Với đông đảo game thủ Việt, Kingsoft là cái tên đình đám một thời khi gắn liền với thương hiệu Võ Lâm Truyền Kỳ, từng tạo nên cơn dư chấn trong nhiều năm liền. Ngoài ra, Kiếm Thế hay JX3D, VKTK Mobile cùng hàng loạt tựa game khác được hậu thuẫn bởi nhà phát triển này đều nhận được sự quan tâm và yêu thích từ người chơi trong nước.
Kingsoft từng là thương hiệu được nhiều game thủ Việt Nam biết đến |
Dù khá thành công ở mảng game trong những năm trước, nhưng việc chuyển hướng kinh doanh của Kingsoft sang nền tảng đám mây, hạ tầng văn phòng hay phát triển phần mềm đều gặp phải những khó khăn và liên tục thua lỗ. Ngay trên thị trường chứng khoán, cổ phiếu Kingsoft cũng ghi nhận sự sụt giảm đều đặn lên tới 7,98% trong tháng 11. Sau khi báo cáo thu nhập quý 3 được công bố, cổ phiếu của công ty đã tiếp tục giảm sâu tới 10%.
Cổ phiếu Kingsoft liên tục sụt giảm
Cụ thể vào ngày 17/11, Kingsoft (03888.HK) đã công bố báo cáo tài chính cho quý 3/2020 với doanh thu là 1,397 tỷ NDt, tăng 34% so với cùng kỳ năm ngoái nhưng giảm 2% so với quý 2; lợi nhuận ròng là 667 triệu NDT, tăng 1749% so với cùng kỳ năm ngoái, mức giảm theo tháng là 92,7%.
Từ góc độ cơ cấu doanh thu, sau khi Kingsoft Cloud ngừng hoạt động kinh doanh, trò chơi trực tuyến trở thành nguồn doanh thu chính của Kingsoft, với 788 triệu NDT, còn phần mềm văn phòng và dịch vụ cũng như doanh thu khác là 609 triệu NDT. Tỷ trọng của hai phần doanh thu này tương ứng là 56% và 44%. Trong kỳ báo cáo, thu nhập khác là 368 triệu NDT, chủ yếu do tiền bán cổ phần trong Kingsoft Cloud.
Tuy nhiên, sự cạnh tranh gay gắt trong ngành game của Trung Quốc hiện nay, Tencent và NetEase chiếm vị trí dẫn đầu, rất khó để các công ty game eo hẹp như Kingsoft có thể đứng vững trong cuộc cạnh tranh trên thị trường. Với sự thay đổi liên tục của mô hình ngành game, tương lai mảng game của Kingsoft sẽ gặp nhiều khó khăn để tạo niềm tin cho các nhà đầu tư, bởi có thể không đạt được mức dự báo tăng trưởng 30% trong năm nay.
Dưới thời kỳ đại dịch, nhiều công ty kinh doanh trò chơi là lĩnh vực kinh doanh chính của họ đã được trao một phần của "nền kinh tế gia đình". Tuy nhiên, khi dịch bệnh dịu đi, doanh thu trò chơi trực tuyến của Kingsoft bắt đầu giảm trong quý 3 và trò chơi trực tuyến trong quý 3 Doanh thu là 788 triệu nhân dân tệ, giảm 9,3% so với tháng trước.
Theo dữ liệu, tốc độ tăng trưởng của Kingsoft ở lĩnh vực trò chơi trong quý 3 là trung bình. Thống kê cụ thể cho thấy, doanh thu bán hàng thực tế của thị trường trò chơi Trung Quốc trong quý 3/2020 là 68,522 tỷ NDT, tăng 3,37% so với quý trước. Trong đó, doanh thu mảng game của Tencent đạt 41,422 tỷ NDT, tăng 45% so với cùng kỳ năm ngoái, còn thu nhập ròng trong lĩnh vực này của NetEase là 13,9 tỷ NDT, mức tăng so với tháng trước là 0,72%.
