 15.500 đồng tiền vàng và hàng trăm món đồ tạo tác bằng vàng. Thompson lặng lẽ theo dõi hoạt động trục vớt  từ nơi ẩn náu của mình. Đó là ngày 27-1-2015, Thompson (khi đó 62 tuổi), đang ngồi trong căn phòng Hilton Suites ở Boca Raton. Trong ngăn tủ của ông chứa 430.000 USD tiền mặt, nhiều cọc tiền 100 USD xếp ngay ngắn trong vali.

Vợ mới của Thompson, bà Antekeier thường ra ngoài phòng ngủ để làm vài việc lặt vặt. Bà cố gắng giả trang để tránh bị phát hiện. Nhưng lần này không may mắn thế. Cuộc săn lùng được dẫn đầu bởi "sát thủ" của cảnh sát tư pháp Hoa Kỳ là Mike Stroh. Phát biểu với Hãng tin AP, Stroh quả quyết: "Thompson là một trong những tội phạm thông minh nhất thế giới".

Stroh đã theo dấu vợ chồng Thompson từ Ohio. Sau 7 tiếng đồng hồ dõi theo Antekeier, các cảnh sát tư pháp đã đến khách sạn Hilton, họ thu giữ 75 chiếc hộp bằng chứng trong căn phòng. Các điều tra viên nhận thấy rằng những chiếc hộp tại biệt thự Gracewood (nơi vợ chồng Thompson từng trú ẩn trước đó) rất giống hộp chứa tiền xu, nhưng lại không tìm thấy vàng đâu.

Thompson đã chống lại sự dẫn độ với tuyên bố rằng ông đang bị dị ứng thời tiết. Cảnh sát tư pháp Brad Fleming nói rằng Thompson tỏ ra vui vẻ vì không còn phải lo bị truy lùng nữa.

Kết thúc sứ mạng

Phiên tòa diễn ra vào tháng 11-2015 đã tiết lộ thêm rằng Tommy Thompson có một tài khoản ngân hàng ở quần đảo Cook với hơn 4 triệu USD tiền mặt. Điều đáng sợ nhất là Thompson đã cất vàng dưới đáy biển: khi trục vớt xác tàu Central America hồi năm 2014, người ta đã tìm thấy nhiều đồng tiền vàng cùng các thỏi vàng được xếp đặt ngay ngắn trên các khay.

Lần đầu tiên Thompson khai rằng ông ta đã để các khay tiền làm mồi nhử để nếu Tập đoàn C-A quay trở lại vị trí xác tàu và nếu thấy vàng bị mất tích, họ sẽ hiểu ra ai đó đã đến lấy vàng mà không báo trước cho họ. Thompson cũng thừa nhận mình được hưởng 500 đồng vàng như một dạng thù lao mà ông xứng đáng được hưởng.

Trong lời khai của mình, Alison Antekeier nói rằng bà đã bỏ 500 đồng vàng để mang đi giấu ở nhiều nơi và cuối cùng là nằm trong một quỹ tư nhân ở Belize. Nhưng, bản thân Thompson tuyên bố rằng ông ta còn không biết 500 đồng vàng cuối cùng đã đi đâu.

Ngày 8-4-2015, bộ đôi Thompson-Antekeier xuất hiện tại tòa án Columbus. Ông Dennis McNamara, luật sư của Antekeier đề nghị một mức án nhẹ. Cuối cùng vị thẩm phán tuyên bố Antekeier phải nộp phạt số tiền 5.000 USD kèm 2 tháng quản chế sau khi ngồi tù 1 tháng.

Bị cáo Thompson phải nộp phạt số tiền 250.000 USD kèm 2 năm ngồi tù. Hai bị cáo đồng ý trao số tiền 425.380 USD tiền mặt và cũng tiết lộ ra nơi giấu 500 đồng tiền vàng. Hiện ông Thompson đang nộp đơn kháng cáo lên tòa án liên bang để được ra tù.

Về phần mình, bà Alison Antekeier vẫn đang sống ở Columbus, được cho là vẫn quan tâm tới Thompson. Bà từ chối mọi lời phỏng vấn với giới truyền thông.

(Theo An ninh thế giới)