Ban Quản lý đường sắt đô thị TPHCM (MAUR) vừa có văn bản báo cáo kết quả, tiến độ giải quyết các công việc của Tổ công tác về giải quyết khó khăn, vướng mắc của dự án metro số 1 (Bến Thành - Suối Tiên).

ben-trong-dai-ban-doanh-dieu-khien-17-doan-tau-metro-dau-tien-cua-tphcm-9249dbf6aa3f404ebebedf11f59343fa-1.jpg
Tuyến metro số 1 có nguy cơ lùi tiến độ vận hành. Ảnh: T.K.

Theo MAUR, dự án metro số 1 đã hoàn thành hơn 98,24% nhưng vẫn đang gặp một số vướng mắc, khó khăn, nên có thể phải tiếp tục lùi lịch chạy thử.

Cụ thể, MAUR nhấn mạnh vướng mắc lớn nhất tại gói thầu CP3 (mua sắm thiết bị cơ điện, đầu máy toa xe, đường ray, bảo dưỡng) của nhà thầu Hitachi. Dù thời gian qua, phía chủ đầu tư đã tích cực đôn đốc tư vấn NJPT và nhà thầu Hitachi, liên danh Sumitomo-Cienco 6 (SCC) phối hợp xây dựng kế hoạch đào tạo tổng thể của dự án. Tuy nhiên, đến nay, tư vấn NJPT vẫn chưa hoàn thành được kế hoạch đào tạo, gồm chương trình đào tạo và chuyển giao kiến thức...

Cùng với đó, theo các kế hoạch công việc mới nhất, nhà thầu Hitachi lại đẩy lùi các mốc tiến độ về sau, ví dụ mốc tiến hành vận hành khai thác thử (Trial-Run) đã được đẩy lùi về tháng 11, thay vì tháng 10. MAUR cho biết việc này dẫn đến kéo dài hơn nữa tiến độ dự án.

Do đó, MAUR kiến nghị Đại sứ quán Nhật Bản tại Việt Nam có ý kiến đối với nhà thầu Hitachi tuân thủ tiến độ mục tiêu của dự án, cũng như có tinh thần phối hợp chặt chẽ với chủ đầu tư trong việc tiến hành các giải pháp "tạm" hài hòa lợi ích, quyền lợi và trách nhiệm pháp lý của hai bên.

Bên cạnh đó, vai trò và năng lực của tư vấn chung NJPT cần phải được phát huy hơn nữa. Hiện nay MAUR nhận thấy NJPT chưa có các biện pháp, giải pháp thúc đẩy tiến độ của dự án về cả mặt kỹ thuật, thương mại, hợp đồng…

Thành lập Ban xử lý tranh chấp (DAB) xử lý khiếu nại của nhà thầu Hitachi

Metro số 1 đang bước vào giai đoạn 'chạy nước rút’ nhưng vấp phải loạt vướng mắc liên quan cách diễn giải về hợp đồng, sự phối hợp giữa liên danh NJPT (tư vấn chung) và các nhà thầu Nhật Bản dẫn đến làm chậm một số công việc.

Vướng mắc lớn nhất tại gói thầu CP3 do nhà thầu Hitachi thực hiện. Nhà thầu Nhật Bản thời gian qua đã đơn phương yêu cầu chủ đầu tư bồi thường các chi phí phát sinh cho việc gia hạn thời gian hoàn thành với tổng chi phí khoảng 23,721 tỷ Yên (tương đương gần 4.000 tỷ đồng).

Để đẩy nhanh công tác đào tạo (cũng như đấy nhanh tiến độ dự án), theo ý kiến của Chủ tịch UBND TPHCM thống nhất với Đại sứ Nhật Bản, các bên cần sớm xác lập Ban xử lý tranh chấp (DAB), sau đó nhà thầu Hitachi sẽ có các biện pháp thúc đẩy tiến độ công việc.

Sau khi rà soát, MAUR nhận thấy việc thành lập DAB cần phải có một khoảng thời gian nhất định. Do đó, MAUR đề nghị giải pháp tiến hành trao lệnh phát sinh tạm (căn cứ trên giá trị đề xuất của nhà thầu để thanh toán 70%) để nhà thầu có nguồn kinh phí thực hiện ngay các nội dung công việc thúc đẩy dự án. Phần còn lại và giá trị sau cùng sẽ phụ thuộc vào phán quyết của DAB hoặc Trọng tài thương mại (nếu nhà thầu không đúng thì trả lại chi phí lệnh phát sinh này).

Phía nhà thầu Hitachi cho biết họ đồng thuận về nguyên tắc, tuy nhiên yêu cầu thanh toán 100% tạm giá trị phát sinh như họ đề xuất thì mới thực hiện công việc.

Theo MAUR, việc thanh toán 100% giá trị phát sinh cho nhà thầu trong khi các nội dung vẫn được xem như là "tranh chấp" hoặc "khác biệt về cách hiểu" là không phù hợp. Việc thanh toán 70% phù hợp quy định hợp đồng, cũng như đảm bảo quyền lợi của nhà thầu và quyền lợi của chủ đầu tư đối với việc hậu kiểm, kiểm toán dự án về sau.  Do đó, MAUR kiến nghị Đại sứ quán Nhật Bản có ý kiến đề nghị nhà thầu Hitachi chấp thuận đề xuất để thúc đẩy công việc.

Ngoài nội dung trên, MAUR cho biết hiện nay chi phí cho công tác bảo trì, bảo dưỡng dự án metro số 1 vẫn chưa được các bên thống nhất...