Mỹ đã phá được đường dây rửa tiền có quy mô lớn nhất từ trước đến nay với chân rết tỏa ra toàn cầu, có thể gồm cả Việt Nam.

Xem bài khác trên Vef.vn
Các công tố viên liên bang tại New York vừa chính thức công bố cáo trạng đối với 7 người liên quan tới mạng lưới rửa tiền trực tuyến trị giá tới 6 tỉ USD, theo Reuters. Trong đó bao gồm tiền buôn ma túy, lợi nhuận bất chính từ mại dâm trẻ em, lừa đảo tín dụng và nhiều tội ác khác.

Từ Nigeria đến Việt Nam

Tâm điểm của đường dây này là Liberty Reserve, một công ty chuyên chuyển ngoại hối và thanh toán trực tuyến đặt trụ sở tại Costa Rica. Theo mô tả của các công tố viên Mỹ, đây là đầu não của tài chính ảo bất hợp pháp với các đặc tính ưa thích của giới tội phạm: giao dịch bằng tiền tệ ảo, dễ dàng tiếp cận và hoàn toàn ẩn danh. Tờ The New York Times dẫn cáo trạng cho hay từ khi ra đời năm 2006, Liberty Reserve xử lý 55 triệu giao dịch bất hợp pháp trên toàn thế giới cho hàng triệu người, bao gồm 200.000 người ở Mỹ. “Các giao dịch mờ ám diễn ra mà không chịu sự giám sát của bất cứ cấp chính quyền nào, tập trung chủ yếu ở Nigeria, Malaysia, Nga và Việt Nam”, cáo trạng viết.

Theo AFP, khách hàng đăng ký làm thành viên của Liberty Reserve mà không cần cung cấp bất cứ chi tiết nào về nhân thân ngoại trừ địa chỉ thư điện tử. Sau đó, họ có thể dùng tiền thật mua đơn vị tiền tệ ảo của công ty gọi là LR và dùng nó để giao dịch với các thành viên khác. Một đặc vụ Mỹ đã đăng ký dưới tên Joe Bogus (Joe giả mạo) và mô tả mục đích mở tài khoản là nhằm buôn ma túy mà chẳng hề bị ai hỏi thăm.

{keywords}

Công tố viên trưởng Preet Bharara giải thích về hệ thống Liberty Reserve - Ảnh: Reuters

Một đặc điểm khác của Liberty Reserve để tăng cường tính ẩn danh là công ty yêu cầu thành viên mua bán LR thông qua một bên thứ ba. Nhờ đó, một tên tội phạm có thể che giấu hoàn toàn vết tích mọi giao dịch liên quan đến Liberty Reserve. Theo Reuters, có thời điểm công ty này quan hệ với ít nhất 35 tổ chức tín dụng khác nhau như PayPal, Western Union, Visa, Mastercard, American Express…

Trong cuộc họp báo tại New York hôm qua, giới chức Mỹ cung cấp chi tiết về hệ thống phức tạp của Liberty Reserve, được thiết kế để người dùng chuyển những khoản tiền lớn nhỏ đi khắp thế giới bằng nhân dạng ảo. “Đây là một trong những phương tiện chủ đạo được bọn tội phạm trên toàn thế giới sử dụng để phân phối, lưu trữ và rửa tiền”, The New York Times dẫn lời Richard Weber, người đứng đầu bộ phận điều tra tội phạm thuộc Cơ quan Thuế vụ Mỹ (IRS), nhận định. “Nếu Al Capone (trùm băng đảng khét tiếng nhất của Mỹ trong thập niên 1920 và 1930 - NV) còn sống đến ngày nay, đây là cách hắn dùng để giấu tiền”, ông Weber nói. Theo Reuters, các thủ phạm trong vụ dùng thông tin thẻ ghi nợ giả để đánh cắp 45 triệu USD tại 27 ngân hàng trên thế giới (Thanh Niên số 11.5) cũng sử dụng Liberty Reserve để rửa tiền.