Mảng game trở thành cứu cánh cuối cùng nhưng thị phần ngày càng hẹp
Hiện tại, hiệu ứng Matthew trong ngành công nghiệp game đang ngày càng trở nên rõ ràng, Tencent, NetEase, 37 Interactive Entertainment, Century Huatong và Perfect World là 5 công ty hàng đầu về doanh thu trong nửa đầu năm nay, chiếm 84% thị trường. Số liệu ước tính trong nửa đầu năm 2015, họ mới chỉ chiếm 53% thị trường.
Hiện tại, sau 5 năm, chỉ còn lại 16% thị phần có thể bị cạnh tranh bởi các đối thủ khác. Trước hoạt động ổn định của các nhà sản xuất game lâu đời như Sanqi Mutual Entertainment và Perfect World, những người mới như Bytedance, Station B và Alibaba bắt đầu lấn sân sang mảng game khiến thị phần ban đầu của Kingsoft đã liên tục bị xói mòn.
Trên thực tế, trong nửa đầu năm nay, Kingsoft rất kỳ vọng vào mảng kinh doanh trò chơi, dự báo cả năm đã được điều chỉnh từ mức thấp một con số lên mức tăng trưởng 30%. Năm 2019, doanh thu trò chơi trực tuyến của Kingsoft là 2,749 tỷ NDT. Trong ba quý đầu năm nay, doanh thu này là 2,438 tỷ NDT, nếu để đạt được tốc độ tăng trưởng hơn 30%, có nghĩa là doanh thu của trò chơi trực tuyến trong quý 4 phải vượt quá 1,136 tỷ NDT, tuy nhiên từ tình hình phát triển hiện tại, điều này đối với Kingsoft gần như là không thể.
Sự cạnh tranh khốc liệt trong ngành game hiện nay đã làm chậm tốc độ phát triển của rất nhiều nhà phát hành, tuy nhiên, việc trì hoãn kế hoạch ra mắt game mới đã khiến cho sự phát triển của Kingsoft càng trở nên mờ mịt trong phần còn lại của năm nay.
Khi báo cáo tài chính quý 2 năm nay được công bố, Kingsoft đã đưa ra một loạt kế hoạch phát hành game mới như Moyu 2 Mobile được ra mắt vào tháng 9, Final Fantasy: Apocalypse of Courage (FFBE) được phát hành vào tháng 10, 11 và Kiếm Võng 3: Chỉ tiêm đối địch (từng được biết đến với tên gọi Võ Lâm Truyền Kỳ 3D tại Việt Nam), cũng như Ngọa Long 2 và Tiếu Ngạo Giang Hồ 3 vào tháng 12. Tuy nhiên các kế hoạch này hiện đã bị tạm hoãn và một số game phải phê duyệt lại kịch bản nội dung.
Mặt khác, hoạt động kinh doanh trò chơi của Kingsoft chủ yếu do việc tự phát triển, lựa chọn hợp tác với các nhà phát hành về quảng bá trò chơi mới và kênh phân phối, đồng thời không kiểm soát các kênh quảng bá, đây là một trở ngại lớn cho sự phát triển của trò chơi Kingsoft trong tương lai. Trong báo cáo mới nhất của Guosen Securities, dự báo doanh thu trò chơi năm 2020 của Kingsoft đã bị giảm từ 30% xuống 18%. Bank of Communications International cũng hạ dự báo doanh thu mảng kinh doanh trò chơi do các tựa game mới liên tục bị tạm hoãn.
Từ khía cạnh kinh doanh còn lại của Kingsoft, khi cả mảng văn phòng cùng các đơn vị như Kingsoft Cloud, Cheetah Mobile, Thunder và 21Vianet đều gặp khó, lĩnh vực game với tỷ trọng doanh thu lớn nhất đang trở thành cứu cánh cuối cùng cho nhà phát triển này. Dù vậy, với những thách thức lớn từ các đối thủ cạnh tranh trực tiếp và thị phần ngày một thu hẹp, cơ hội để Kingsoft tự xoay mình từ mảng game là điều vốn đã khó nay còn khó hơn.
Phong Vũ
Thời kỳ hậu đại dịch, mảng game PC vẫn ở tuổi “xế chiều”?
Theo Báo cáo thị trường trò chơi toàn cầu năm 2020 của Newzoo, thị trường trò chơi toàn cầu sẽ đạt 174,9 tỷ USD vào năm 2020, tăng 19,6% so với năm ngoái.