Quân đội đồng minh Mỹ và Philippines mới đây tuyên bố duy trì tự do hàng hảitại Đông Nam Á trong bối cảnh tranh chấp lãnh thổ ngày càng phức tạp.

{keywords}

Tướng Martin Dempsey – Chủ tịch Hội đồng Tham mưu trưởng của Mỹ - chào đón lãnh đạo quân đội Philippines – Tướng Emmanuel Bautista tại Lầu Năm Góc. Ảnh: EPA.

Lãnh đạo quân đội hai quốc gia đã đưa ra tuyên bố chung tại Mỹ khi chính phủhai nước có các cuộc đối thoại mở rộng sự hiện diện của quân đội Mỹ tại Philippines.

“Chúng tôi có chung mối quan tâm trong việc duy trì tự do hàng hải, hoạtđộng thông thương hợp pháp không bị ngăn trở, và vận chuyển người cũng như hànghóa trên biển” – lãnh đạo quân đội Philippines Tướng Emmanuel Bautista và TướngMartin Dempsey, Chủ tịch Hội đồng Tham mưu trưởng của Mỹ cùng nói trong bảntuyên bố.

“Chúng tôi quyết tâm củng cố môi tường an ninh tại Đông Nam Á để có thể bảovệ lợi ích của tất cả những bên nào coi trọng việc thông thương xuyên suốt trênbiển, đồng thời ngăn cản những ai muốn cản trở hoặc hành động theo cách có thểgây nguy hiểm cho việc thông thương này” – trích nội dung bản tuyên bố.

Philippines đã kêu gọi Mỹhỗ trợ về mặt quân sự cũng như chính trị để phần nào bảo vệ các tuyên bố chủquyền của Manila tại biển Đông.

Cả hai vị tướng Mỹ và Philippinesđều kêu gọi ‘cách tiếp cận dựa trên pháp luật trong việc giải quyết các tuyênbố chủ quyền tranh chấp trong các khu vực biển thông qua các biện pháp hòa bình– trong khuôn khổ của luật pháp quốc tế’.

Trong khi Mỹ nói rằng không đứng về bên nào trong cuộc tranh chấp chủ quyềngiữa Philippines và Trung Quốc tại biển Đông, Washington vẫn nỗ lực tìm cáchđưa quân trở lại Philippines – đồng minh quân sự của họ từ năm 1951. Đây là mộtphần trong chiến lược đặt châu Á làm trọng tâm của Tổng thống Barack Obama.

“Chúng tôi kỳ vọng một mối quan hệ đối tác an ninh có trách nhiệm, cân bằngvà mạnh mẽ … thông qua huấn luyện quân sự, các chương trình và tập trận chungđôi bên cùng có lợi nhờ sự hiện diện tạm thời và luân phiên của quân đội Mỹ tạicác căn cứ do Lực lượng vũ trang Phippines vận hành” – trích bản tuyên bốchung.

Mỹ và Philippnies đã tiến hành đối thoại tại Manila từ hôm 14/8 để vạch racác đường hướng cho quân đội Mỹ tạm thời triển khai thêm binh sĩ và các quântrang tại Philippines.

Các đàm phán cụ thể giữa đôi bên sẽ tiếp tục tại Washington vào cuối tháng này.

Trước kia, khoảng mười ngàn lính Mỹ đóng tại hai căn cứ gần Manila,nhưng sau đó buộc phải rời đi vào năm 1992 khi Quốc hội Philippines bỏ phiếu chấm dứt hợp đồng với Washington vì làn sóngbiểu tình chống Mỹ dâng cao.

Một thỏa thuận mới vào năm 1999 cho phép quân đội Mỹ trở lại Philippinesđể tập trận chung hàng năm.

Các lực lượng đặc nhiệm của Mỹ cũng luân phiên trở lại phía nam Philippinestừ năm 2002 để giúp các binh sĩ trong nước chống lại các tay súng Hồi giáo.

Trong thỏa thuận hợp tác mới ký, quân đội Philippines và Mỹcũng hứa hẹn làm việc với nhau để củng cố hợp tác nhằm: Tạo khả năng phối hợptốt hơn nữa thông qua việc kết hợp liên tục và lợi ích chung của hai quân độiđồng minh; Cho phép phản ứng nhanh hơn trong các điều kiện khẩn cấp như cứu trợthảm hỏa tự nhiên hoặc do con người; Cho phép tiếp cận các nguồn lực dự phòng; Cảithiện khả năng của các cơ sở thuộc Lực lượng Vũ trang Philippines để hỗ trợthêm các tiềm lực khác; Củng cố các năng lực của Lực lượng vũ trang Philippinestheo như phác thảo trong Kế hoạch an ninh hòa bình trong nước Bayanhian; Thiếtlập một tư thế lực lượng chung đảm bảo tự do đi lại trên biển và phòng thủchung chủ quyền lãnh thổ của mỗi quốc gia.

Lê Thu (theo CAN/Interaksion)