Lớn nhất lịch sử

Hiện nay, lực lượng chức năng tại 17 quốc gia đang phối hợp điều tra đường dây của Liberty Reserve và Công tố viên trưởng Mỹ Preet Bharara gọi đây là vụ rửa tiền lớn nhất trong lịch sử. Đến nay 7 người, bao gồm người sáng lập công ty Arthur Budovsky, đã bị bắt trong chiến dịch bố ráp đồng loạt tại Mỹ, Costa Rica và Tây Ban Nha. Budovsky là người Mỹ nhưng đã từ bỏ quốc tịch, đang sống tại Costa Rica và Hà Lan. Người này cùng cộng sự là Azzeddine el Amine bị bắt ngày 24.5 ở phi trường Madrid khi đang tìm cách trở về Costa Rica và đang chờ dẫn độ sang Mỹ, theo AFP. Các nghi can có thể đối mặt mức án lên tới 20 năm tù giam. Ngoài ra, giới hữu trách Mỹ đã tịch thu 5 tên miền, nhiều bất động sản, đồng thời tịch thu hoặc giới hạn hoạt động của 45 tài khoản ngân hàng. Bên cạnh đó, 14 trụ sở của Liberty Reserve ở Panama, Thụy Sĩ, Mỹ, Thụy Điển đã bị lục soát. Tại Costa Rica, các nhà điều tra thu giữ 5 xe hơi sang trọng, bao gồm 3 chiếc Rolls-Royce tại nhà riêng của Budovsky.

Tờ The Washington Post dẫn lời Công tố viên trưởng Bharara nhận định sự phối hợp của lực lượng chức năng trên toàn cầu là một bước quan trọng tiến tới kiềm chế khu vực vô luật pháp của tài chính ảo. “Tội phạm ảo ngày càng lan rộng và cánh tay của luật pháp cần được nối dài hơn để đối phó các vụ án quy mô toàn cầu”, ông Bharara nói.

Vụ án cũng là hồi chuông cảnh báo về các hệ thống chi trả phân quyền đang bắt đầu lan nhanh trên internet, thách thức giới hành pháp toàn cầu. Hiện giới chức đang tập trung siết chặt hoạt động liên quan đến Bitcoin, đơn vị tiền tệ ảo phổ biến nhất thế giới, đang được giao dịch giữa hàng triệu người nhưng lại không trực thuộc bất kỳ một công ty nào.

Ngân hàng VN tuyên bố không liên quan

Một lãnh đạo Ngân hàng Nhà nước VN (NHNN) cho biết, Cục Phòng chống rửa tiền, trực thuộc Cơ quan Thanh tra Giám sát NHNN vẫn đang thu thập thông tin về vụ việc. Ông cũng khẳng định phía các ngân hàng VN không có ngân hàng nào liên quan tới website rửa tiền này. Là 1 trong 4 ngân hàng ở VN có tên trên trang web này, Vietcombank hôm qua cũng phát đi thông tin phủ nhận sự liên quan đến hoạt động của trang web rửa tiền trên, và khẳng định không có bất cứ giao dịch gì với Liberty Reserve. Trao đổi với Thanh Niên tối 29.5, ông Đỗ Minh Toàn - Tổng giám đốc Ngân hàng TMCP Á Châu (ACB) - cho biết: “Chúng tôi không có ký kết hợp đồng nào với công ty chuyển tiền Liberty Reserve. Chúng tôi sẽ có phát ngôn chính thức vào ngày 30.5 về vấn đề này”. Hai cái tên còn lại là Đông Á và Vietinbank.

Theo nhận định của chuyên gia kinh tế, TS Lê Đăng Doanh, việc trang web này công bố công khai danh tính các nhà băng để các khách hàng chuyển tiền qua lại có thể là việc mở tài khoản thông thường, không phải là đối tác hay đại lý gì của nhau.

(Theo Thanhnien)